İSTANBUL - Sokağa çıkma kısıtlamaları nedeniyle ellerinde kalan ürünleri çöpe atmak zorunda kalan hal esnafı, yeni bir genelgeyle gece geç saatlerinde kepenklerini açtı. Hale akın eden pazarcılar ise, bunun çözüm olmadığını belirterek, zararlarının karşılamasını istedi. 

 

Koronavirüs (Kovid-19) salgını gerekçesiyle iktidarın aldığı 17 günlük sokağa çıkma kısıtlaması binlerce esnafı ve çiftçiyi mağdur etti. Yasaklardan en çok etkilenen esnaflardan biri de hal esnafı oldu. Semt pazarlarının kurulmamasından dolayı tonlarca sebze ve meyve hal esnafının elinde kalırken, onlarca ton ürün çöpe atıldı. İktidarın salgın döneminde yanlış politikalar izlediğini söyleyen esnaf, zararlarının karşılanmasını istedi. 

 

 

Sokağa çıkma kısıtlama sürecinin ilk haftasında özellikle sebzede ciddi bir arz fazlası oluşurken hallerde ise fiyatlar ürünlerin satılamamasından dolayı düştü. Birçok sebze ve meyvede hasat dönemi dolayısıyla arz fazlası yaşanırken semt pazarlarının kapanması, halkın evden çıkamaması ve alışverişlerin sadece market ile manavlardan yapılmasından dolayı fiyatlar tavan yaptı. Hal fiyatları ile market fiyatları arasındaki uçurum tüketiciyi de zorlarken, hal komisyoncuları acilen bir çözüm bulunması için yetkililere çağrıda bulundu.

 

Tepkiler üzerine İçişleri Bakanlığı, 81 il valiliğine "Pazar Yerleri" konulu gönderdiği genelgeyle, 8 ve 15 Mayıs Cumartesi günleri 10.00-17.00 arasında yaş sebze ve meyve ile fide satışı yapan pazar yerleri açık olacağını ifade etti. Hal ve semt pazarı esnafı ise bunun çözüm olmayacağını ve kendilerine destek verilip zararlarının karşılanmasını istedi.

 

İNSAN TRAFİĞİ 

 

Genelgenin yayınlanması üzerine ellerindeki ürünleri biraz da olsa tüketmek isteyen İstanbul’daki Bayrampaşa Hal esnafı gecenin geç saatlerinde kepenklerinin kaldırırken, semt pazarı esnafı ise hallere akın etti. Hal girişinde ve içerisinde hem araç hem de insan trafiği oluştu. Araçlarıyla hale giremeyen bazı esnaflar da yol kenarına park ettikleri araçlara sebze ve meyve taşıdı. 

 

HAL'İN GÖRÜNMEYEN EMEKTARLARI 

 

Yüzü bir an olsun gülmeyen esnaflar bir koşuşturma içinde ürün alıp satarken, halin görünmeyen emektarları ise taşıdıkları yük başına para alan işçiler oldu. Günlerce evde kaldıkları için eve ekmek götüremediklerini dile getiren işçiler, daha fazla yük taşıma telaşı ile kan ter içinde koşturuyor. Yük başına 10-15 TL gibi bir ücret aldıklarını belirten işçiler, eve ekmek götürmek için çalışmak zorunda olduklarını belirtti. 

 

HERKESİN DURUMU KÖTÜ

 

Hal’de kimin yanına gitsek binlerce derdinin olduğunu belirtiyor. Ürünlerin yüksek fiyatla kendilerine geldiğinden dem vuran esnaflar, meyve ve sebzelerin dudak uçuklatan fiyatlara ulaştığını aktardı. Ülkedeki herkesin durumunun kötü olduğunu söyleyen hal esnafı, kendilerinin de bu durumdan azade olmadıklarının altını çizdi.

 

‘OLAN GARİBANA OLUYOR’

 

Sokağa çıkma kısıtlamalarında pazar alanlarının kapalı olmasından dolayı iş yapamayan pazar esnafı ise umutsuz bir şekilde halin yolunu tuttu.  “Evde oturmaktan” iyidir diyerek aralarında sohbet eden pazar esnafı da haldeki fiyatlardan şikayet etti. Her geçen gün sebze-meyve fiyatlarının arttığını, “Fiyatlar dolar gibi her saat başı değişiyor” şeklinde değerlendiren esnaflar, iktidarın salgını yönetemediğinden dem vurdu. “Yasaklardan dolayı bizler berbat durumdayız. Pandemi herkesin belini büktü. Bizim de belimizi alınan yasaklar büktü” diye sitem eden esnaflar, pazarcıların iş yapamadığını bundan dolayı da para kazanamadığını anlattı. Bu durumda kazanın ise market zincirleri olduğuna işaret eden esnaflar “Her zaman olduğu gibi olan gariban oluyor” diyerek,  artık bıçağın kemiğe dayandığını kaydetti.

 

Bayrampaşa Hali’nde gecenin geç saatlerinde başlayan yoğunluk sabahın ilk ışıklarına kadar sürerken, sabah ezanıyla birlikte yerini sükûnete bıraktı.