'Kadın dostu kentler' için yerelde eşitlik şart

img
İZMİR - Kentleşme ve yapılaşmada en büyük sorunun ataerkil sistem olduğunu belirten İMO İzmir Şubesi Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, “Kadın dostu kentler eşitlik politikası ve mekanizmalarla mümkün” dedi. 
 
Türkiye ve Kurdistan’da yerel yönetimlerin belirleneceği 31 Mart’a kilitlenirken, demokratik yönetim, kent hakkı ve kadınların yerel yönetimlere katılımı bir kez daha gündemde. Kent hakkı en genel anlamıyla, tüm bireylerin kentsel mekânı eşit ve etkin olarak kullanımlarını ve bu mekâna katılımlarını ifade ederken, kadınların kentsel mekân ve kurumlara erişiminin önündeki en temel engel ataerkil sistem oluyor. 
 
Kent, eril zihniyetle biçimlendiği için kadınlara ait kamusal alan genellikle evlerini çevreleyen mahalle ve sokaklarla sınırlı kalıyor. Yerel yönetimlerin sunduğu hizmetlerin doğrudan etkilediği kesimlerin başında gelmelerine rağmen kadınlar, toplumsal cinsiyet eşitsizliği nedeniyle “kent hakkına” erişemiyor ve karar mekanizmalarında yer alamıyor. Bir taraftan cinsiyete dayalı iş bölümü diğer taraftan kent alanındaki hareketliliğin ataerkil normlar üzerinden kısıtlanması kadınların kent hakkını kullanımını kısıtlıyor. Böylece eril tahakkümü önceleyen yapılar ortaya çıkarken, kadınlar, çocuklar ve dezavantajlılar inşa süreçlerinde görülmüyor. 
 
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İzmir Şubesi Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar, kentlerin inşa süreçleri ve kadınların kent hakkına dair konuştu. 
 
KENTLER NASIL İNŞA EDİLİYOR?
 
Ayatar, insan eliyle belirli bir ekonomik ilişkinin kurulması amacıyla oluşturulan kentlerin, insan varlığı nedeniyle sosyal ve kültürel yapıların var olduğu mekanlar olduğunu belirtti. Bu mekanların da insanları şekillendirdiğine dikkati çeken Ayatar, kentlerin insan ilişkileri üzerine sosyolojik ve psikolojik boyutlarının olduğunu söyledi. Ayatar, “Siyasal bir ideoloji açısından baktığımızda bunun da etken olduğunu ifade etmek gerekir. Asıl üzerine durmamız gereken ise kentleri tasarlarken nelerin üzerinde durduğumuz. Yaşadığımız kadar değil, tükettiğimiz kadar varız. Buda elbette yaşadığımız sistemden bize empoze edilen düşüncelerdir. Ancak 'Kentleri nasıl ve ne için dizayn ettik', 'Nasıl yaşıyoruz, nasıl faydalanıyoruz' sorularına cevap bulmamız lazım. Bütün bunları düşündüğümüzde de kentlerde var olamıyoruz. Ataerkil sistem, kentleri imar planlama üzerinden tarifliyor. Bu akıl da yapılması gereken hizmetleri sadece alt yapı olarak görmekte” diye belirtti. 
 
İNŞADAKİ EN BÜYÜK SORUN 
 
Kenti hissedebilecek, aidiyet duygusunu geliştirecek mekanizmaların arttırılması gerektiğini dile getiren Ayatar, “Bu mekanizmalar olmadığı sürece tartışma hep inşaat faaliyetleri üzerinde gidecektir. Ülke ekonomisine baktığımızda inşaat sektörü en çok önemsenen sektör. Buda, halkı geri planda bırakıp, kentlere mekanik anlamda bakmak, toplumu yok saymak anlamına gelir. Rant üzerinden ilerleyen sektöre sarılmak ve bunun üzerinden ilerlemesi kentlerin inşasındaki en büyük sorun. Bu durum toplumun kendisine yabancılaşmasına neden oluyor ve aslında kendi yaşamımızı kaybediyoruz” ifadelerini kullandı. 
 
KENT VE HİYERARŞİ 
 
Diğer yandan kent merkezi ve kent çeperi arasında büyük bir hiyerarşi olduğunu belirten Ayatar, kent merkezlerinde varlıklı, çeperin ise yoksul kesimlerin olduğunu kaydederek, ekledi: "Yoksulların yaşadığı bazı mahallelerde yaşama doğrudan katılamazsınız. Bir kesim orada sadece bir güvenlik problemi varmış gibi yaşamak durumunda. Diğer kısımda ise kentin karar alma mekanizmaları yer alıyor. Biz bu mekanizmayı seçerken, var olan bir yapıyı mı oyluyoruz yoksa kentte nasıl yaşamak istediğimizi mi? İhtiyaçlarımızın ne olduğu bize soruluyor mu? Yoksa, birilerinin düşünceleri üzerine yönetmeye aday olan kişileri mi seçiyoruz? Bunlar nasıl yaşadığımıza dair kendimize sormamız gereken sorular. Bu sorunların tümü kentte yaşayanların karar mekanizmasında olmamasının getirdiği bir hegemonya." 
 
