ANKARA - Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü bütçesi yüzde 20,4 artışla 941 milyon 744 bin TL oldu. Bütçede maden kazaları ve önlemlere dair programlar yer almadı, ekoloji de görmezden gelindi.

 

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu, görüşmeleri Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (DDK), Nükleer Düzenleme Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu bütçeleri görüşülecek.

 

ENERJİ BAKANLIĞI BÜTÇESİNDE YÜZDE 33 ARTIŞ

 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na 2021 yılında 3 milyar 999 milyon 188 bin TL ayrılan bütçe yüzde 33 artışla 2022 yılı için 5 milyar 325 milyon 227 bin TL olarak öngörüldü. Bütçe de uygulanan programlama kapsamında ise 5 milyarlık bütçenin dağılımı Enerji Arz Güvenliği, Verimliliği ve Enerji Piyasası’na 187 milyon 55 bin TL, Sürdürülebilir Çevre ve İklim Değişikliği ’ne 2 milyon 541 bin TL, Tabii Kaynaklara 2 milyon 895 bin TL, Yerel Yönetimlerin Güçlendirilmesi ’ne 3 milyar 811 milyon TL, denetim ve destek programına 149 milyon 179 bin TL, program dışı giderler ise 1 milyar 172 bin TL olarak yer aldı.

 

2020’DE BÜTÇE DIŞI 499 MİLYON ÖDENEK

 

2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi kapsamında Bakanlığa ayrılan 3 milyar 319 milyon 102 bin TL bütçe, yıl içinde eklenen 499 milyon 481 bin 354 TL ve du¨s¸u¨len 180 milyon 831 bin 424 TL ile bakanlığın toplam ödeneği 3 milyar 637 milyon 751 bin 930 TL olmuştur.

 

EPDK’YE 394 MİLYON BÜTÇE

 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) 2021 yılında 323 milyon 52 bin TL ayrılırken, 2022 yılında yüzde 21 artışla 394 milyon 52 bin TL bütçe ayrıldı. Enerji Arz Güvenliği, verimliliği ve enerji piyasasına 2021 yılında ayrılan 184 milyon 448 bin TL, 2022 yılı için 229 milyon 332 bin TL’ye, Yönetim ve destek programı kapsamında 133 milyon 604 bin TL olan bütçe 159 bin 720 bin TL’ye yükseldi. EPDK verilerinde hane halkı doğalgaz fiyatında Türkiye’nin AB ülkeleri arasındaki sırası (vergiler hariç) 2020 ve 2021’de 25’inci sırada olduğu belirtilirken, 2022 yılı için de 25’inci sıra hedeflendi. Elektrik’te 2020, 2021 yıllarında 28’inci sırada olan Türkiye’nin 2022 yılı içinde hedefi yerini korumak oldu.

 

EKİM 2020’DEN BU YANA ELEKTRİK ZAMLANIYOR

 

EPDK’nın Resmi Gazete`de yayımlanan tarife tablolarına göre, bir evdeki asgari tüketim üzerinden 4 kişilik bir ailenin 230 kilovatsaat (kWh) elektrik harcadığı ortaya çıkmaktadır. Ekim 2020`de yapılan yüzde 5,75 ve Ocak 2021`deki yüzde 6,2`lik artışın ardından son yapılan yüzde 15`lik zamla birlikte, elektrik fiyatlarındaki yıllık artış oranı yüzde 29`a ulaştı.

 

NÜKLEER ENERJİ DÜZENLEME KURULU

 

Dünyanın vazgeçtiği ancak Türkiye’nin yeni inşa ettiği Nükleer Enerji Santrallerine de bütçeden pay ayrıldı. Nükleer Enerji Düzenleme Kurulu’na 2021 yılı için 184 milyon 570 bin TL ödenek, 2022 yılı içinde yüzde 18,6 artırılarak, 219 milyon 25 bin TL oldu.

 

Nükleer Enerji Düzenleme Kurulu’na 2020 yılında ayrılan 147 milyon 139 bin TL bütçenin de kesin hesaplarında öngörülen bütçenin 189 milyon 599 bin 858 TL takviye yapıldığı ve toplam 236 milyon 28 bin 836,6 TL olduğu kaydedildi. AKP Çernobil kazasının başlıca sorumlusu Rasatom ile birlikte Mersin’in Gülnar ilçesinde yaptığı Nükleer Enerji Santrali’nde 3’üncü ünitenin temelini attı. Öte yandan nükleer santral inşaatında reaktörün oturacağı temelin bazı bölümlerinde 3’üncü defa çatlaklar oluşması ve sızan su görüntüleri ortaya çıkmıştı.

 

ENERJİ, NÜKLEER VE MADEN ARAŞTIRMA KURUMU

 

Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’na 2021 yılında ayrılan 282 milyon 814 bin TL ödenek, 327 milyon 422 binTL’ye yükseltildi. 327 milyon TL bütçenin 103 milyon 811 bin TL’si personel giderlerine, 16 milyon191 bin TL’si SGK, 27 milyon 726 bin TL’si Mal ve Hizmet Alım gideri, 103 milyon 876 bin TL’si Cari transferlere, 63 milyon 318 bin TL’si sermaye giderlerine 13 milyon 500 bin TSL’si de sermaye transferlerine ayrıldı.

 

500 BİN METREKÜP SONDAJ HEDEFİ

 

Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’ne de 2021 yılında ayrılan 783 milyon 715 bin TL bütçe 2022 yılında yüzde 20,4 artışla 941 milyon 744 bin TL olması hedeflendi. Müdürlük tarafından paylaşılan alt programlarda maden ve enerji hammadde arayışlarında 2020 yılında 921 bin 880 metreküp, 2021 yılında 576 bin metreküp alanda sondaj yapıldığı belirtilerek, 2022 yılı için ise 500 bin metreküp alanda sondaj yapılması hedeflendi.

 

Maden arama alanında çalışmalara ayrılan bütçe de yüzde 20 artış olması, AKP tarafından şirketlere peşkeş çekilen doğanın talanında artış olacağı görülüyor. Maden ocaklarının açılmasında işlevsiz kılınan ÇED raporları ya hiç alınamamakta ya da sürekli uygundur kararı veriliyor. Birçok maden sahasına dair ise “ÇED gerekli değildir” raporları verilmektedir. Maden kazalarına dair hiçbir verinin yer almadığı bütçe de alt program kapsamında da buna dair çalışmalar yer almadı. Oysaki 2013-2020 yılları arasında madenlerde İSİG Meclisi verilerine göre 841 kişi yaşamını yitirdi.

 

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÇEVRE İÇİN BÜTÇE AYRILMADI

 

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne 2021 yılında 404 milyon 17 bin TL ayrılan bütçe 2022 yılında 499 milyon 372 bin TL oldu. Bu bütçe kapsamında Sürdürülebilir Çevre İklim Değişikliğine dair 2021 yılında 102 milyon 964 bin TL bütçe ayrılırken, 2022 yılında bütçe ayrılmadı.