Koronavirüs (Kovid-19) salgınında vaka ve ölüm sayılarının en fazla görüldüğü kentlerin başında İstanbul geliyor. İstanbul Tabip Odası da önlemlerin yetersizliği sonucu vaka ve ölüm sayılarının arttığı dikkat çekerek, İstanbul’un salgının başladığı yer olan Çin’in Wuhan kentini geride bıraktığı açıklaması yaptı. Sağlık Bakanlığı’nın “Hayat Eve Sığar” uygulamasında kentteki vaka yoğunlaşmasının da işçi mahallelerinde olduğu görülüyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) verilerine göre, Türkiye’de koronavirüsün tespit edildiği 11 Mart’tan bu yana en az 325 işçi salgın nedeniyle hayatını kaybetti. İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu (İİSŞP) Dönem Sözcüsü Banu Tuna, işyerlerindeki vakalar ve önlemlere ilişkin değerlendirmelerde bulundu. 

 

İŞÇİLER TEHDİT ALTINDA

 

Salgının ortaya çıktığı ilk günden bu yana İstanbul genelinde işyerlerinde koronavirüs nedeniyle ölüm ve vaka sayısı hakkında somut verilere ulaşabildiklerini ifade eden Tuna, salgın hızla yayılmasıyla verilerin tespit edilmesinin de zorlaştığını söyledi. Tuna, “22 işkolunda çalışma sürdüren sendikalarımızın örgütlü olduğu bütün işyerlerinde vakalar yaşanıyor. Bugün İstanbul’da 533 bin 675 işyeri var. Tamamında vakalar görüldü ya da görülüyor. İstanbul’daki kayıtlı işçi sayısı 4 milyon 137 bin 618. Yaklaşık 1,3 milyon da kayıt dışı işçi çalıştırılıyor. Toplam 5,5 milyon işçi tehdit altında” dedi.

 

ÖNLEMLER YETERSİZ 

 

Salgınla birlikte bazı işkollarında evden çalışma sistemine geçildiğini belirten Tuna, bu önlemin alınamadığı yerlerde ise maske ve dezenfektan ile salgınla mücadele edilmeye çalışıldığını söyledi. İşyerlerinde alınan önlemlerin yetersiz olduğunun altını çizen Tuna, iktidarın salgınla mücadeleyi işçilerin sırtına ve işverenin insafına bıraktığına dikkat çekti. Tuna, “Çalışması zorunlu olan yerlerin dışındaki işyerlerini çalıştırmaya devam ederseniz, riski fabrika ve işyerlerinde aldığınız tedbirlerle engelleyemezsiniz. Tüm sorumluluğu işçilere yıkarsanız salgının önüne geçemezsiniz” diye belirtti. 

 

RİSK HARİTASINDA İŞÇİ SINIFI

 

Salgının başında Kovid-19’un işçi-patron ayırmadığı ve insanları eşitlediği tartışmalarını hatırlatan Tuna, bu tartışmaların nedeninin ise ilk vakaların yurtdışından gelenlerde görülmesinden kaynaklandığını kaydetti. Tuna, “Yazlığına gidenler geri dönmedi, maddi imkânı olanlar yaşadıkları mahalleleri terk edip, riskin daha düşük olduğu bölgelere taşındı. Vakaların yüzde 40’ının görüldüğü İstanbul’da ise çalışmak zorunda olanlar kaldı. Kalabalık toplu taşıma araçlarını işçi sınıfı kullanıyor. Risk haritasında işçi sınıfının yaşadığı mahalleler kıpkırmızı. Bu bir kıyım değil de nedir?” diye sordu.

 

EKİPMANLARA ULAŞILAMIYOR 

 

Sendikasız işyerlerinde işçilerin koruyucu ekipmanlara ulaşamadığını aktaran Tuna, sendikal örgütlenmenin önünün açılmasının salgınla mücadelede faydalı olacağını vurguladı. Salgına karşı alınacak önlemlerin işçilerin mücadelesiyle belirleneceğinin altını çizen Tuna, bunun örgütlenme ve itirazla başarılabileceğini söyledi. 

 

İŞÇİLERE DÜZENLİ TEST YAPILMALI

 

Tuna, salgınla birlikte sürekli tekrarladıkları taleplerini şöyle sıraladı: 

 

“* Tüm fabrika ve işyerlerinde düzenli aralıklarla işçilere test yapılmalı. Vaka görülen işyerlerinde izolasyon etkin şekilde uygulanmalı.

 

* Servis sayıları artırılmalı ve işçilerin koruyucu ekipmanları yeteri düzeye çıkarılmalı.

 

* Sendikalaşma önündeki engeller kaldırılmalı, engelleyen yaklaşımlar cezalandırılmalı.

 

* Kovid-19 meslek hastalığı sayılmalı ve yasal düzenleme yapılmalı.

 

* Tüm işçilerin ücretlerine ek zam yapılmalı. İşçilerin her türlü sağlık ihtiyaçları ücretsiz hale getirilmeli.

 

* Elektrik, doğalgaz gibi temel tüketimde vergiler işçiler için kaldırılmalı.

 

* Asgari ücret üzerindeki vergi yükü kaldırılmalı.

 

* Çalışması zorunlu işyerlerinin dışındaki fabrika ve işyerlerinde ücretli izin uygulanmalı. Kısa çalışma, uzaktan çalışma, esnek çalışma, ücretsiz izin gibi tüm uygulamalar sonlandırılmalı.”

 

MA / Kadir Güney