Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından bisiklet ve yaya yollarının düzenlenmesi ve yaygınlaştırılması için 2015 yılında Mahabad Bulvarı'nın üstünde 11 kilometre uzunluğunda kentin ilk bisiklet yolu yapıldı. Akabinde kenttin yeni yerleşim yerlerinde açılmaya başlanan bulvar ve caddelerde bisiklet yolları da yerini almaya başladı. Bu adımla birlikte kentte bisiklet kullanımında bir artış sağlanırken, Kasım 2016’da DBB’ye atanan kayyım döneminde de açılan yeni caddelerde bisiklet yolu uygulaması sürdürüldü, ancak belediye Ağustos 2019’da atanan ikinci kayyım döneminde ise bisiklet yolları yapılmadı. 

 

BİSİKLET YOLLARI KALDIRILIYOR

 

Bağlar ilçesinde bulunan Çevlik Caddesi üzerindeki bisiklet yolunu ayıran dubalar Yeni Hal Kavşağında yürütülen kavşak çalışması sonrası ortadan kaldırıldı. Yine kavşak bölgesinde bisiklet kullanıcılarının karşıya geçmesi için kullanabileceği bir yol bulunmuyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Ekim 2019’da Bağlar ve Kayapınar ilçelerinde bisiklet yolu için ihale açıklaması yaptı. Fakat bu yollara dair bir çalışma yapılmazken, hazırda bulunan yollar da ortadan kaldırılıyor. Hali hazırda bulunan yollarla da ilgili bisiklet kullanıcılarını zorlayan birçok faktör bulunuyor. Bunların başında bisiklet yollarına park edilen araçlar ve çevre esnafının bu yolları işgali gelirken, birçok cadde ve bulvarda ise eskiyen ya da yerinden kaldırılan dubalar yenilenmiyor. Bu sorunlar da özellikle pandemi sürecinde kentte sayıları bir hayli artan bisiklet kullanıcılarının pedal çevirmesini zorlaştırıyor.  

 

‘BİLİNÇLİ KULLANICILAR YETİŞTİRMEK İSTİYORUZ’

 

Tigris Bisiklet ve Özel Sporcular Kulübü Derneği yöneticisi ve bisiklet eğitmeni Ali Alioğlu, Diyarbakır’da son yıllarda bisiklet kullanıcısı sayısında ciddi bir artış yaşandığını söyledi. Bu sayının artmasının özellikle şehirleşme ve trafiğin artması ile ortaya sorunlar çıkardığını aktaran Alioğlu, “Sürücünün göz ardı ettiği, bisikletçinin gözardı ettiği durumlar ortaya çıkmaktadır. Araç sürücülerinin telefona bağlı kalması, kavşaklarda dahi telefon kullanması, bazı bisiklet kullanıcıların bile telefona odaklanması, bunlar başlıca dış etkenlerdendir. Biz bilinçli bisiklet sürücüleri yetiştirirsek ve belediye, valilik gibi yerel yönetimler de destek olursa, bazı engelleri aşmış olacağız” dedi. 

 

BİSİKLET YOLLARI İŞGAL ALTINDA

 

Diyarbakır’ın düz bir alan olduğunu hesaplayarak bisiklet yollarının yetersiz olduğuna dikkat çeken Alioğlu, özellikle şehir içine bisiklet yollarının yapılması gerektiğini ifade etti. Bisiklet yollarının olmamasının ciddi sorunlar yarattığını söyleyen Alioğlu, “Araçla bisiklet arasında, özellikle araçların yolun sağına parketmesi bizim seyrimizi etkiliyor. Caddeler artık geniş, araçlar lüks ve hız yapıyor. Kendimize ayrılan yolda devam edersek hiçbir sorun yok. Fakat yayaların, bazı esnafların araçlarını bisiklet yoluna park etmesi durumunu göz arda ediyoruz. Bunları ortadan kaldırırsak kazaların önüne geçmiş oluruz” ifadelerini kullandı. 

 

‘BİZE HAKSIZLIK OLDU’

 

Çevlik Caddesi'ndeki duruma da değinen Alioğlu, şunları söyledi: “Ceylanlar ile Göletli Park arasında kötü bir kavşak vardı doğru. O kavşak düzeltildi. Ancak bisiklet yolu da beraberinde kaldırılmış. Bu kavşak ana yolların bağlantısını sağlayan bir yoldur. Yani havaalanına doğru gitmek isteyen ya da kent içerisinde bisiklet sürmek isteyen bireyler için bir bağlantı noktasıdır. Oradaki bisiklet yolunun kapanması, kaldırılması şu aşamada bizi çok üzdü. Umarız yetkililer buradan sesimizi duyar, özellikle bu konuya eğilip, kavşak bitimi akabinde tekrardan sağlıklı bir şekilde hakkımız olan yolu bize verirler. Çünkü Türkiye’ye baktığımızda bisiklet yollarında artış var, bu artış karşısında var olan yolu almak bize haksızlık olmuş olur.”

 

‘SADECE YOL YAPMAK ÇÖZÜM DEĞİL’

 

Bisiklet yolu yaparken ekstra önlemlerin de alınması gerektiğini dile getiren Alioğlu, sadece yol yapmanın bir çözüm olmadığını belirtti. Bisiklet yollarına levhalar konularak trafik sürücülerinin de bilinçlenmesinin sağlanması gerektiğine dikkat çeken Alioğlu, bunun bile yetersiz kaldığını, trafik eğitim parklarının açılması gerektiğini aktardı. İlkokuldan başlayacak bir bisiklet eğitiminin önemini de vurgulayan Alioğlu, “Ehliyet verilir gibi bisiklet sürücülerinin de belli bir simülasyon sistemiyle eğitim almalarını istiyoruz. Bunun akabinde bir belge verilmesini istiyoruz” ifadelerini kullandı. 

 

BİSİKLET FESTİVALİ ÇAĞRISI

 

“2021 yılının bisiklet yılı ilan edilmesini istiyoruz” diyen Alioğlu, bunun içinde Diyarbakır’da bir bisiklet festivali yapılması gerektiğini belirtti. Bu festival ile birlikte toplumda bilinçlenme aynı zamanda kültürel etkileşim yaşanacağına işaret eden Alioğlu, “Dünya turuna giden insanların Diyarbakır’a gelmesi, gençlerimizin buna özenmesi, bizim gençlerimizin dünya turuna çıkması bisiklet sayesinde gerçekleşebilir. Bunların hepsini Diyarbakır’da yaparak Türkiye’nin dört bir yanından insanları buraya getirmek istiyoruz. Bu vesileyle Diyarbakır’ı bisiklet kenti olma yolunda ilerletmek istiyoruz” diye konuştu.

 

MA / Tolga Güney - Cahit Özbek