Tutsaklar anlatıyor: Duyabildiğim tek ses hakaret

img

ANKARA - Cezaevlerinde hak ihlallerinin en ağırını, Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklar yaşıyor. Çocuk olmasına rağmen yaşı büyütülerek ağırlaştırılmış müebbet hapis verilen Akar İkbal, yaşadıklarını "Duyabildiğim tek ses hakaret" sözleriyle özetledi. 

Türkiye cezaevlerinde bulunan 20 bini aşkın yabancı tutuklu ve hükümlülerin maruz bırakıldığı ayrımcılık ve hak ihlallerine dikkat çektiğimiz “Cezaevinin görünmeyen yüzü” başlıklı haber dizimizin ikinci bölümüne Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklarla devam ediyoruz. Çok sayıda sorunla karşı karşıya bırakılan ve çoğu politik tutsak olan tutsaklar, en temel haklarına dahi ulaşamıyor. Avukat ve aileleriyle görüşme olanağına sahip olmayan tutsaklar, tecrit içinde tecrit koşullarında tutuluyor. 
 
VASİLİK HAKLARI YOK 
 
Tutsakların ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için cezaevi hesaplarına para yatıran aileleri, avukatları ve yakınları gözaltına alınıyor, haklarında dava açılıyor, "Örgüte finansman sağlamak" suçlamasıyla tutuklanıyor. Türkiye uyruklu, akraba, eş ve dostlarının gönderdiği para ise "gönderen yabancı değil" denilerek iade ediliyor. Tutsakların, ailelerinin, akrabalarının ve arkadaşlarının başına bu tür şeylerin gelmemesi için yasal olarak "vasi tayin" hakkı kapsamında "vasi tayini" ise, "vasiler" hakkında istihbarat birimlerinin hazırladığı raporlar doğrultusunda "uygun değildir" gerekçesiyle reddediliyor. 
 
TAHLİYE OLSALAR BİLE İŞKENCE SÜRÜYOR
 
Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsakların karşılaştığı başka bir sorun ise cezaevlerinin İdare ve Gözlem Kurullarının hazırladığı raporlarla herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın tahliyelerinin ertelenmesi ve infazlarının yakılması durumu. 30 yıl gibi uzun sürelerle tutsak edilen Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsakların birçoğunun tahliyeleri bu raporlar doğrultusunda 2 ile 4 yıl arası sürelerle uzatılıyor. Tahliye edilen tutsaklar, Suriye'ye gönderilmek üzere Geri Gönderme Merkezlerine gönderiliyor. Ailelerinden ayrı şekilde cezaevlerinden daha ağır koşullarda geri gönderme merkezlerinde ya da kanunda öngörülmeyen barınma merkezlerinde kapalı tutulan tutsakların, özgürlük ve güvenlik hakları kısıtlanarak adeta şantaj yapar şekilde gönüllü geri dönüş evrakları imzalatılmaya zorlanıyor. Tutsaklar zaman zaman ise Suriye'ye iade adı altında, Türkiye destekli paramiliter gruplara teslim ediliyor. Bu gruplar ise alıkoydukları tutsaklar ağır işkencelerden geçirerek yüklü miktardaki fidye karşılığında ailelerine teslim ediyor. 
 
AİLEYLE TELEFON GÖRÜŞMESİ: 270 TL
 
Tutsaklar, zaman zaman sivil toplum örgütlerine gönderdikleri mektuplarla, görüşe giden avukatlarla seslerini kamuoyuna duyurmaya çalışıyor.  O tutsaklardan biri de Yozgat 1 No’lu T Tipi Cezaevi’nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli Muhammed Reşo. Vasi ataması kabul edilmeyen Reşo, tutsak edilen arkadaşlarıyla arıcılığıyla yaşadığı sorunları anlatan Reşo, Türkiye'de yaşamayan ailesiyle yaptığı 10 dakikalık telefon görüşmesi için 270 lira ödemek zorunda kaldığını aktarıyor. Reşo, "Aylık telefon görüşme masrafım bin lirayı geçiyor. Diğer mahpusların telefon görüş ücreti ise 10 dakika için 8 lira. Ancak o da 10 liraya çıkarıldı. Daha önceki aylarda 10 dakika için 27 liraya görüşme yapabiliyordum, ama son iki aydır 270 lira ödemek zorundayım" ifadelerini kullandı.
 
ODA DEĞİŞİMENE RET 
 
Bafra T Tipi Cezaevi’nde bulunan Efrinli Serbest Süleyman kendisiyle 22 Ağustos tarihinde gerçekleştirilen avukat görüşünde, kendisine ve diğer tutsaklara uygulanan kötü muameleye dikkat çekti. Pandemi öncesinde boyun fıtığı ameliyatı olması gerektiğini ancak iptal edildiğini ifade eden Süleyman, ağız içi araması dayatması nedeniyle hastaneye sevkini ve ameliyatını kabul etmediğini aktardı. Cezaevi müdürünün sosyal faaliyetleri ve etkinlikleri engellemeye çalıştığını anlatan Süleyman, bir yıl içerisinde 5 kez oda değişimi için başvuru yaptığını ancak "suç potansiyelini arttırır" iddiasıyla reddedildiğini söyledi. 
 
