Her yıl 15-22 Nisan tarihleri arasında çeşitli etkinliklerle kutlanan Turizm Haftası, bu yılda da Kovid-19 salgınına takıldı. Salgın nedeniyle son 2 yıldır turizm sektöründe büyük bir durgunluk yaşanırken, bu durumdan olumsuz etkilenen seyahat acenteleri de tek tek kapılarına kilit vuruyor. Serhat bölgesinin merkezinde yer alan Van da turizm sektöründeki durgunluktan en çok nasibini alan merkezlerin başında geliyor. Kentte, İran'a açılan sınır kapısının kapalı olmasından kaynaklı yabancı turist sayısında yüzde 90'ın üzerinde bir düşüş yaşanırken, seyahat acentelerinin yaşadıkları sorunlar da gittikçe büyüyor. Kentteki 22 acente kiralarını ödemekte zorlanırken, 14 acente ise bu süreçte el değiştirdi. Yine birçok acente kepenk indirdi. 

 

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Bölge Yönetim Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe, kent turizminde yaşanan sorunları anlattı. 

 

37 ACENTE KAPANDI

 

Salgın sürecinde kent turizminin bitme noktasında geldiğini söyleyen Özgökçe, üyelerinin çektikleri krediler ile ayakta kalabildiklerine dikkati çekti. Serhat bölgesi kentlerinde 37 seyahat acentesinin kapandığını aktaran Özgökçe, herhangi bir destek verilmemesinden kaynaklı böylesi bir tabloyla karşı karşıya kalındığını ifade etti. Özgökçe, "Ülkemizde turizm ve seyahat acentelerine hiçbir destek olmadı. Pandemi sürecinde acentelere 50 bin TL kredi verildi. O da belirli şartlar içeriyordu. En az 2 yıl SSK çalışanı olacak. Cirosu 500 bin TL'nin üzerinde olacak. Bölgemizde o krediyi sadece 4 acente alabildi. Ülkenin, esnafın ayakta kalabilmesi için karşılıksız bir şekilde kredi sunması gerekir" dedi.  

 

SADECE 'YANDAŞA' DESTEK 

 

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un salgın sürecinde en büyük desteği yandaş firmalara verdiğini kaydeden Özgökçe, söz konusu durum karşısında "hüsrana" uğradıklarını ifade etti. Destek alamayan işletmecilerin bazılarının farklı işlere yöneldiğini aktaran Özgökçe, “Mehmet Nuri Ersoy bakan olduğunda sevinmiştik. Üzülerek söylüyorum; Bakan, göreve geldiğinde sadece kendi firmalarına kendi otellerine yarayacak yatırımlar yaptı. Bu da bizleri çok üzdü. Bakan, sektör için hiçbir çaba sarf etmedi. Esnaf batma aşamasına geldi. Buna kalıcı bir çözüm bulması lazım" diye konuştu.  

 

SINIR KAPISININ ETKİSİ

 

Van'da sınır kapısının kapalı olmasının turizmi ciddi anlamda olumsuz etkilediğini dile getiren Özgökçe, "Sudan bahanelerle kapalı olan kapıların açılması bizim için çok kıymetli” diye belirtti. Turistlerin gelmemesinden kaynaklı otellerdeki doluluk oranında yüzde 80'e varan düşüş yaşandığına işaret eden Özgökçe, şunları söyledi: "Son zamanlarda Irak, Azerbaycan ve İran'dan ciddi misafirler alıyorduk. Ülkede birçok sınır kapısı açık. Ancak burada kapalı. Ülke ekonomisine yüzde 50 yüzde 60 oranın da bir hasılatı biz turizmciler veriyorduk" diye kaydetti. 

 

4 MİLYONDAN 100 BİNE DÜŞTÜ

 

Kentte yıllardır seyahat turları düzenleyen Gagik Turizm Seyahat Acentesi sahibi Engin Pişkin ise, pandemiden dolayı hiç tur düzenleyemediklerini ve çektikleri krediler ile ayakta kaldıklarını söyledi. Eylül ayına kadar normalleşme sağlanmaması halinde birçok acente kapanacağı uyarısında bulunan Pişkin, 4 milyon İranlı turist sayısının 100 bine düştüğünü aktardı. Pişkin, "2016 yılında birçok turist Van’a geldi. Bu sayede Van birçok krizden etkilenmedi. Sınır kapısı kapandıktan sonra tek bir pazar ağına endekslenmiş olan kentin ekonomisi çöktü. Sınır kapısı kapanınca sudan çıkan balığa döndük” şeklinde konuştu. 

 

'FAİZSİZ KREDİ' TALEBİ

 

Seyahat acentelerinin ayakta kalması için gerekli desteklerin sağlanması gerektiğine dikkati çeken Pişkin, şöyle devam etti: “Bu şartlarda hiçbir acente tur yapmıyor. Acentelere, kısa çalışma ödeneğinin uzatılması desteği verilebilir. Bunun yanında kira desteği verilmesi lazım. 750 TL destek ile aşılacak bir durum değil bu. Turistin Anadolu’daki hareketlenmesini biz yapıyoruz. Tanıtımı biz yapıyoruz. Biz desteksiz ve yardımsız kalırsak bu hareketlenme çöker. Bu şartlarda birçok kişi işsiz kaldı. Buraya insan gelmediğinde yapılan büyük otellerin hiçbir önemi olmayacak. Düşük kredili değil de en az 2 yıl faizsiz kredi istiyoruz. Vergi muafiyeti istiyoruz.”

 

MA / Barış Dönmez