Urfa’nın Suruç ilçesinde, 2019 yılında bir araya gelen iki kadın “Kibele Tarımsal Üretim Kooperatifi’ni kurdu. İki kişiyle başlayan kooperatifleşme süreci bugün 50’den fazla kişinin üretim yaptığı bir çatıya dönüştü. Kooperatif ilk açıldığında bünyesinde sadece kadınlar yer alırken, bu sene eşbaşkanlık sistemine geçildi. 

 

Yöresel lezzetleri doğal yöntemlerle hazırlayan kooperatif üyeleri, şu ana kadar acur, pul biber, biber ve domates salçasının yanı sıra nar ekşisi üretti. Üretilen ürünler ise, ülkenin birçok yerine gönderiliyor. Kooperatifin kurucularından olan Fatma Taş, 3 yıldır yaptıkları çalışmaları, karşılaştıkları sorunları, kooperatifin kadınların yaşamına etkisini ve bundan sonraki çalışmalarını anlattı. 

 

BEREKET TANRIÇASI: KiBELE 

 

Kooperatifin isminin bereket tanrıçası olan Kibele’den geldiğini belirten Taş, Kibele’nin bereketiyle yola çıktıklarını söyledi. Suruç’ta kadınların hem ekonomik hem de sosyal olarak gidebileceği bir yerin oluşması için Kibele’yi kurduklarını ifade eden Taş, “Onun üzerinde bir takım yoğunlaşmalarımız oldu ve bir kooperatif açmaya karar verdik. İlk başladığımızda iki kişiydik. Sonra 4 şuan 50’ye yakın üyemiz var” dedi. 

 

3 ÇUVAL SEBZEYLE BAŞLADI  

 

İlk kuruldukları dönem kooperatifin yönetiminde sadece kadınların yer aldığını dile getiren Taş, bu sene itibariyle de kooperatifte eşbaşkanlık sistemine geçtiklerini dile getirdi. İlk dönemlerde yaşadıkları zorlukları Taş, şöyle anlattı: “Başladığımızda ilk aldığımız şey bir çuval acur, bir çuval patlıcan ve bir çuval kabaktı. Bu 3 çuvalla işe başladık. Yine ilk kurulduğumuzda gündüzleri belediyede akşamları ise Kibele’de çalışmalar yaptık. Kadınlar çoluk çocuğunu bırakıp Kibele’ye gelerek bazen saat 03:00’a kadar emek verdi. Yani böyle bir emekle Kibele kuruldu.” 

 

İlk zamanlar kadınların böyle bir oluşumda yer almaya çekimser yaklaştığını dile getiren Taş, “Fakat şuan durum gayet iyi. Herkese kendimizi, çalışmamızı kabul ettirdik. Erkek arkadaşlar gelip ‘benim ürünüm var, satabilir misiniz’ diye soruyor. Şuana kadar belki yüzlerce erkek arkadaş bu taleple bizi aramış. Bu bize umut veriyor” dedi. Kooperatif çatısı altında pul biber, nar ekşisi ve bamya üretimi yaptıklarını söyleyen Taş, şöyle devam etti: “Ürünlerimizi de genelde batıdaki kooperatiflere gönderiyoruz. Tam istediğimiz gibi olmasa da çalışmalarımız devam ediyor. Hedefimiz daha da büyümek ve kendi tüketim şubelerimizi açmak. Çalışmalarımız Suruç’ta çok güzel karşılanıyor. Kibele’yi ilk açtığımızda kendi yakınlarımız dahi ‘3 çuval acurla ne yapacaksınız. İki çuval sebzeyle kooperatif mi olur?’ diyorlardı. Oldu işte. 3 yıldır çalışmamızı sürdürüyoruz. Elinde sebze olan kişiler bizi arayıp ‘Pul biberimiz, bamyamız var, satabilir misiniz?’ diye soruyorlar. Bu noktada halkımıza elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz.” 

 

KADINLARA GİDİLİYOR 

 

Üretime devam ettiklerinin altını çizen Taş, “Ürettiğimiz ürünlerin birçoğunu gönderdik. 10 gün sonra da nar ekşisi üretmeye başlayacağız. Geçen sene 40 kişilik bir ekiptik ve emeğin karşılığını çok rahat bir şekilde alabildik. Ekonomi noktasında ailemize bakabiliyoruz. Bu bizi çok mutlu ediyor” dedi.  Sadece ilçe merkezine sıkışıp çalışma yürütmediklerini ifade eden Taş, kadınların merkeze gelememesini engel olarak görmediklerini ve kendilerinin köylere giderek kadınlara ulaştıklarını söyledi. Taş, “Biz kadınlara gittik, gidiyoruz. Üretimi biz kadınlara, köylere götürüyoruz. Her köydeyiz, her yerdeyiz. Artık biliniyoruz. Kibele’yi daha da büyüteceğiz. Buna inanıyoruz o yüzden bu kadar emek veriyoruz” ifadelerini kullandı. 

 

YAŞANAN ZORLUKLAR

 

Şuan için en büyük zorluğu tüketim noktasında çektiklerini vurgulayan Taş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kendi bölgemizde herhangi bir tüketim kooperatifi bulunmamaktadır. Bu sebepten dolayı daha çok ürünlerimizi İstanbul ve Ankara gibi merkezlere göndermek zorunda kalıyoruz. Gönderdiğimiz zaman da birçok noktada sıkıntı çekiyoruz. Özellikle iletişim ve kargo noktasında sıkıntılar yaşanıyor. Kargo fiyatları uçmuş. Bu hem tüketiciyi hem de üreticiyi zor durumda bırakıyor.”

 

TEK TALEP HALK DESTEĞİ 

 

Tek isteklerinin halkın desteği olduğunu söyleyen Taş, bu sayede kendi tüketim kooperatiflerini açabileceklerini sözlerine ekledi. 

 

MA / Ferhat Çelik - Müjdat Can