Hukukçular uyardı: İstanbul Sözleşmesi kararnameyle feshedilemez

img

HABER MERKEZİ - İstanbul Sözleşmesi’nin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile feshedilemeceğini belirten hukukcular, Anayasa’nın 90 ve 104’üncü maddelerini hatırlattı. 

 
Türkiye, ilk imzacısı olduğu ve İstanbul’da imzalandığı için adına “İstanbul Sözleşmesi” denilen sözleşmeden bir gece yarısı geri çekildi. Karar, AKP’li Cumhurbaşkanı’nın imzasıyla Resmi Gazetede yayımlandı. Ancak, hukukçular Anayasa’nın 90’ıncı ve 104’üncü maddelerini hatırlatarak, İstanbul Sözleşmesi’nin kararname ile feshedilemeyeceğini belirtti. Sosyal medya hesaplarından paylaşım yapan hukukçulardan Ece Güner Toprak, Anayasa’nın 90. maddesine göre İstanbul Sözleşmesi’nin "kanun hükmünde" olduğunu ve kural olarak, bir uluslararası sözleşme nasıl yürürlüğe girdiyse aynı usulle feshedilebileceğini ifade etti.
 
Toprak, Twitter’dan yaptığı açıklamada, İstanbul Sözleşmesi’nin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile feshedilemeceğini belirterek, “Anayasamız 90. Maddesine göre İstanbul Sözleşmesi Kanun hükmündedir (hatta üstünde). Temel haklarda Kararname düzenlenemez (Anayasa 104.madde). Kararname, Anayasamızın ihlali; AYM iptal edecektir” ifadelerini kullandı.
 
ANAYASA’NIN 90 VE 104’ÜNCÜ MADDESİ 
 
Anayasa’nın 90. maddesi “Türkiye Cumhuriyeti adına Yabancı Devletlerle ve Milletlerarası Kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Andlaşmalar kanun hükmündedir” ifadelerini içeriyor. 
 
Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerinin sıralandığı Anayasa’nın 104. maddesinde ise “Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz” diyor. 
 
KADIN KOALİSYONU'NDAN AÇIKLAMA 
 
Öte yandan birçok kadın kurumunun içinde yer aldığı çatı örgütü Kadın Koalisyonu’da bir açıklama yayınladı. Açıklamada, “Yasal güvencelerimize dokunsanız da biz kadınlar hayatlarımız ve şiddetsiz bir dünya için mücadelemize devam edeceğiz” denilen açıklamada “İstanbul Sözleşmesi’ni yaşatacağız” denildi. 
 
Açıklamanın devamında şunlara yer verildi: 
 
 “Kadın cinayeti olmadan, şiddete maruz kalmadan geçirdiğimiz tek bir gün bile yok! Bu cinayetleri ve şiddeti önlemek, katilleri cezasız bırakmamak için çaba gösterilmesini beklerken, bu gece Resmi Gazetede yayınlanan İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı, kadınların hayatına bir karabasan gibi indi. İktidar İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı ile kadınları her türlü şiddete karşı korumaktan vazgeçtiğini ilan etti. Bu çekilme ilanının kadın katillerini, tacizcileri, tecavüzcüleri daha da cesaretlendireceği açıktır.
 
İNSAN HAKLARINA AYKIRI 
 
 Ülke tarihinde ilk defa hem de “imza törenine ev sahipliği yapmaktan ve ilk imzacısı olmaktan gurur duyulduğu” açıklanan bir insan hakları sözleşmesinden imza çekilmiştir. Bu çekilme kararı Anayasa’ya ve uluslararası insan hakları hukukuna aykırıdır. Karar, Anayasa’nın başlangıç ilkelerinin, değiştirilemez hükümlerinin ve temel hak ve özgürlüklere ilişkin düzenlemelerin ihlalidir. Anayasa’nın 14. Maddesine göre, insan haklarına aykırı faaliyetlerde bulunmak devletin yetkisini açıkça kötüye kullanımıdır.
 
VAZGEÇMEYECEĞİZ!
 
Yasal güvencelerimize dokunsanız da biz kadınlar hayatlarımız ve şiddetsiz bir dünya için mücadelemize devam edeceğiz. Kadınlar olarak dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve özgürlüklerimizden vazgeçmeyeceğiz. Şiddetsiz bir dünya mümkün! İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmeyi reddediyoruz! İstanbul Sözleşmesi Yaşatır, İstanbul Sözleşmesini Yaşatacağız!”