‘SORUN VAR OLAN SİSTEM’
 
Bütün bu yaşananların bir sistem sorunu olduğunu vurgulayan Ayatar, mevcut yapı sisteminin bilimi ve tekniği önceleyen bir sistem olmadığının altını çizdi. İnşanın proje ve uygulama aşamalarının yanı sıra denetim aşamasının da bulunduğunu ifade eden Ayatar, bu aşamaların eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesi gerektiğini söyledi. Aşamalardan birinin eksik olması durumunda yıkımın kaçınılmaz olduğunu sözlerine ekleyen Ayatar, “Bu sektörde yer alanların çoğu erkek. Kadınlar işlerinde oldukça özenli ve dikkatli. Mesleğini hakkıyla yerine getiriyorlar. Buda işin daha düzenli ve doğru yapıldığını gösteriyor. Ancak var olan sistemin temelinde sorun var. Yerleşim alanlarının belirlemesini yapan mühendisler, sahada yetkili bir şekilde var olma sorunu yaşıyor. Onlara büyük sorumluluklar yükleniyor ancak yetkiyi kullanamaz pozisyondalar. İnşa süreçleri bu şekilde olduğu sürece depremlerde yıkımlara tanıklık etmeye devam edeceğiz” diye belirtti. 
 
‘İNŞA SÜREÇLERİNDE KADIN OLMALI’
 
Kentlerin inşa süreçlerinde toplumun karar mekanizmalarında bulunmadığına dikkati çeken Ayatar, bu sistem halkasında kadının ise esamesinin dahi okunmadığını söyledi. Erkeklerin iş yaşamına katılımı yüzde 70 iken kadının yüzde 30 civarında olduğunu aktaran Ayatar, “Eşit olduğumuz yerlerde bile karar mekanizmalarında yokuz. İnşaat mühendisliğinde kadınlar yüzde 10 oranında bulunuyor. Bu alanın yüzde 90’ını erkekler oluşturuyor. Bu tablo toplumun 'kadın sahaya çıkamaz' ya da 'sahadaki usta kadından emir almaz' yargısından kaynaklanıyor. Halbuki mesleğin cinsiyeti yok. Kadınlar, erkeklerle aynı eğitimi almasına rağmen karar mekanizmalarında yok. Kentlerin inşasındaki sorunlardan biri de kadın bakış açısının olmamasıdır. Bu anlamda kadınların mutlaka teşvik edilmesi, cesaretlendirilmesi ve önlerinin açılması gerekiyor. Kadınların olmadığı kentler, rant, imar ve ihale üzerinden yürür. Kadın bakış açısının olduğu mekanizmalar toplum ve çözüm odaklıdır. Bu yüzden kadınlar yönetim mekanizmalarında yer almalı, aksi halde erkek aklı şimdiye kadar olduğu gibi mevcut sistemi sürdürür" ifadelerini kullandı. 
 
KADIN DOSTU KENTLER 
 
Kadınların kent inşası için yapı ve mühendisliğin yanı sıra yerel yönetimlerde de etkinliğinin artması gerektiğini belirten Ayatar, "Yerel seçimler yaklaşıyor. Kadınların yönetimde yer aldığı yereller muhakkak farkını gösterecektir. 'Kimi istiyoruz?', değil, 'Nasıl bir kentte yaşamak istiyoruz?' diye sormamız ve neyi oyladığımız önemli. Yurttaşlara, nasıl bir aday istedikleri değil, nasıl bir kent istedikleri sorulmalı. Kadın bakış açısının olacağı yerellerde şu an yaşadığımız sorunların rahatlıkla çözüleceğini söyleyebilirim” dedi. 
 
