Dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs (Covid-19) konusunda Türkiye'de devreye konulan tedbirler sonucunda İzmir’in 8 bin 500 yıllık tarihi geçmişe sahip olan Kemeraltı Çarşı’nda adeta in cin top oynuyor. Bu nedenle birçok esnaf kepenk indirmek zorunda kaldı.

 

Hükümetin salgın dolayısıyla çıkardığı “Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketinde küçük esnafın unutulduğu düşüncesindeki çarşı esnafı, içerisinde bulundukları durumu anlattı.

 

‘PAKET SORUNLARI ÇÖZMEYE YETMİYOR’

 

Salgın dolayısıyla çarşıdaki kahvaltıcı dükkânı kapatma zorunda kaldığını belirten Zafer Uludağ, devletin “Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketi ile kredi ödemelerini ertelemesinin sorunları çözmeye yetmediğini söyledi. Hem kendisinin hem de çalışanlarının mağdur olduğunu dile getiren Uludağ, “İnsanların sağlığını düşünmek zorundayız. Fakat bu durumda yetkililere büyük sorumluluklar düşüyor. Kredi borçlarım var. Dükkan çalışmazsa ben de hiçbir borcumu ödeyemem. İşyerimde 7 kişi çalışıyordu.  3 veya 5 ay çalışamayacağımızı düşünürsek işçilerin parasını ödeyemem. Taksit borcumuzu da ödeyemeyeceğiz” diye belirtti. 

 

‘ZENGİNE VAR DA BİZE YOK MU ?'

 

Çarşıda babadan kalma 82 yıllık kuru kahve dükkanı işleten İlyas Günen de, şimdiden bir çok bankaya borçlanması nedeniyle dükkanını işletemez duruma gelmesinden şikayetçi. Günen, yaşadıkları mağduriyeti, “Cumhurbaşkanı’na seslenmek istiyorum. Zengine var da bize yok mu? Hükümet paket adı altında küçük esnaftan da haberdar olsun. Özel bankalara borcu olan esnaf şuan itibariyle ne yapacağını şaşırmış durumda. Kemeraltı esnafı 2 veya 3 ay çalışmasa bir daha hiç açamazlar. Benim yanımda 6 işçi çalışıyor. Böyle giderse 3 kişi çıkarmak zorunda kalacağım. Yazık günah değil mi? En azından esnafın kredileri nasıl ödeyeceğini dair bir açıklama yapsalar daha iyi olur” sözleriyle dile getirdi.

 

‘KREDİ ÇARE DEĞİL’

 

Bilgisayar dükkanı sahibi İbrahim Alaçalı da salgının etkileri dolayısıyla hükümetin uzun vadeli bir ekonomi paketi hazırlanması gerektiği görüşünde. Türkiye’deki ekonominin tamamen durduğunu belirten Alaçalı, farklı önlemlerle küçük esnafın desteklenmesi gerektiğini kaydetti.

 

Salgının belli bir süresinin olmamasının esnafı tedirgin ettiğini söyleyen Alaçalı, “Bir işyeri kapatıldığı zaman zaten yaklaşık 50 bin TL kadar da kira ödemesi var. Her dükkânın 10 veya 15 çalışanı var. Şu anda bize kredi çekin diyorlar. Bu salgının hastalık 5 ay sürse krediyi zaten yine ödeyemeyeceğim. Kredi çare değildir. Çalışamıyoruz kazanamıyoruz. Ekonomi tamamen durdu” dedi.  

 

‘KİRAYI KİM KARŞILAYACAK?’ 

 

Elektrik ve elektronik malzemesi toplu alım satım işi yapan çarşı esnaflarından Caner Dokuzlu da, esnafın kan ağlar halde olduğunu ifade etti.  

 

Dükkanını kapatma aşamasına geldiğini söyleyen Dokurlu, içerisinde bulundukları durumu şu sözlerle dile getirdi: “Bize 3 hafta evden çıkmayın diyorlar. Nasıl çıkmayayım. Şuan özel sektöre verilen bir destek yok. Kamu görevlileri ve memurlara her türlü bir imkan var ama esnafa sunulmuyor. Evden çıkmasam ve çalışmazsak evimin kirasını, elektrik, suyumu kim karşılayacak? Müşterilerim yarı yarıya düştü. Zaten hükümet sağlık konusunda hiçbir tedbir almıyor. Biz de ne yapabileceğimiz bilmiyoruz. Benim bankalara borcum var. Nasıl ödeyeceğimi bilmiyorum ve bu borcu nasıl erteleyeceğim. Avrupa ülkesi böyle bir olağan durumda kendi yurttaşlarına yüksek miktarlarda ekonomik bütçe ayırmış ama bizim ülkemizdeki yetkililer düşük bütçe ayırmış.” 

 

‘KİMSENİN İŞÇİYİ DÜŞÜNDÜĞÜ YOK’

 

Özel bir firmada satış elemanı olarak çalışan Ali Tekgül ise, salgın nedeniyle sokaktaki hareketliliğin durması sonucu işlerinin dip yaptığını kaydetti. Her durumda işçilerin düşünülmemesini belirtip, sağlık güvencesinin olmadığından yakınan Tekgül, “Kimsenin işçiyi düşündüğü yok. Parası olan evde yatıyor olmayan da sokakta çalışmak zorunda kalıyor” dedi. 

 

MA / Esra Solin Dal