Kadınların yaşamlarını güvence altına alan İstanbul Sözleşmesi’nin fesh edilmesi kararının üzerinden 3 ay geçti. Sözleşmenin feshedilmesinin ilk iki ayında kadınların karşı karşıya kaldığı şiddet olaylarında artış yaşanırken, 3’üncü ayında da durum değişmedi. İstanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesinin 3’üncü ayında kadınlar çephesinde yaşananları derledik.

 

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), sözleşmenin önemini vurgulamak amacıyla “İstanbul Sözleşmesi'nden vazgeçmiyoruz. Sözleşme bizim için yürürlüktedir, uygulayın" sloganıyla hazırladığı videoda, Türkiye'de son 10 yılda en az 2 bin 727 kadın cinsiyet ayrımcılığına dayalı şiddet nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. 

 

KADIN CİNAYETLERİ

 

Fesih kararından bu yana kadınlar, erkek şiddeti sonucu öldürülmeye devam etti. 20 Mayıs’tan bu yana basından derlenen verilere göre 21 kadın en yakınları tarafından katledildi. 10 kadının ölümü ise şüpheli bulundu. 1 kadın tedbir kararına rağmen öldürülürken, bir kadın İnfaz Kanunu'ndan yararlanarak serbest kalan evli olduğu erkek tarafından öldürüldü. 

 

AYDINLANAN CİNAYETLERİ

 

Iğdır'da 5 yıldır kayıp olan Nesrişah Yorgun'un, eski eşi tarafından öldürüldüğü ortaya çıktı. Sivas'ın Gürün ilçesinde, 40 gündür kayıp olan Fatma Öz'ün, 29 Mayıs’ta Bahri M. tarafından öldürüldüğü belirtildi. Kırşehir’de, 11 Haziran’da şüpheli bir şekilde yaşamını yitiren 2 kadının öldürüldüğü anlaşıldı. Seher Alder cinayetiyle birlikte Mehlinaz Ayatay (65) ve 2005 yılında yaşamını yitirten ve rapora “normal ölüm” olarak geçen Sultan Boran'ın (63) da öldürüldüğü belirlendi. 

 

YARGI KARARLARI

 

Antep'de Mehmet Kaplan'a ait evde şüpheli bir şekilde yaşamını yitiren Duygu Delen’nin öümüne ilişkin açılan davanın 4'üncü duruşması Antep 10’uncu Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Duruşmada tutuklu sanık Mehmet Kaplan tahliye edilerek, ev hapsi cezası verildi. Erkek akrabaları tarafından öldürülen Halime Akça davasında yargılanan 5 sanıktan 4’ü beraat etti. Dosyası ayrılan baş şüpheli Abdülşükür Akça’nın ise DAİŞ’e katıldığı belirtildi. 23 kez şikayet edilmesine rağmen Ayşe Tuba Arslan'ı öldüren ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan Yalçın Özalpay’ın avukatları karara itiraz etti. Savcı, sanık hakkında "Haksız tahrik indirimi" uygulanmasını talep etti.

 

Manisa'nın Salihli ilçesinde, zihinsel engelli bir kadına uyuşturucu madde vererek cinsel saldırıda bulunan 3 fail tutuksuz yargılandı.

 

İPEK ER

 

Siirt’te İpek Er’e tecavüz ettikten sonra intihara sürükleyerek yaşamını yitirmesine neden olan uzman çavuş Musa Orhan hakkında "nitelikli cinsel saldırı" suçundan açılan davanın 3’üncü duruşması, Siirt 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Sanık avukatı Mehmet Erkan Akkuş, mahkemede Er’in babasını suçlayarak “Bir babanın görevi kızını korumaktır, okutmaktır. Kızını pazarlamak, intihara yönlendirmek değildir” dedi. Er’in aile avukatlarının Orhan hakkında tutuklama talebini reddeden mahkeme heyeti, tanıklar hakkında zorla getirilme ve HTS kayıtlarının uzman bilirkişi tarafından incelenmesine karar vererek, duruşmayı 16 Eylül’e erteledi.

