AMED - Baraj suları altında bırakılmak istenen Geliyê Godernê’de, ormanlık alan da yok ediliyor. Amed Barosu'ndan Ahmet İnan, “Ekolojik dengenin bozulmasının geri dönüşü olmayacak” uyarısında bulundu.
Amed’in Pasur (Kulp), Licê (Lice) ve Farqîn (Silvan) ilçeleri üçgeninde bulunan Godernê Vadisi (Geliyê Godernê), “güvenlik” gerekçesiyle başlatılan ağaç kesimi sürüyor. Vadi, ağaç kesiminin ardından yine “güvenlik” gerekçesiyle inşa edilen Silvan Barajı’nın suları altında bırakılacak. Yüz hektarlık yeşil alanı yok edecek olan ağaç kıyımına karşı Amed Ekoloji Derneği, Amed Barosu ile Tarım ve Ormancılık Hizmet Kolu Kamu Emekçileri Sendikası’nın yürütmenin durdurulması talebiyle yaptığı başvuru, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından İdare Mahkemesi’ne sevk edilmeden reddedildi. Savcılık, ağaç kesiminin “suç” olmadığını savunarak, başvuruyu reddetti.
Amed Barosu Kent ve Çevre Hukuku Komisyonu’ndan Ahmet İnan, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başvuruyu reddetmesi ve ağaç kıyımının sürdürülmesine dair değerlendirmelerde bulundu.
BARAJ İLE TARİH YOK EDİLECEK
Geliyê Godernê'nin mükemmel bir doğa alanı olduğunu söyleyen İnan, bölgede Süryani ve Ermeni kaya yapıtlarının bulunduğunu, tarihi kaya mağaraları, tarihi kaya oymalarının olduğunu belirtti. Bölgenin baraj suları altında bırakılmasıyla tarihin yok edileceğini dile getiren İnan, yine bölgede yaşanan ağaç kesiminin de bunu sağladığını söyledi. Geliyê Godernê'de sadece ağaç kesiminin yapılmadığını, kum elde edebilmek için dinamitlerle patlamaların yapıldığını aktaran İnan, "Ağaçları önden kestirip, korucu yakınlarına ihale ile veriliyor. Bölgede 100 hektardan fazla bir ağaç kesimi söz konusu" diye belirtti.
HUKUKİ GİRİŞİMLER SONUÇSUZ
Amed Ekoloji Derneği ile birlikte ağaç kesimiyle ilgili Mart ayında suç duyurusunda bulunduklarını, fakat Kurdistan'daki hiçbir ağaç kıyımına bir tedbir alınmadığını, sorumlular hakkında işlem başlatılmadığını ve hukuki başvurularda sonuç alamadıklarını kaydetti. Bölgedeki ağaç kesiminin hem hayvancılığın hem de tarımın yok olmasına neden olduğunu vurgulayan İnan, “Yine habitatın bozulması anlamına geliyor. Göç eden kuşların göç yolunu bile değiştirecek, bölgenin nemi ve iklimini değiştirecek en temel faktör" ifadelerinde bulundu.
KESİM İÇİN İDARİ KARAR YOK
Ağaç kesiminin hukuki dayanağının olmadığının, Orman Kanunu’na aykırı olduğunun altını çizen İnan, “Ağaç kesimi sadece koruculara peşkeş çekiliyor. Yürütülen bir hukuki süreç olsa, 'Bu sebeple bu ağaçları kesip, maden arıyoruz' gibi bir işlem olsa, buna karşı hukuki işlem başlatırız. İptal davası açarız. Burada ağaç kesimine dair alınan bir idari karar bile yok. Korucu yakınlarına ihaleyle verilmiş, o yüzden hukuki olarak suç duyurusundan başka bir şey de yapamıyoruz" diye konuştu.
YÜZDE 80 KAMUSAL ALAN
“Özel mülke ait ağaçlardır, onların rızası alınmıştır" iddia edilerek ağaç kesimine kılıf hazırlandığını belirten İnan, Geliyê Godernê'nin yüzde 80'inden fazlasının kamusal alan olduğunu, özel mülkün çok sınırlı olduğuna dikkat çekti. Bu durumun kesime zemin hazırlama olduğunu söyleyen İnan, bu durumun suç olduğunu ve kabul edilemez olduğunu kaydetti.
BİN YILLIK TARİHİ KÖPRÜ
‘Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) en büyük parçası olan Silvan Barajı’nın su tutma aşamasına geldiğini belirten İnan, "Fırsat bu fırsat, bu ağaçları keselim. Dinamit patlatalım, kumları, çakılları ticari maksatla çıkaralım" anlayışının iş başında olduğunu söyledi. Geliyê Godernê’de bulunan köprünün bin yıllık tarihinin olduğunu, yine kaya oymalarının bulunduğunu aktaran İnan, bölgenin tarihi sit alanı olabilecek bir alan olduğunu vurguladı.
ANA SU KAYNAĞINDA HES
Geliyê Godernê'de doğa talanının çok boyutlu olduğuna işaret eden İnan, bölgede aynı zamanda Sarım Çayı’na da bir Hidroelektrik Santrali (HES) projesinin olduğunu da sözlerine ekledi. Geliyê Godernê'yi besleyen ana su kaynağında HES yapılacağını aktaran İnan, "Buna karşı iptal davasını da açtık. Keşif günü yakın zamanda verilecek. Baro olarak elimizden geleni yapıyoruz. Doğayı korumaya devam edeceğiz" dedi.
‘GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYACAK’
“Bu hava, bu su, onu kesenlere de lazım olacak. Bugün Haziran sıcağında ağaç gölgesi olmazsa, oturacağımız bir yer olmayacak. O kestikleri ağaçlar onlara da bir kıyam olarak dönecek. Birçok şeyin dönüşü var ama bunun yok. Bugün savaş olur telafisi barıştır, her şey gelip geçer ama o doğa da oluşacak ekolojik dengenin bozulmasının bir daha geri dönüşü olmayacak” uyarısında bulunan İnan, şu çağrıyı yaptı: “Bu nedenle buradaki tüm yetkililere, orada yaşayan halka, hukukçulara, ekolojistlere, kamuoyunda sorumluluk hisseden tüm derneklere, bu konuya ses vermesi çağrısında bulunuyorum."
MA / Müjdat Can - Welat Ekin