Son yıllarda “Kadın dostu kentler ve kent hakkının” oldukça tartışıldığını söyleyen Ayatar, şöyle devam etti: "Bir kenti ‘kadın dostu kent’ diye tanımlayabilmemiz için bir politikanın olması lazım. Yani o kenti yönetenlerin bir kadın politikasının olması gerekiyor. 'Kadınlar kente, sosyal hayata, iş hayatına nasıl katabilir' diye düşünülmesi ve bir programın olması gerekiyor. Kadın dostu kentler için böyle yola koyulabilir. Kadını yaşamın içerisinde var edebilecek mekanizmalar kurulmalıdır. Kadının kent hakkından bahsettiğimizde ise, kentten faydalanma hakkı aklımıza gelir. Kadının her birey gibi kente katacakları ve alacakları var. 'Gece geç saate kadın başına senin burada ne işin var?' söylemi ile karşı karşıya kalmaması için kent hakkı olması gerekiyor. Sosyal adaletsizlik suç ve şiddeti beraberinde getiriyor. Kadının kent hakkı da bir politikayla yürüyebilir. Bunun için de önce bakış açımızın değişmesi lazım.”
 
MA / Semra Turan - Tolga Güney

Diğer başlıklar

20/01/2024
10:23 Motorinin litre fiyatı 40 lirayı aştı
09:27 Suikast silahı ile vurulan Nazlı yaşam mücadelesi veriyor
09:12 Gazeteci Süleyman Ahmet 88 gündür KDP istihbaratının elinde
09:10 'Öcalan’a özgürlük' talebiyle 55 gündür eylemdeler
09:09 Adalet Nöbeti sürüyor: Tutsakların talepleri talebimizdir
09:08 İstinaf, gazeteci Kara’nın beraat kararını bozdu
09:07 Gazeteci Yalçın'a ‘istihbarat notu’ ile verilen hapis cezası bozuldu
09:04 ÖHD’li Uçar: İmralı’da görüşmelerin yapılması için Adalet Bakanlığı’na başvuracağız
09:03 Dilekçelerinde 'Sayın Öcalan' ifadesi geçen tutsaklara hücre cezası
09:02 Kadın belediye başkanları ile sürdürülebilir kentler
09:00 20 OCAK 2024 GÜNDEMİ
08:40 Erdoğan: 10 ilin milli eğitim müdürleri görevden alındı
19/01/2024
22:44 Hamburg’ta aşırı sağa karşı on binlerce kişi eylemde
21:23 IPI’den Hrant Dink açıklaması: 17 yıldır adalet bekliyoruz
21:19 Pasûr’da kaymakamdan imama şiddet
19:22 Erdoğan, Atalay’ın Meclis’e girmesini isteyenleri İsrail’i savunmakla suçladı
19:14 Amed’de ön seçimler yeniden yapılacak
19:08 Eşine şiddet uygulayan Dêrxas ilçe kaymakamı açığa alındı
18:46 Şirnex’te 3 kişi tutuklandı
18:44 İstanbul'da gözaltına alınan kadınlar serbest bırakıldı
18:41 Mûş’ta şüpheli çocuk ölümleri: Gelecek kaygısı yaşıyoruz
18:04 Ege Denizi’nde 4.4 büyüklüğünde deprem
16:55 Sakarya'da polis eşi ve kızını katletti
16:45 Licê’de askeri operasyon
16:32 DBP'li Dere 8 ay sonra tahliye edildi
16:28 'Ülkeye yayılan tecridin panzehiri Öcalan'ın paradigması'
16:25 Mera alanına hafriyat dökülmesine tepki
16:15 Osmaniye'de 3 kişi tutuklandı
16:15 İHD: Tutsak Karaoğlan’ın durumu kötüye gidiyor
15:51 Eğitim Sen: Eğitimde sorunlar çözülmedi, okullar vakıflara teslim edildi
15:38 KHK’li akademisyenlerin dönüşünü engelleyen DEÜ’ye tepki
15:27 Veli-Der 'Türkiye okul yemeği koalisyonu' kurdu
15:23 KESK Genel Kurulu'nda 'ortak mücadele' vurgusu
15:20 Çocukları fuhuşa sürükleyen sanıkların tahliyesine yapılan itiraz reddedildi
15:04 Mercimek’in faillerinden Altınöz: Beraat edeceğime eminim
14:39 Hrant Dink katledildiği yerde anıldı: Biz buradayız Ahparig
14:37 Birçok kentte Hrant Dink anması: Unutmayacağız
14:02 Emekli maaşlarına yapılan zamma 'müjde değil, ölüm fermanı' itirazı
13:51 Karayollarındaki heyalan tehlikesine karşı önlem alınmasını istediler