ARAMALAR SEVK VE İNFAZ UZATMA GEREKÇESİ
 
Süleyman, 14 Ağustos tarihinde 6 adet defterine el konulduğunu söylerken, bu durumun tutanaklara dahi yansımadığını ve söz konusu arama-el koyma uygulamalarının sürgün ve infaz uzatma gerekçesi yapıldığını dile getirdi. Yaşadığı sorunlardan bir tanesi de ACEP (Akıllı Teknolojilerin Ceza İnfaz Kurumlarına Entegrasyonu) sistemi. Süleyman, bu durumu şu sözlerle anlattı: "Ailemle yaptığım 10 dakikalık görüş 12 lira. Bu nedenle kantinden 12 liralık kontör alıyordum. Bazen arkadaşlarım alıyor ve kartlarını bana veriyorlardı. ACEP sistemi geldikten sonra bize Vakıfbank kartı verildi. Bu kartta para olmaması durumunda hiçbir şey yapamıyoruz. Bir kalem bile alamadım, ailemle görüşemedim. 10 dakikalık görüşme için 325 lira isteniyor. Ayda bin 275 liraya ihtiyacım var, ancak vasim iltica ettiği için hesabıma para yatırılamıyor" diye belirtti. 
 
YÜKSEK GÜVENLİK'TE DURUM 
 
Vasisi bulunamayan tutsakların birçoğu yaşadıkları mağduriyetleri beraber tutuldukları arkadaşları aracılığıyla sivil toplum örgütleriyle paylaşırken, Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde bulunan tutsaklar için durum farklı. Yüksek Güvenlikli Cezaevleri'nde tek kişilik hücrede tutulan tutsakların dışarıyla irtibatları neredeyse imkansız. 
 
DAYANIŞMA FIRSATLARI YOK: 1 YILDIR KETIL BEKLİYOR
 
Sincan 1 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklar Ferhad Musa ve Şadi Mohammed de vasi sorunu nedeniyle maddi ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Hücrede tutuldukları için birbirleriyle dayanışma imkanları da bulunmuyor. Aynı cezaevinde bulunan tutsakların fazla olan su ısıtıcısı (ketıl) idare tarafından depoya kaldırılırken, ketılın Musa'ya verilmesi için tüm tutsaklar talepte bulundu, ancak 1 yıldır hesabında para olmayan Musa'ya ketıl dahi verilmedi. 
 
VASİ YOK, VEKALET YOK, MAHKEME KARARI YOK!
 
Sincan 2 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde bulunan Derwiş İsmail, Ahmed Aziz, Muhammed Halife de vasi tayini istihbarat raporları nedeniyle reddedilen tutsaklar arasında. İsmail için vasi atansa da mahkemenin kararı onaylamaması nedeniyle görüş imkânı henüz tanınmıyor. Ve söz konusu üç tutsağın da vekalet çıkarılamadığı için avukat talebi karşılanamıyor.  
 
34 YILDIR CEZAEVİNDE TAHLİYESİ ERTELENDİ
 
Afyon 1 No'lu T Tipi Cezaevi'nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli Dijwar Nesri, tam 34 yıldır cezaevinde. Son gerçekleşen kurul görüşmesinde ise infazı 3 ay daha uzatıldı. Nesri, 12 Eylül tarihinde avukat ile gerçekleştirdiği görüşmede, kurulda kendisine hiçbir soru sorulmadığını ve bir gün öncesinden kendisiyle ön görüşme yapıldığını anlattı. Nesri, yaşananları şöyle dile getirdi: "Bana açıkça çıkarsam örgüte katılıp katılmayacağımı sordular. 'Çocuklarımın yanına gideceğim. Hapishanede 34 yıla girdim, benden daha fazla cezaevinde kalan kimse yok. Sağlık sorunlarım var, tahliyem saçma gerekçelerle erteleniyor" diye kaydetti. 
 
'DUYABİLDİĞİM TEK SES HAKARET'
 
Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevi'nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsak Akar İkbal, Kürtçe konuştuğu için defalarca hakaret ve tehditlere maruz bırakıldığını dile getirdi. Ailesi Türkiye'de yaşamadığı için hesabına para yatırılmayan İkbal, hiç kimseyle iletişimi olmadığı için telefon görüşmesi dahi yapamıyor. İkbal, "Duyabildiğim tek ses hakaret" diyor. 
 
ENGELLİ TUTSAK 8 AY HORTUM BEKLEDİ
 
İkbal'in sol kolu kesik. Bu nedenle ihtiyaçlarını tek başına gideremiyor. İkbal buna rağmen tek kişilik hücrede tutuluyor. İkbal'in, fiziksel engelinden dolayı lavaboda kullanması için cezaevi idaresinden talep ettiği hortum ise hesabında para olmadığı için tam 8 ay verilmedi. Sonrasında ise cezaevi müdürünün inisiyatifiyle bir metrelik bir hortum temin edebildi. 
 
