Anayasa Mahkemesi (AYM),  24 Temmuz 2019/65 sayılı kararı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun memurluğa alınma şartlarını  düzenleyen  48. maddesinin 8. bendini  iptal etmişti. İptal edilen kural, OHAL ilanı sonrasında getirilmişti ve bütün kamu görevlerine atanacaklar yönünden “güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmasını” öngörüyordu.

 

AYM’nin verdiği iptal kararına rağmen AKP Hükümeti’nin Meclis’e getirdiği yeni torba yasa içerisinde bu uygulamayı kalıcılaştırmak istenmesine sağlık meslek örgütleri bir çok merkezde yaptıkları açıklamalarla karşı çıktı.  

 

İSTANBUL  

 

İstanbul Tabip Odası ile Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) İstanbul Şubeleri, tepkilerini İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü önünde yaptıkları açıklama ile gösterdi. Açıklamaya DİSK bağlı Devrimci Sağlık İşçileri Sendikası ve Sosyal-İş Sendikası üyeleri de destek verdi.

 

“Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı uygulansın. Güvenlik soruşturması engeli kaldırılsın” pankartının açıldığı açıklamada sık sık “Çalışma hakkı engellenemez” ve “Mahkeme kararı uygulansın” sloganları atıldı. 

 

ÖZTÜRK: YARGI KARARI OLMADAN MEMURİYETİMİZ ENGELLENİYOR 

 

Burada konuşan İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Osman Öztürk, “12 Eylül dönemi bakkalda, manavda yapılan, şimdi sosyal medya hesapları üzerinden yapılan bu soruşturmalarda hiçbir yargı kararı olmadan memuriyetimiz engelleniyor. Diğer konularda olduğu gibi bu konuda da herkesin uyması gereken hukukun söylediği sözün arkasından dolanmaya çalışıyorlar. Biz tek bir arkadaşımızın mesleğini icra etmesinin önündeki engeller kalkmadığı mücadelemizi sürdüreceğiz” dedi.

 

ASLAN: MAHKEME KARARINI TANIYIN 

 

SES Şişli Şubesi Eşbaşkanı Abuzer Aslan da, konuşmasında AYM’nin aldığı kararların uygulanmadığını ifade etti. 

“En üst mahkeme olan Anayasa Mahkemesi'nin kararı uygulamayacaksa hangi mahkemenin kararı uygulanacak?” diye soran Aslan, sözlerine şöyle devam etti: “Bu mahkemenin kararını tanımıyorum deme lüksümüz var mı? Biz bu güvenlik soruşturmaları kimler için yapılıyor çok iyi biliyoruz. Kalbi soldan atanlardan hiç bir zaman zarar gelmez ama cepleri sağ tarafta olanları sorgulayın, onları soruşturun.” 

 

YILDIRIM: KEYFİ UYGULAMALAR İLE KARŞILAŞTIK

 

Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile görevinden ihraç edilen Doktor Mihriban Yıldırım ise, “Türkiye’de emekçilerin genel olarak bir güvencesizlik kıskacı altında olduğunu” ifade etti. OHAL sürecinden sonra var olan sorunlara KHK'lar ve güvenlik soruşturmasının eklendiğini belirten Yıldırım, “Arkadaşlarımızın kendisini ilgilendirmeyen ailesini ilgilendiren durumlarda bile işbaşı yaptırılmadığını gördük. Burada yine keyfi bir uygulama ile karşılaştık. Biz eğitim ve çalışma hakkımız için sonuna kadar mücadele edeceğiz” ifadelerini kullandı. 

 

ÇERKEZOĞLU: SAĞLIK MÜDÜRLERİ VE BAKANI SORUŞTURULMALI

 

Kimin doktor ya da sağlık çalışanı olup olamayacağına hiç kimsenin karar veremeyeceğini söyleyen Türk Tabipler Birliği 2’nci Başkanı Ali Çerkezoğlu da, şunları kaydetti: “Doktorlar görevini yaptığı için güvenlik sorunu oluşturmaz. Sağlıkta güvenlik sorunu vardır, can güvenliği sorunu vardır. Doktora, hemşireye saldırı vardır. Bu saldırıları engelleyemeyen baş hekimlerin, sağlık müdürlerinin, sağlık bakanlarının soruşturmalardan geçirilmesi elzemdir.”

 

‘GÜVENLİK SORUŞTURMASI FİŞLEME UYGULAMASIDIR’

 

Konuşmalardan sonra hazırlanan ortak basın açıklamasını KHK ile görevinden uzaklaştırılan İlknur Ayık okudu. 