13:50 Tutsak Ethem Karagöz tahliye oldu
13:42 Abdullah Öcalan’ın aile ve vasisinden görüşme başvurusu
13:00 2 işçinin yaşamını yitirdiği fabrikanın yetkilileri tutuklandı
12:57 CFWIJ: Aralık ayında 6 kadın gazeteci katledildi
12:37 Özgür Basın emekçisi Karaağar mezarı başında anıldı
12:31 Bakırhan: Bu savaş emekçilerin değil, iktidar ile sermayenin savaşıdır
12:11 ‘Türkiye’nin saldırıları ile 815 bin kişinin suya erişimi tehdit altında’
11:57 Emniyet ve karakola kaydırılan ‘seçmenlere’ dair itiraz reddedildi
11:40 30 yıllık tutsak Tahir Temel tahliye edildi
11:34 Riha’da 3 kişi gözaltına alındı
11:04 Türkoğlu: Firyal Süleyman Halid suikastı siyasi cinayettir
10:51 Dihê ilçesinde hayali adrese 197 seçmen kaydedildi
10:43 Riha’da şüpheli kadın ölümü
10:24 Hrant Dink katledileli 17 yıl oldu: Bir devlet cinayetiydi
10:17 Kadın örgütleri: Mücadelemiz haklı ve meşrudur
10:07 Mûş’ta ilkokul öğrencisi iki çocuğun şüpheli ölümü
09:44 Kadınlar ‘Talibansız bir Afganistan’ için mücadele ediyor
09:40 Leopar balığını bulan Ülkü: Baraj istemiyoruz
09:39 Tahliye edilmeyen Müftüoğlu’nun meslektaşları: İntikam alınıyor
09:36 KDP’nin alıkoyduğu gazeteciden 87 gündür haber yok
09:33 Tutsakların eylemi 54’üncü gününde
09:30 Emekliye yüzde 5'lik zamma tepki: 'Evinde ölümü bekle' diyorlar
09:27 'Sağlıkta çözüm birinci basamak hizmetlerin güçlendirilmesinde'
09:26 Silopiya'nın yeşil alanları madenler için kamulaştırıldı
09:25 4 caminin olduğu bölgede 5’incisi yapılacak!
09:17 DEM Parti hangi stratejiyle ‘kritik’ kentleri kazanabilir?
09:12 Milas Yurttaş İnisiyatifi seçim için 'uzlaşı' arıyor
09:11 Karakaş: AKP yoksulluktan yararlanarak değerlerini empoze ediyor
09:09 'Açlık grevindeki tutsakların talepleri toplumsallaştırılmalı'
09:05 'Kadın dostu kentler' için yerelde eşitlik şart
09:03 Efrîn’e dönecekleri günü bekliyorlar
09:00 19 OCAK 2024 GÜNDEMİ
07:36 Şirnex Barosu: 'Mertçe’ cinayetler ile ilgili bilgiler açıklanmalı
18/01/2024
23:55 Semsûr’da 4 büyüklüğünde deprem
22:06 DEM Parti Eş Genel Başkanları: Katliam failleri suçlarını birer birer itiraf ediyor
21:14 Buldan’dan Akşener’e: Namertçe
20:59 ABD üssünü hedef alan İHA'nın düşürüldüğü iddia edildi
20:09 Katledilen Recibe Koluman’ın duruşması ertelendi
20:06 Akşener bakanlığı dönemindeki cinayetleri 'mertçeydi' diyerek savundu
19:12 AYM'den toplu sözleşme ikramiyesindeki ‘yüzde 2’ şartını iptal kararı
19:06 Kadınlar kayıp çocuklar için yürüdü
18:34 ‘Şiddet önlenebilir bir halk sağlığı sorunu ve suçtur’
18:14 Emekliye yüzde 5 ek zam komisyonda kabul edildi
18:03 JINNEWS muhabiri Gültekin’in duruşması ertelendi
18:02 Kerkük’te bir kadın aktivist katledildi
17:38 Adliye önünden seslendiler: Gazetecilik yargılanıyor
17:31 Mahkemeden çocuğa yönelik tecavüz davasında skandal karar
17:27 Kobanê Davası: Bu dava Kürt sorununun çözümünün reddiyesidir
17:08 Dedeoğulları Davası'nda mütalaa verildi
17:01 Wan’da gözaltına alınan 6 genç serbest
17:00 AKP’nin Mêrdîn adayı Şenyaşar katliamının ‘konuşmayan tanığı’ oldu
16:59 Adalet Nöbetleri sürüyor: Sayın Öcalan'ı mücadelemizle özgürleştireceğiz
16:41 Gözaltındaki kadınlara 8 Mart ve 25 Kasım eylemleri soruldu
16:24 ‘Kadın katliamları devlet politikasıdır’
16:24 Ameliyat geçiren Emine Şenyaşar: Nöbet sürecek
16:09 İzmir'de tutuklanan dernek yöneticileri tahliye edildi
