Efkan Ala'nın istifa etmesinin ardından 31 Ağustos 2016 tarihinde İçişleri Bakanlığı görevine atanan Süleyman Soylu devlet bağlantılı çete yöneticisi Sedat Peker'in hakkında söylediklerine yanıt vererek, bakanlık yaptığı 4,5 yıllık süre zarfında ülkede işkencenin yaşanmadığını ileri sürdü. Soylu’nun açıklamalarının aksine, sayısız işkence olayının yaşandığı kentlerden biri olan Hakkari’de 2016 ve 2021 yılları arasında asker ve polisler tarafından açılan ateş sonucu 11’den fazla sivil yaşamını yitirdi, en az 7 kişi ise yaralandı.

 

Yurttaşlar, bazen şehir merkezinde, bazen tarlasında, bazen hayvanlarını otlatırken ve bazen de sınır hattında kurşunların hedefi haline geldi. Yaşanan tüm ölüm ve yaralanma olaylarında ise yine "cezasızlık" politikası devreye girdi. 

 

Hakkari ve ilçelerinde 2016-2021 yılları arasında asker ve polislerin açtığı ateş sonucu yaşanan bazı olaylar şöyle: 

 

YÜKSEKOVA'DA 4 KİŞİ

 

* 8 Ekim 2016’da Yüksekova ilçesine bağlı Cengiz Topel caddesinde, seyir halindeki polis aracının kulesindeki makineli tüfeğin seri ateş alması sonucu Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Pervin Buldan'ın yeğeni Serhat Buldan, Rahmi Safhalı, Necdet İşözü ve Aydın Tümen hayatını kaybetti. Şemsettin Çakmakçı ve Mehmet Ali Kaya ise yaralandı. Olaya ilişkin polis memuru İ.M. hakkında “bilinçli taksirle birden çok kişinin ölümü ve yaralanmasına sebep olmak” nedeniyle açılan dava, Diyarbakır 3'üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ne nakledildi. Davanın 11 Ekim 2018 tarihinde görülen karar duruşmasında, tutuksuz yargılanan sanık polise, 11 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası verildi. Sanık polisin tutuklanma talebi ise reddedildi. 

 

ÇOCUKLARININ GÖZLERİ ÖNÜNDE 

 

* 18 Temmuz 2016'da Yüksekova ilçesine bağlı Büyükçiftlik beldesinde çocuklarına yemek götüren 55 yaşındaki Sürmi İnce, askerlerin açtığı ateş sonucu yaşamını yitirdi. İnce’nin ölümüne ilişkin uzman çavuş Ali Dağkıran'a "taksirle öldürme" suçundan verilen 3 yıl 4 ay hapis cezası, Erzurum İstinaf Mahkemesi tarafından bozuldu.

 

* 17 Temmuz 2017’de Yüksekova ilçesi Güngör Mahallesi’nde bir eve baskın yapan polis, Necmettin Fendik’i çocuklarının gözleri önünde silahla vurdu. Ağır yaralanan 7 çocuk babası Fendik, kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi. Polis memuru A.F.K’nin sanık olduğu dava Yüksekova 2'nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülmeye devam ederken, sanık polis hala görevinin başında olduğu belirtildi. 

 

ATEŞ AÇILDI, ‘KAZA’ DENİLDİ 

 

* 10 Ekim 2017 tarihinde Şemdinli ilçesinde Durak (Dûrê) Karakolu'ndan sivil bir araca açılan ateş sonucu Çetin Başer yaşamını yitirirdi. Aynı araçta bulunan Kerimhan Zerender ise yaralandı. Zerender ifadesinde, Yüksekova-Şemdinli yolu üzerinde bulunan karakoldan açılan ateşle araç sürücüsü Başer'in vurulduğunu ve aracın kaza yaptığını belirtti. Zerender'in basına konuşmaması yönünde tehdit edildiğini belirten yakınları, polis ve askerin olayın kamuoyuna “kaza” olarak duyurulacağını söylediklerini belirtti. Bir gün sonra Hakkari Valiliğinden yapılan açıklamada olayın “kaza” olduğu iddia edildi.

