‘Doğanın tepkisi bugün virüs, yarın başka bir şey olur’

2020-05-08 09:01:09


	İSTANBUL - Kapitalizmin tahrip ettiği doğanın tepkisinin bugün virüs, yarın başka bir şey olacağını, insanlığın ise bu felaketlere karşı koyma şansının olmadığını söyleyen ekolojist Koray Türkay, çıkarılması gereken dersin “doğayla barışık bir yaşam” olduğunu vurguladı. 

	Çin’de ortaya çıktıktan sonra tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Kovid-19) pandemisinden bugüne kadar yaklaşık 4 milyon insan etkilendi. 270 bin insanın hayatını kaybettiği pandemi nedeniyle alınan önlemler doğrultusunda birçok ülkede üretim durma noktasına geldi. İlan edilen sokağa çıkma yasaklarından kaynaklı caddeler boş kalırken, bu süreçte karbon salınımının azalması ile hava kirliliğinde ciddi bir azalma meydana geldi. Doğa kendisini yeniden var ederken birçok hayvan doğal yaşam alanlarına geri dönmeye başladı. 

	 

	Ekolojist Koray Türkay, ekolojik tahribatın virüsün ortaya çıkmasındaki rolüne dikkat çekip, çözüm önerilerine işaret etti. 

	 

	CANLI YAŞAMINA SAYGI YOK

	 

	Virüsün ilk olarak Çin’de çıkmasını vahşi hayvan ticaretine bağlayan Türkay, verilere göre Çin’de çok fazla vahşi hayvanın öldürülerek yendiğini söyledi. “Doğa ile barışık yaşam yerine ona meydan okuma, ona savaş hali bu virüsün insanlara geçmesine neden oldu” diyen Türkay, başka canlıların yaşam hakkına saygı duymayan insanların, onların kendisi için olduğunu düşüncesiyle canlıları öldürerek onları yeme hakkını kendinde gördüğünü ifade etti. Bunun da pandeminin başlamasına neden olduğu düşüncesindeki Türkay, bu yüzden vejetaryen ve veganlığı salık veriyor. 

	 

	‘ÖRNEK ÜLKE’ SÖYLEMİ KARŞILIKSIZ

	 

	Çin’in bu hatalarına rağmen kapitalist modernite ve neoliberal politikaların yoğun uygulandığı ülkelere göre daha az hasar aldığını ifade eden Türkay, bunu Çin’de sağlık sisteminin daha kontrollü olması ile açıkladı. Çin ve Kore’nin tecrübelerinden ders almayan diğer ülkelerin ise daha ağır bir süreç geçirdiğinin altını çizen Türkay, “Özellikle Türkiye en ağır hasarla atlatan ülke olarak şuan da Çin’i geçmiş durumda. Türkiye’nin bu kadar ağır bir süreç geçirmesi, ‘Türkiye pandemi ile mücadelede örnek ülke’ söylemlerini karşılıksız bırakıyor. 180 ülke içerisinde ilk 7’de isek, geriye kalan ülkeler Türkiye’den daha iyi mücadele ettiklerini söyleyebilir” dedi. 

	 

	PANDEMİYE KARŞI YAPAYALNIZ

	 

	Türkay, kendini süper güç olarak tanımlayan ABD ve Almanya, Fransa, İtalya gibi ülkelerin sağlık sistemlerinin de çöktüğüne dikkat çekti. Neden olarak bu ülkelerin sağlık sistemlerinin özelleştirilmesini gösteren Türkay, böylesi bir sistemde insanların pandemiye karşı yapayalnız olduğunu sözlerine ekledi. 

	 

	Türkay, “Böylesi bir pandemi sürecinde çok büyük bir insanlık dramı ortaya çıkmaktadır. Ama görüyoruz ki kapitalizmin kendi sorunsalı bir yanıyla kendi kuyusunu da kazıyor. Sağlık sisteminin çökmesinin temelindeki kapitalist modernite, büyük bir ekonomik kriz çıkmasına neden oluyor. Bu da kapitalist modernitenin 1929 bunalımından sonra girdiği en büyük ekonomik bunalım” ifadelerini kullandı.

	 

	HATALARDAN DERS ÇIKARMAK

	 

	“Eğer bu virüsün ortaya çıkma nedenselliği üzerine bir bakış ortaya koyulmayacaksa o zaman başka virüsler özellikle Türkiye gibi ülkelerde yayılacaktır” diyen Türkay, bu süreçten ders almayan iktidarın, pandemiyi bile fırsata çevirdiğini vurguladı. İnsanların can derdine düştüğü bir zamanda Salda Gölü başta olmak üzere ekolojik yıkıma devam edildiğini dile getiren Türkay, “Bu salgından çıkarılması gereken en önemli ders, doğa ile barışık bir yaşam biçimini kurmak. Kapitalist eksende bu virüslere karşı önlem alınabileceğini düşünmüyorum. Neoliberal politikalar doğayı ortadan kaldırmaya yönelik politikalardır. Bu politikalar doğanın tepkisi ile karşılaşır. Bu doğanın tepkisi bugün virüs, yarın başka bir şey.  Dolayısıyla insanlığın bu politikalara devam ederek, virüs ya da başka felaketlere karşı koyma şansı yok. İnsanlık, neoliberal kapitalist ekonomi politiğinden bir an önce kurtulmalı” diye konuştu.

	 

	MA / Tolga Güney