15:42 Gazeteci Müftüoğlu: 15 yıldır gerçekleri aktarmak için çalıştım
15:34 Açlık grevine giren tutsaklara kötü muamele, tehdit ve hak gaspı
15:22 Savcı gazeteci Müftüoğlu’nun tutukluluğunun devamını istedi
14:49 Gazetecilerin davasında dinlenilen tanık: Gazetecileri tanımıyorum
14:48 Gözaltındaki kadınlar 'mülakat' adı altında ifadeye zorlandı
14:39 Tutsak gazeteci Müftüoğlu: Gerçekleri yazdığım için yargılanıyorum
14:33 AKP 7 ilde MHP'yi destekleyecek
14:30 İç Anadolu cezaevlerinde 3 ayda bin 46 ihlal, 6 ölüm gerçekleşti
14:23 'Kamu görevlisini hedef gösterme’ soruşturmasına takipsizlik
14:20 Dîlok’ta bir kadın katledildi
13:54 Askerler tahrip etmek için mezar aradı!
13:33 'Acil diyalog' çağrısı: Çözüm Abdullah Öcalan’da
13:33 Êzidî çocuğun kaçırılmasına dair dava kapalı görüldü
12:49 DEM Parti açıkladı: AKP'li başkan ve emniyet müdürü de 'hayalet' seçmenlerden
12:24 KHK’li öğretmenin itiraz başvurusuna şaşırtıcı ret gerekçesi
12:19 Rapor: Öğrenciler aç gidip geliyor, kız çocukları okullardan uzaklaştırılıyor
11:50 ‘Özgürlük’ talepli eylemdeki tutsak: Herkes süreçte yer almalı
11:30 Pakistan'dan İran'a saldırı
11:26 Savcılık ve cezaevine İmralı başvurusu
10:18 Vinç halatının kopması sonucu 2 işçi hayatını kaybetti
10:04 Halk oylamasına katılan 30 yıllık tutsak Biçer: Tarihi bir an
09:54 Büyükçekmece Belediyesi’ne operasyon: 20 gözaltı
09:52 Şahin Öner Davası’nda sanık polise verilen ceza bozuldu
09:48 AYM'den MA'nın sitesine getirilen erişim engeline dair ihlal kararı
09:41 Tutsak oğluyla görüştü: Çok baskı var
09:39 YPS’li Tiken’in mezarı tahrip edildi
09:38 KDP’nin alıkoyduğu gazetecinin akıbeti 86 gündür bilinmiyor
09:37 Tutsakların 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' eylemi 53’üncü gününde
09:26 İnnes Morales: Abdullah Öcalan’ın fikirleri çözüme dairdir
09:24 Marmaris Belediyesi’nin ihaleleri davalık oldu
09:18 Salgın arttı, hastalar ilaca ulaşamıyor
09:13 Muhtarların sadece yüzde 2’si kadın: Eşitlik yerelden başlar
09:09 Cezaevindeki kadın ve çocuklar neler yaşıyor?
09:08 'Herkes Heyecanlanır Sanmıştım’ sergisi duygulara odaklanıyor
09:07 ‘Devlet hasta tutsaklardan öç alıyor’
09:04 Yıldırım: Tecrit hepimizin sorunu
09:03 Efrîn 6 yıldır işgal altında
09:02 18 OCAK 2024 GÜNDEMİ
08:35 Amed’de gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
17/01/2024
22:57 Türkiye’nin saldırısında aynı aileden 3 kişi yaralandı
22:50 Arap Birliği: İran’a diplomatik ve hukuki yanıt verilecek
21:24 Hasta tutuklu Varışlı yaşamını yitirdi
21:14 Geliyê Godernê'de meydana gelen tahribata dair suç duyurusu
21:10 KDP Amêdiyê’de 3 köyü zorla boşalttı
20:59 Artuklu'da bebek cenazesi bulundu
19:44 Savcılık maden ocağında yaşamını yitirenleri suçlu buldu
19:25 Emekli korucu evinde ölü bulundu
19:14 Hasta tutsak Eksik tahliye olduğu gün akciğerleri patladı
19:06 BM önünde eylem: Kalıcı barışın tek koşulu Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü
19:00 Gever’de eşbaşkanlar seçildi
18:45 Şirnex Barosu’ndan fail polis hakkında verilen karara tepki
18:38 Ayhan Bora Kaplan hakkında istenen ceza belli oldu
18:22 Merkez Bankası: Konutların metrekare birim fiyatı 30 bin lirayı buldu
18:21 Riha’da gözaltına alınan genç serbest bırakıldı
18:17 KHK eylemi: Ekonomik, siyasal ve toplumsal bunalım derinleşiyor