 

SANATÇILARA DAVA 

 

Er’in ölümünün ardından sanal medyada Musa Orhan'a tepki gösteren paylaşımlar yapan sanatçılardan biri olan oyuncu Ezgi Mola hakkında, Orhan’a hakaret ettiği gerekçesiyle iddianame hazırlandı. Tecavüz faili Orhan'ın avukatı Mehmet Erkan Akkuş, paylaşımla ilgili Mola hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılğı'na suç duyurusunda bulundu. Savcılık, Mola hakkında "Sesli, yazılı veya görüntülü bir ileti ile hakaret" ve "Hakaret" suçlarından 2 yıl 4 aya kadar hapis cezası istemiyle iddianame hazırladı. İddianame, Ankara 31'inci Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edilerek, Mola hakkında dava açıldı. Orhan’ın avukatı, Ezgi Mola’nın yanında olduğunu belirten 16 sanatçı hakkında da suç duyurusunda bulundu.   

 

KADINLARA SALDIRI 

 

Dersim’in merkeze bağlı Ovacık yolu üzerinde 20 Mayıs’ta V.Y. adlı kadın, 2 asker tarafından “canlı bomba” şüphesiyle yere yatırıldı. Askerin şiddetine maruz kalan kadının görüntüsünün sanal medyada paylaşılması tepkilere neden oldu. Olayın ardından açıklama yapan Valilik, askerlerin görevden uzaklaştırıldığını belirtti. Ankara Kadın Platformu’nun 12 Ağustos 2020 tarihinde İstanbul Sözleşmesi’nden geri çekilme tartışmalarına karşı yaptığı eylemde gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan 33 kadın hakkında açılan davanın ilk duruşması Ankara 28'inci Asliye Ceza Mahkemesi'nde görüldüğ. Duruşma öncesi basın açıklaması yapmak isteyen kadınlara polis müdahale etti  20 kadını gözaltına aldı. İstanbul’da 19 Haziran’da yapılacak olan İstanbul Sözleşmesi mitingine çağrı yapmak isteyen kadınlara polis müdahale etti, çok sayıda kadın gözaltına alındı.

 

DENİZ POYRAZ

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İzmir İl Binası’na giren saldırgan Onur Gencer, parti çalışanı Deniz Poyraz’ı katletti. Poyraz’ın katledilmesinin ardından kitlesel yürüyüşler düzenlendi. Birçok kentte kadınlar sokağa indi. Ankara, İstanbul ve Batman’da düzenlenen protestolarda çok sayıda gözaltı yaşandı. 

 

İKTİDAR CEPHESİ

 

Devlet bağlantılı organize suç örgütü yöneticisi Sedat Peker’in “internethaber.com” sahibi Hadi Özışık’la yaptığı görüşmenin yayınlanmasının ardından İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, canlı yayınında Peker’e cinsiyetçi söylemlerle cevap verdi. Soylu şunları söyledi: "Biz tecavüzcü değiliz, uyuşturucu kullanmadık. Demirden korkan trene binmez. Açsınlar videoyu izlesinler. Çocuğuna dediği gibi yapılmış mı yapılmamış mı? Karısının iç çamaşırına sığınan edepsiz. Terbiyesiz.”

 

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, pandemide artan kadına şiddete “tolere edilebilir” dedi. Yanık, kadına yönelik şiddet olaylarında yaşanan artışı “Survive duygusunun oluşturduğu strese” bağladı.

 

Meclis Kadına Yönelik Şiddeti Önleme Komisyonu’na Uluslararası Savunma Danışmanlık İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin (SADAT) psikolojik savaş danışmanı Nevzat Tarhan çağrıldı. HDP’li komisyon üyeleri Tarhın’ın çağrılmasına tepki gösterdi. 

 

MÜCADELE SÜRÜYOR

 

İstanbul Sözleşmesi’ni Uygula Kampanya Grubu, 1 Temmuz’a kadar sürdürecekleri eylemlerinin ilkini 1 Haziran’da sanal medyada #failiserbest etiketiyle gerçekleştirdi.  

 

1 Temmuz’a kadar seferberlik ilan edilen İstanbul Sözleşmesi kararı için 19 Haziran’da İstanbul’da “İstanbul Sözleşmesi Bizim” mitingi düzenlendi.