AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 10 Şubat’ta partisinin grup toplantısında, “Gelin hep birlikte yeni anayasa konusundaki tekliflerimizi yıl içinde hazırlayalım ve tartışmaya başlayalım” açıklamasıyla yeni anayasa tartışmalarını gündeme getirdi. Kısa bir süre sonra yeni anayasa tartışmaları MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 100 maddelik “yeni anayasa” teklifini açıklamasıyla yeniden gündeme geldi.

 

Bahçeli’nin öncelikle Erdoğan ve AKP’ye sunacağı “yeni anayasa” taslağı 4 bölümden oluşuyor. Bahçeli’nin teklifinde, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Yüksek Mahkeme ve Yüce Divan statüsünden çıkarılması, yargıyla ilgili düzenlemelerin yanı sıra Cumhurbaşkanlığı ve yardımcılığının seçimiyle ilgili “Başkan ve iki başkan yardımcısının” seçimle göreve gelmesi yönünde önerisi yer aldı. Bahçeli’nin bu teklifine AKP olumlu yanıt verirken, muhalefet ise karşı bir tutum sergiledi.

 

ARİTMETİK ÇOKLUK YOK

 

Yeni sisteme göre anayasa değişikliği için parlamentoda 400 milletvekilinin kabul oyu gerekiyor. Anayasa değişikliğinin referanduma götürülebilmesi için ise 360 oy gerekiyor. AKP-MHP ittifakının mevcut sandalye sayısı bu değişiklik için yeterli değil. Muhalefetin destek vermediği “yeni anayasa” değişikliği teklifini, Meclis Anayasa Komisyon üyesi ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş değerlendirdi.

 

ANAYASAYI TOPLUM YAPAR

 

Beştaş, anayasanın toplumsal bir sözleşme olduğunu belirterek, bu nedenle toplumların yapması gerektiğinin altını çizdi. Beştaş, “İki iktidar partisinin ‘kendi taslağımızı oluşturduk, anayasa yapıyoruz’ demesi, anayasa yapım kuralları, dünyadaki örnekleri ve siyaset açısından kabul edilemez” dedi.

 

FİİLİ UYGULAMALARA ANAYASA

 

Beştaş, AKP-MHP’nin “yeni anayasa” çıkışıyla hedef ve amaçlarıyla ilgili şunları söyledi: “Aslında şu ana kadar Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi denilen ucube, işlemeyen, tek adam rejimine dönüşen, totaliterlikte hızlı ilerleyen sistemi, anayasasız bir Türkiye toplumuna dönüştürmek istiyorlar. Yani şu anda fiilen uyguladıkları sisteme bir anayasa yapıyorlar. Bir kişinin karar verdiği, istediği kararnameyi çıkarttığı, istediği kurumu kapattığı, toplumun sesine kulak vermeyenler, yaptıklarını anayasaya dönüştürmek istiyorlar.”

 

BAHÇELİ’DEN ERDOĞAN’A MESAJ 

 

Bahçeli’nin bu çıkışla Erdoğan’a mesaj verdiğini ifade eden Beştaş, “Bahçeli kendi istediği sistemin tahayyülünü metne dökmüş durumda. Metnin bütün ayrıntıları yansımadı, bazı bölümler yansıdı. Ama yansıyan önerilerde de ortağına ciddi mesajlar var. ‘Bunu siz tek başınıza yapamazsınız, biz istediklerimiz bunlardır’ gibi mesajlar. Şuan ki siyaset tablosuna baktığımızda, bu öneriler aralarında uzlaşabilecekleri bir mesele değil. İki Cumhurbaşkanı yardımcısının seçimle getirilmesi isteniyor. Yansıdığı kadarıyla kendi içinde çelişik ama aynı zamanda birbirlerine pazarlık sundukları bir metin olarak okuyorum” şeklinde konuştu.

 

ANAYASA BÖYLE YAPILMAZ 

 

Beştaş, Bahçeli’nin “yeni anayasa” çıkışının gündemi meşgul etmeye yönelik olduğunu belirterek, “Türkiye’nin bu kadar devasa problemleri varken, her gün bir uçak dolusu insan maalesef pandemiden yaşamını yitirirken, açlık, yoksulluk, kadına yönelik şiddet zirveye tırmanmışken, dikkatleri başka yöne çevirmenin bir yöntemi aynı zamanda. Biz HDP olarak her zaman Türkiye’nin demokratik bir anayasaya ihtiyacını vurgulayan bir partiyiz. Çünkü şuanda ki darbe anayasası bile uygulanmıyor. Öyle bir aşamaya geldik ki darbe anayasasının uygulanmasını talep eder noktaya geldi Türkiye toplumu. Ama bizim talep ettiğimiz, önerdiğimiz demokratik anayasa toplumla birlikte yapılacak, Türkiye’de herkesin kendini içinde görebileceği, tanımlanacağı bir anayasa çalışması gerekiyor. Çünkü Türkiye’deki anayasa yapım ve tartışmaları çok eskiye dayanır. Bu anayasa defalarca değişikliğe uğradı. En son 2018’de Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini getirdi referandumla. Bu nedenle yeni anayasa teklifinin karşılığı yok şuan itibariyle. Çünkü anayasa böyle yapılmaz, böyle önerilen bir anayasada Türkiye’yi ileriye taşımaz, demokratikleşme yönünde hak ve özgürlüklerin güvenceye alınması noktasında daha da geriye götürecek bir önerme ile karşı karşıyayız” diye konuştu.

 

MA / Diren Yurtsever