 

BAHÇESİNİ SULARKEN 

 

* 14 Ekim 2017’de Şemdinli ilçesi Tütünlü (Evliyan) köyünde Adem Kuyumcu, bahçesini sularken karakoldan açılan ateş sonucu yaralandı. Kuyumcu, kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.  Olay anına ilişkin konuşan tanıklar, Kuyumcu'nun vücudunda 2 adet kurşun izi görüldüğünü belirtti. Tanıklar ayrıca olay yerinin tuz ve su ile temizlendiğini söyledi. 

 

SINIRDA VURULDULAR 

 

* 1 Ağustos 2019’da, Derecik ilçesine bağlı Çemekurk köyünde sınır ticareti yaparak geçimlerini sağlayan köylülerin üzerine askerler ateş etti. Açılan ateş sonucu 14 yaşındaki Vedat Ekinci olay yerinde hayatı kaybetti. Köylülerden biri de ağır yaralandı. Olaya ilişkin başlatılan soruşturma kapsamında dosyaya gizlilik kararı getirilirken, olayın failleri olan askerlerin sorgusu askeri kurum tarafından yapıldı. Olayın aydınlanmasını sağlayacak en önemli delil olan mermi çekirdeklerinin ise kayıp olduğu iddia edildi. Ön otopsi raporu ve dosyanın detaylarına dair avukatlara bilgi verilmedi.  

 

KOYUNLARINI OTLATIRKEN 

 

* 2 Mayıs 2019’da Yüksekova ilçesi Onbaşılar Köyü Çopanpınar'ı Mezrası'nda (Wargenima) koyunlarını otlattığı esnada askeri bölgeden açılan ateşle yaralanan 46 yaşındaki Sertip Şen, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Olaya ilişkin Yüksekova Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında Şen’in ölümüne yol açan kurşunun sözleşmeli er H.A.'nın silahından çıktığı, ateş eden kişinin ise Uzman çavuş M.T. olduğu belirlendi. Gözaltına alınan Uzman çavuş M.T., savcılık ifadesinin ardından çıkarıldığı Yüksekova Sulh Ceza Mahkemesi'nce "adli kontrol" şartıyla serbest bırakıldı. 

 

* 30 Kasım 2020’de Derecik ilçesine Yeşilova (Birox-İsyan) köyünde iki arkadaşı ile piknik yapan 16 yaşındaki Özcan Erbaş, askerlerin ateş açması sonucu hayatını kaybetti. Olaya ilişkin gizlilik kararı alındı. 

 

OPERASYONDAKİ ASKER 

 

* 29 Ekim 2020’de Yüksekova ilçesine bağlı Esendere Beldesi Avyan (Duranlar) köyünde operasyona çıkan askerler Şerali Dereli’yi evine birkaç metre uzaklıkta öldürdü. Dereli’nin yakınları cenazeyi almaya gittiklerinde jandarma tarafından darp edildiklerini anlatarak, olay yerine gelen binbaşının “Türk’ün gücünü göreceksiniz” diyerek, tehdit ettiğini söyledi. Yaşanan olaya ilişkin başlatılan soruşturma devam ediyor. 

 

SINIRDA ASKER ATEŞİ 

 

* 1 Ocak 2021’de Derecik ilçesine bağlı Derindere (Çemêkurk) köyünde Reşit Ekinci, bir grup arkadaşıyla beraber piknik yaparken askerler tarafından açılan ateş sonucu yaralandı. Olayın üzerinden 5 ay sonra kardeşi Celil Ekinci (17) ve akrabası olan Şahap Şendol (23) da askerlerin ateş açması sonucu yaralandı. 

 

* 23 Mayıs 2021'de Derecik ilçesine bağlı Yeşilova köyünde yaşayan 18 yaşındaki Mehmet Dinç, koyunlarını otlattığı sırada askerler tarafından açılan ateş sonucu bacağından vuruldu. Yaralanan Dinç, hastaneye kaldırıldı. 

 

MA / Dindar Karataş