 

Kamu çalışanlarının tepesinde “Demokles’in kılıcı” gibi sallanan bir tehdit olduğunu söyleyen Ayık, “Adına ‘güvenlik soruşturması’ denilen, hiçbir objektif kriteri olmayan, hiçbir yargı kararına dayanmayan, tamamıyla keyfi, tamamıyla haksız, hukuksuz bir ‘fişleme uygulaması. 15 Temmuz darbe girişimini ‘Allah'ın lütfu!’ olarak görenler altı yıllık tıp eğitimini başarıyla tamamlamış hekimlerin ve sağlık çalışanlarının mesleklerini icra etmelerini yasakladılar. SES İstanbul Şubeleri ve İstanbul Tabip Odası olarak başından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen ‘güvenlik soruşturması’ maddesine karşı mücadele ettik. Çünkü bu çarpık kanun ile polikliniklerinde hekimin yüzü aşkın hastayı muayene etmek zorunda kaldığı, hemşirenin, teknisyenin hastaların tedavisine yetişemediği sağlık ortamı daha da niteliksiz hale gelmiştir” dedi.

 

‘AYM KARARI DERHAL UYGULANSIN’

 

Ayık, güvenlik soruşturmaları bahane edilerek iş başı yaptırılmayan ve görevlerin uzaklaştırılan kamu görevlilerinin görevlerine atanmalarının anayasal zorunluluk olduğunun altını çizdi. 

 

Ayık, “Ancak bu anayasal zorunluluğa rağmen güvenlik soruşturması bahanesi ile işlerinden, hastalarından uzaklaştırılan hekimlerin, sağlık çalışanlarının mağduriyeti keyfi şekilde devam ettirilmektedir. Dahası, AKP'nin yeni hazırladığı bir ‘Torba Kanun’ ile AYM kararının etrafından dolanarak uygulamayı sürdürmeye çalıştığı görülmektedir. Sağlık Bakanlığı'nı görevini yapmaya ve AYM kararını derhal uygulamaya davet ediyoruz” diye konuştu.  

 

 

 

DİYARBAKIR 

 

Diyarbakır Sağlık Platformu üyeleri de, güvenlik soruşturması uygulamasının sürdürülmesine İl Sağlık Müdürlüğü önünde yaptıkları açıklama ile tepki gösterdi.

 

Bu uygulamayla sağlık alanında çalışan hekimlerin ve sağlık çalışanlarının çalışma haklarının ihlal edildiğini söyleyen SES Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Gönül Adıbelli, “Olumsuz sonuçlanan güvenlik soruşturmalarına açılan davalarda, suçun şahsiliği, masumiyet karinesi, kişisel verilerin gizliliğinin korunması gibi pek çok hukuk ilkesinin ihlal edilmesinin yanı sıra çalışma, örgütlenme, gösteri yapma ve düşüncelerini ifade etme gibi pek çok hakkın kullanılmasının güvenlik soruşturmasında olumsuz değerlendirildiği görülmüştür” dedi.

 

‘SAĞLIK ÇALIŞANLARI GÖREVLERİNE İADE EDİLSİN’

 

Toplumsal yaşamda derin etkileri olan bu uygulamanın kaldırılması için verilen hukuksal ve fiili mücadelenin sonucunda AYM’nin iptal kararı aldığını hatırlatan Adıbelli, “AYM’nin iptal kararından sonra konuya ilişkin olarak yeni düzenlemeler yapılmalı ve yürütme ve yargı organları işlevleri yönünden gerekli adımları ivedilikle atmalıdır. Bu kapsamda; Sağlık Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu’nun, 657 Sayılı Kanunun 48. maddesinin diğer şartlarını taşımakla birlikte 8. bendi gerekçe gösterilerek atamalarını yapmadığı hekimleri yeni bir başvuruya ihtiyaç olmaksızın derhal ataması, sözleşmesini feshettiği hekimleri görevlerine iade etmesi, güvenlik gerekçesi ile görevine başlatmadığı tüm sağlık çalışanlarını görevine başlatması ve açıkta geçirdikleri sürelere ilişkin özlük haklarını karşılaması gerekmektedir” diye konuştu.

 

‘AYM’NİN ALDIĞI KARAR UYGULANSIN’

 

Adıbelli, güvenlik soruşturmaları gerekçe gösterilerek işine ve uzmanlık eğitimine son verilen tüm sağlık emekçilerinin işlerine geri dönmesi gerektiğini de dile getirdi.

 

Adıbelli, “Bununla birlikte isteyen sağlık emekçileri devam eden mahkemelerine ve Bakanlığa, AYM’nin belirtilen kararının hayata geçirilmesi ve derhal işe başlatılmak için başvurabilirler. İdarenin, AYM kararının gerektirdiği düzenlemeleri acilen yerine getirmesini bekliyoruz. Bizler de bu süreci yakinen takip edeceğimizi kamuoyuna duyuruyoruz” dedi.

