Dicle Nehri’nde balık ölümleri arttı 2017-11-01 09:02:39 DİYARBAKIR - Dicle Nehri’ndeki balıkların kıyıya vurmasını değerlendiren yaşam savunucusu Güner Yanlıç, nehirde yaşayan endemik balık türlerinin yok olmakla karşı karşıya olduğunu kaydederek, ölümleri doğuran nedenleri sıraladı.   Son günlerde Dicle Nehri havzasında toplu balık ölümleri yaşanıyor. Doğal yaşam alanları zarar gören balıkların ölümünün birçok sebebi var. Balık ölümlerini değerlendiren yaşam savunucusu Güner Yanlıç, nehirdeki endemik türlerin yok olacağı uyarısında bulunarak, balık ölümlerinin nedenlerini sıraladı. Dicle Nehri’ndeki balık ölümlerinin son bir yıldır Hevsel Bahçeleri ve Dicle Nehri havzasında yapılan tahribatın bir sonucu olduğunu belirten Yanlıç, Dicle Nehri üzerinde yapılaşma istila, kirlilik ve iktidarın izlediği tarım ve su politikaları sonucu nehir havzasındaki doğal yaşam alanlarının zarar gördüğünü vurguladı. Yanlıç, Dicle Nehri üzerinde kurulan Keban Barajı ile Dibni Çayı üzerinde kurulan Dicle Barajı’nın nehrin debisini düşürdüğünü ve bunun sonucunda Bismil ilçesine kadar akan suyun yasada nehir statüsünde sayılmadığını ifade ederek, “Nehir sayılmadığı için de bu alan üzerinde ekolojik tahribat yaratan kum ocakları, yapılaşma gibi nehrin doğal dengesini bozan unsurlarla hukuki mücadele veremiyoruz” diye kaydetti.    EN BÜYÜK TEHDİT: KUM OCAKLARI   Nehir havzasında ciddi bir betonlaşma yaşandığına dikkat çeken Yanlıç, iktidarın kentleşmeden betonu anladığını ve muazzam bir betonlaşmaya gittiğini söyledi. Betonlaşmanın doğal sonucu olarak kum ocakları sayısının arttığına vurgu yapan Yanlıç, nehir havzasında kurulan ve doğal ekosisteme zarar veren kum ocaklarını anımsattı. Kum ocaklarının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporlarını dikkate almadığını sözlerine ekleyen Yanlıç, “15 kilometrelik hat sağlı sollu yaklaşık 40 yıldır kum ocakları tarafından istila ediliyor” diye konuştu.    Kum ocaklarının derinliği 20 metreyi bulan devasa çukurlar oluşturduğunu belirten Yanlıç, “Vadi yatağı değiştirildiği ve çukurlar açıldığı için balık ve diğer su canlılarının geçiş yolu engelleniyor. Balıkların sonu bu şekilde hazırlanıyor” diyerek, balık ölümlerinin temel sebebini ortaya koydu.    ‘TARIMDA KULLANILAN KİMYEVİ İLAÇLAR NEHRE ULAŞIYOR’   Sudaki kirliliğin de canlı ölümlerini tetiklediğini dile getiren Yanlıç, Diyarbakır organize sanayi bölgesinin atık sularının arıtmaya tabi tutulmadan nehre akıtıldığını söyledi. Belediyenin atıkları ve canlı hayvan borsası atıklarının da nehre boşaltıldığını açıklayan Yanlıç, “Bu atıklar suyu ciddi derecede kirletiyor ve canlı yaşamlarının yok olmasına sebebiyet veriyor” ifadelerini kullandı.    Tarım politikalarının etkilerine değinen Yanlıç, “Tarımsal ürün elde etmek için kullanılan kimyevi ilaçlar iktidar tarafından destekleniyor. Destekleme olarak verilen bu kimyevi ilaçlar, bilinçsiz sulama yoluyla tarımsal alana veriliyor. Dicle nehri havzasında bulunan tarım arazilerinde tarladan taşan bu sular nehre akıyor. Bu da balıklara ve sudaki tüm canlılara zarar veriyor” şeklinde konuştu.    ‘ENDEMİK TÜRLER YOK OLUYOR’   Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü’nün sorumluluklarını yerine getirmediğini vurgulayan Yanlıç, “DSİ bir güvenlik kurumu edasıyla tüm Türkiye’deki nehir ve dere yataklarında güvenlik barajları inşa ediyor. DSİ’nin doğal sit alanı olan Hevsel Bahçeleri’ni kendi kafalarına göre daha güzel yapmak iddiası ile oraya müdahalesi oldu. Doğal olan bir alanın güzel olmadığını düşünüyor. Hevsel’e asfalt dökerek, orada yapılar yaparak güzelleştirdiğini iddia ediyor” sözleriyle DSİ’nin izlediği politikaları eleştirdi.    DSİ’nin On Gözlü Köprü’nün iki gözünü kapattığını, gelen tepkiler üzerine tekrar açmak zorunda kaldığını söyleyen Yanlıç, şöyle devam etti: “İki gözü kepçelerle açtı ama orada nehrin doğal arıtma görevini gören sazlık alanları hafriyatın altında bıraktı.”    Balık ölümlerinin devam edeceğini ifade eden Yanlıç, hükümete izlediği politikaları değiştirme çağrısında bulundu. Yanlıç, Dicle Nehrine özgü 3 veya 4 endemik türün yok olmakla karşı karşıya olduğunu dile getirerek, nehir havzasında balık sayısında ciddi bir azalma yaşandığını kaydetti.