Türkiye- Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) ortaklığında 17 Nisan’da Federe Kürdistan Bölgesi’nde bulunan Zap, Metîna ve Avaşîn-Basyan’a havadan ve karadan operasyon başlatıldı. 

 

 Yaylalara çıkmak isteyen koçerler de askerler tarafından operasyon nedeniyle engelleniyor. Havaların ısınmasıyla Mardin ve Batman gibi kentlerden yola çıkan koçerlerin önü tünel mevkinde askerlerce kesildi. Şırnak ve Cizre arasında bulunan Cudi Dağı eteklerinde yaylaların ve yaylalara giden yol güzergahının “özel güvenlik bölgesi” olduğu gerekçesiyle askerler tarafından engellenen koçerlerin çok sayıda hayvanı sıcaktan ve susuzluktan öldü. Koçerler, Besta ve Herekol Dağı eteklerinde bulunan Çemêkarê Yaylası ile Van’ın Başkale ilçesinde bulunan yaylalara çıkabilmek için bekleyişlerini sürdürüyor. Askerlerce kimliklerine el konulan koçerlere koyun başına “yasak kararına uymadıkları” gerekçesiyle 190 TL para cezası kesildi.  

 

YASAK KARARI VALİLİKTEN 

 

Mardin’in Nusaybin ilçesinden Van’ın Başkale ilçesinde bulunan yaylalara gitmek için 3 gün önce yola çıkan koçer Şakir Derveş (52), sürekli askerler tarafından durduruldukları için hiçbir yerde dinlenemediklerini ifade etti. “3 gündür durmadan yürüyoruz” diyen Derveş, “Bizler Başkale yaylarına gitmek için geldik. Ama Şırnak Valisinin talimatıyla geçişimize izin verilmiyor. Dünden beri askerler peşimizde ve gittiğimiz her yerdeler. Bu nedenle hiçbir yerde duramadık” dedi.

 

10 BİNLERCE HAYVAN MAĞDUR EDİLİYOR 

 

Biran önce yaylalara ulaşmak istediklerini söyleyen Derveş, “Hayvanları ayrı ayrı sürüler halinde yaylaya çıkarmak zorundayız. Ancak burada bekletiliyoruz. Bekletilince hayvanlar burada birikiyor. Ne su var, ne de otlanabilecekleri bir yer var. Yasak olduğunu söylüyorlar ve ‘1 Mayıs’a kadar bekleyin’ diyorlar. 1 Mayıs’a kadar bu hayvanlar nerede otlanacak? Bizim şuan 20 hayvan sürümüz arka arka gidiyor. 2-3 güne bu sürülerin sayısı 100 olacak. Bu da on binlerce hayvan demek” diye belirtti. 

 

'KİMLİKLERİMİZE EL KONULDU'

 

Askerin koçerlerin kimliklerine el koyduğunu söyleyen Derveş, “Kimliklerimizi hala vermediler. Bizim geçim kaynağımız hayvancılıktır. Bu hayvanlar yaylaya gitmezse hepsi ölür. Yaylalarımıza serbest bir şekilde gitmek istiyoruz. Eğer yaylayı yasaklasalar hayvanlarımı satacağım. Eğer koçerler hayvanlarını satarsa Türkiye’de hayvancılık diye bir şey kalmaz” diye belirtti.

 

'AĞAÇ KATLİAMI YAPMAK İÇİN'

 

Van’ın Çatak ilçesinden Besta’ya geçmek için yola çıkan 70 yaşındaki Dure Aksu’da, her yıl farklı bir gerekçeyle engellendiklerini anımsatarak, “Tam 5 yıldır yaylalara serbest bir şekilde gidemiyoruz. Bazen ‘erkekler gelmesin’ diyorlar, bazen ‘çocukları getirmeyin’ diyorlar, bazen de ‘hiç biriniz gelmeyin’ diyorlar. İzin kağıtlarımıza rağmen geçişlerimize izin verilmiyor. Her yıl bir gerekçe sunuluyor. Bu yıl da Besta’da daha rahat ağaç kesinler diye geçişimize izin verilmiyor. Geçen yıl tam 3 defa bizi geri gönderdiler. Çok sayıda hayvanımız öldü. Keyfi bir uygulama var. Bizi sevmedikleri için böyle yapıyorlar” diye konuştu.  

 

KOYUN BAŞINA 190 TL PARA CEZASI 

 

Koçerlerden Divali Aksu da (36), askeri operasyonların başlamasıyla birlikte koçerlerin engellendiğini belirterek, şunları söyledi: “Her yıl bu vakitlerde geçişimiz yasaklanıyor. Bize, ‘1 Mayıs’a kadar bekleyeceksiniz’ deniliyor. Operasyonlarını bitirmeden geçişimize izin verilmeyecek. Bize hem izin kağıdı veriyorlar, hem de yasağı ihlal ettik diye her koyun başına 190 TL para cezası kesiyorlar. Her koyun başına 190 TL ceza kesmeleri 30-40 bin TL ediyor. Bu kabul edilecek bir şey değil. Bizim tek geçimimiz hayvancılıktır. Bize izin verseler de, vermezlerse de yaylalara çıkacağız.”

 

MA / Zeynep Durgut