 

 

 

ANKARA  

 

Ankara Tabip Odası (ATO) ve Kamu Emekçiler Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Ankara Şubeler Platformu, AYM’nin iptal kararına dair ATO binasında basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan ATO Genel Sekreteri Ali Karakoç, “Güvenlik soruşturması medeniyle çalışma ve eğitim hakkı ellerinden alınan meslektaşlarımızı derhal görevlerine başlatın” talebinde bulundu.

 

‘KARARA RAĞMEN ATAMALAR YAPILMIYOR’

 

Karakoç, 29 Kasım 2019 tarih ve 30963 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan karar ile güvenlik soruşturmalarının dayanak maddesi ancak bu hukuki engelin kalkmasına rağmen güvenlik soruşturmaları rağmen güvenlik soruşturmaları nedeniyle işlerinden, mesleklerinden, hastalarından uzaklaştırılan meslektaşlarının atamalarının yapılmadığına kaydetti. 

 

Karakoç, “Demokrasiden, emekten, barıştan ve eşitlikten yana olan biz emek ve meslek örgütleri hükümeti, Kamu otoritesini Anayasa Mahkemesi’nin ilgili kararını uygulamaya, meslektaşlarımızın atamalarının yapılması, görevlerine başlatılmaları yönünde ivedilikle adım atmaya çağırıyoruz” diye konuştu.

 

 

URFA 

 

Urfa Tabip Odası ve SES Urfa Şubesi de konuya ilişkin ortak açıklama yaptı. Tabip Odası binasında yapılan açıklamaya KESK Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Yusuf Şenol ile SES MYK üyesi Selma Atabey de katıldı.

 

Urfa Tabip Odası Sekreteri Osman Yüksekyayla, yaptığı açıklamada kamu kurumlarında mülakatla ya da açıktan atamalarla yapılan işe alımlarda donanımın ve gerekli özelliklerin itibariyle uygun olan başvurucuların elendiğini, güvenlik soruşturmasının hukuksuz olduğunu söyledi. 

 

Yüksekyayla, “Olumsuz sonuçlanan güvenlik soruşturmalarına açılan davalarda, suçun şahsiliği, masumiyet karinesi, kişisel verilerin gizliliğinin korunması gibi pek çok hukuk ilkesinin ihlal edilmesinin yanı sıra çalışma, örgütlenme, gösteri yapma ve düşüncelerini ifade etme gibi pek çok hakkın kullanılmasının güvenlik soruşturmasında olumsuz değerlendirildiği görülmüştür” dedi.

 

Yüksekyayla, “Toplumsal yaşamda derin etkileri olan bu uygulamanın kaldırılması için Türk Tabipleri Birliği ve Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası olarak verdiğimiz hukuksal ve fiili mücadelenin de sonucunda ortaya çıkan AYM iptal kararı tüm toplumu ilgilendirmekte ve kamu görevinde güvenlik soruşturması uygulamasına son vermektedir” dedi. Yüksekyayla, AYM'nin iptal kararından sonra konuya ilişkin yeni düzenlemelerin yapılması, yürütme ve yargı organlarının işlevleri yönünden gerekli adımların atılması çağrısında bulundu.

 

TALEPLER 

 

Yüksekyayla, yapılmasını istedikleri düzenlemeyi şöyle açıkladı:

 

“- Sağlık Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu’nun, 657 Sayılı Kanunun 48. maddesinin diğer şartlarını taşımakla birlikte 8. bendi gerekçe gösterilerek atamalarını yapmadığı hekimleri yeni bir başvuruya ihtiyaç olmaksızın derhal ataması, sözleşmesini feshettiği hekimleri görevlerine iade etmesi, güvenlik gerekçesi ile görevine başlatmadığı tüm sağlık çalışanlarını görevine başlatması ve açıkta geçirdikleri sürelere ilişkin özlük haklarını karşılaması gerekmektedir.

 

- AYM tarafından iptal edilen 657 Sayılı Kanunun 48/8. Maddesi kapsamında güvenlik ve arşiv araştırması yapılmasına yönelik uygulama işlemlerine derhal son verilmelidir. 

 

- 657 Sayılı Kanunun 48/8. Maddesi kapsamında kamu görevine atamama işlemlerine karşı açılan davalarda İdare Mahkemeleri tarafından ivedilikle iptal kararları verilmelidir.

 

- Herhangi bir çabaya gerek olmadan güvenlik soruşturmaları gerekçesiyle işine ve uzmanlık eğitimine başlatılmayan tüm sağlık emekçilerinin derhal işe başlatılması, dava süreci devam eden idare mahkemelerinin derhal iptal kararı vermesi gerekmektedir. Bununla birlikte isteyen sağlık emekçileri devam eden mahkemelerine ve Bakanlığa, AYM’nin belirtilen kararının hayata geçirilmesi ve derhal işe başlatılmak için başvurabilirler.”

 

Yüksekyayla, idarenin AYM kararının gerektirdiği düzenlemeleri acilen yerine getirmesini beklediklerini ifade etti.