Döviz kurundaki dalgalanmaların durdurulamayışı, büyük ve küçük işletmeleri zarara uğratmaya devam ediyor. 

 

Topkapı’da bulunan Matbaacılar Sitesi’ndeki esnaflar, döviz kurundaki dalgalanmalardan dert yanıyor. Kağıt fiyatlarına yüzde 20 zam yapılmasıyla beraber satışların iyice düştüğünü belirten matbaacılar kara kara ne yapacaklarını düşünüyor. Alımların Dolar, satışların ise TL üzerinden yapıldığı Matbaacılar Sitesi’nde, esnaf maliyetlerin çok yükseldiğini ve bu yüzden iş yapamaz duruma geldiklerini söyledi. 

 

‘PİYASA NORMALE DÖNMEZSE…’ 

 

Matbaa çalışanı Kenan Ak, maliyetlerin döviz kurundan kaynaklı çok yükseldiğini belirterek, “Baskı makineleri ve kağıtta yurt dışına bağlıyız. 1 liraya aldığımız kağıt, şu anda 2 lira oldu. Makinelerimizin aylık ödemeleri 55 bin TL idi. Dolar’ın yükselmesiyle beraber 127 bin TL oldu. Biz 55 bini zor ödüyorduk. Şimdi bunu nasıl ödeyeceğiz? Eğer piyasa normale dönmezse gidişatımız çok zor. Bu maliyetlere dayanamayız” dedi.

Matbaa çalışanı Recep Tunç da Matbaacılar Sitesi’nin tamamının krizden etkilendiğini belirtti. Sitenin koridorlarını işaret eden Tunç,  “Daha önceden buraya geldiniz mi bilmiyorum. Burası çok hareketliydi. Şu an çok sakin. Böyle devam ederse işsizlik artacak” ifadelerini kullandı. 

 

‘HEPİMİZ İPİN UCUNDAYIZ’

 

Matbaada muhasebecisi olan Tuba Tezcan da, Dolar artışından kaynaklı üreticilerin ciddi bir zarar içerisinde olduğunu, dolayısıyla krizin iyi yönetilmesi gerektiğini ifade etti. Sitede; makine, mürekkep ve kağıt alımlarının Dolar, satışların ise TL üzerinden yapıldığını aktaran Tezcan, “İç piyasada peşin para dönmediği için her an herkes ipin ucunda. Herkes gümbürtüye gidebilir” diye belirtti.

 

‘ÜRETİMDEN KIRPACAĞIZ AMA BU DA BİR YERE KADAR’

 

Dolar’ın bir an önce sabitlenmesi gerektiğini söyleyen Tezcan, “Dolar sürekli artışta olduğu için müşterilerimize her defasında yeni fiyatlar vermek zorunda kalıyoruz. Bu sefer de onlardan sitem duyuyoruz. Diyorlar ki ‘Biz nasıl satacağız?’ Biz de, ‘Bu fiyata satabiliyoruz. İstemiyorsan alma’ diyoruz.  Ancak, alıcı kendi müşterisine ‘istemiyorsan alma’ diyemiyor” dedi.

 

Maliyetler arttığı için alıcıların üretimden kırpmaya başlayacağına dikkat çeken Tezcan, “Biz imalatçıyız. Bizden tekstil firmaları kart alıyor. Aksesuarcılardan malzeme alıyorlar. Müşteri metal düğme yapıyordu. Şimdi maliyetler arttığı için plastik düğmeye döner. Bizde de kalite düşecek. Müşteri kalın, kaliteli ve gösterişli bir kart yaptırırken daha ucuz olsun ve eski fiyatına satabilsin diye kalitesini düşürecek. ‘Az boy kullan, az kağıt kullan’ diyecek. Bu tarz kalite düşürümlerine gidilecek ki genelde öyle oluyor” diye konuştu.  

 

‘TİCARİ İLİŞKİLERİMİZ BOZULDU’

 

Kağıt ithalatçısı Birol Aydın ise döviz kurundaki dalgalanmalardan kaynaklı insanların çok tedirgin olduklarını belirterek, vadeli satışları durdurmak zorunda kaldıklarını söyledi. Kendilerini zarardan korumak için döviz kuru üzerinde satış yaptıklarını aktaran Aydın, şöyle devam etti: “Bu yüzden ticari ilişkilerimiz bozuldu. Müşterilerimiz bizi fırsatçılıkla suçluyor. Bize borcu olan müşteriler var. Bunlar borçlarını ödeyemeyecekleri için kapatmak zorunda kalacak. Bazı firmalar şu an mecbur oldukları için gelip bizden ürün alıyor; ama bu maliyetle nereye kadar dayanacaklar bilmiyorum. İnsanlar şu an kar derdinde değil, bir şekilde kendilerini döndürmeye çalışıyorlar.” 

 

Aydın, yılbaşından bu yana yüzde 40 zarar ettiğini dile getirerek, “Yeni yıla doğru kapatmalar olacak. Kağıt ithalat eden birçok büyük firma, şimdiden işten çıkartmalara başladı” bilgisini paylaştı. 

 

MA / Servet Karaduman