YAŞI BÜYÜTÜLDÜ, KEMİK TESTİ DİKKATE ALINMADI
 
İkbal’in yaşı, gözaltı sürecinde polisler tarafından olduğundan büyük yazıldı. O süreçte 16 yaşında olan İkbal’in yargılamasında, Adli Tıp Kurumu verilen kemik yaşı testine rağmen "suça sürüklenen çocuk kanunu" işletilmedi ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilen İkbal'in dosyası Yargıtay tarafından onandı. 
 
'KİMLİKSİZLEŞTİREN UYGULAMALARDAN VAZGEÇİLMELİ'
 
Uzun süredir yabancı tutsaklara dair çalışmalar yürüten İHD Ankara Şube Eş Başkanı Ömer Faruk Yazmacı, genel sorunların yanı sıra yabancı tutsakların farklı özel ihtiyaçlara sahip olduğunu ve grupların bir birinden ayrıştığını ifade etti. Yazmacı, "Bu nedenle her grup için özgün stratejiler üretmek ve uygulamaya geçmek elzemdir. Türkiye, kanunları, yönetmelikleri uluslararası anlaşmalarda yer verilen sorumluluklarını ve görevlerini yerine getirmek yerine özgün stratejiler ve uygulamaları gerçekleştirmeli. İntikam duygusuyla mahpusların kimliğine ve ideolojik görüşüne göre ayrıştırarak mahpusların hayatını zorlaştıracak, tecrit rejimiyle mahpusları yalnızlaştıracak, kimliksizleştirecek, bedenini ve belleğini esir almayı hedeflemekten vazgeçmeli. Mağduriyetinin ortadan kaldırılabilmesi için yasa ve uygulamalar yeniden düzenlenmelidir" diye konuştu.
 
MA / Fırat Can Arslan

Diğer başlıklar

10/10/2024
23:47 Goran Hareketi'nden hükümetten çekilme kararı
23:11 Adana'da kadına saldırı
23:05 Werişe Muradî açlık grevine başladı
22:13 Öğretmenlik Mesleği Kanunu Meclis'ten geçti
21:27 Botan’da miting çalışmaları: İmralı’nın kapıları açılsın
21:20 Kadınlardan iktidara: Faillere güç vermeyi bırakın
21:11 Wan’da ‘Rojîn li ku ye’ broşürleri dağıtıldı
21:03 Êlih Barosu’nun cinsel istismar dosyasını incelemesine savcılıktan engel
20:55 DEM Parti’den İstanbul’da ‘Özgürlük Mitingi’ seferberliği
20:30 DEM Parti ve DBP Dîlok eşbaşkanları gözaltına alındı
19:11 Kabaiş'in başörtüsü belediye ekiplerince kıyıda bulundu
19:02 Kadıköy’de 10 Ekim anması: Ambulans yerine toma gönderenleri unutmayacağız
18:33 Yeni Yaşam Gazetesi dağıtımcısına gözaltı
17:57 İspanya Senatosu’na Abdullah Öcalan önergesi
17:47 İdam cezas geri alınmazsa Şerife Muhammedi için açlık grevine başlayacaklar
17:20 Amed'de miting çalışması: Seferberlik ruhuyla mitinge katılalım
17:06 Hezex’te kaybolan iki çocuk bulundu
17:02 Helim Omerî ve Azad Bedran serbest bırakıldı
17:00 Yerlikaya Rojin Kabaiş’in başörtüsünün bulunduğunu duyurdu
16:31 Yeni Yaşam’a yönelik tehdit ve saldırı protesto edildi
16:20 Fernas İşçileri hakları için çıplak ayakla yürüdü
15:54 JINNEWS Muhabiri Önver ifade verdi
15:35 Gazeteci Özkaptan'a 1 yıl 6 ay ceza
15:21 Cezası onanan İHD yöneticisi Onaran cezaevine girdi
14:53 Cezası onanan Mızraklı: Diz çökmedim, size dert olsun
14:47 MEBYA-DER yöneticileri kaza yaptı
14:44 Güney Kürdistan Kadın Cephesi: Seçimde toprağını satanlara karşı duruş sergilenmeli
14:41 13 Ekim çalışmaları sürüyor: Amed'de olacağız
14:39 Beyoğlu Belediyesi önünde patlama
14:02 UNICEF: 370 milyondan fazla kız çocuğu cinsel saldırıya uğruyor
13:44 MKM sanatçısı Cengiz gözaltına alındı
13:44 Federe Kurdistan'da seçim takvimi tamamlandı
13:42 Polatlı’daki kadın cinayeti Meclis gündeminde
13:18 Katledilenler unutulmadı: Anıları mücadelemizi aydınlatıyor
12:47 Yeni Yaşam'a engel
12:41 Vali tacizi görmedi
12:41 Şirnex’li şoförler Zaxo’daki kazada öldü
12:15 Partiler uzlaştı: Kadın cinayetleri için komisyon kurulacak
12:10 Çocuğa tacizde bulunan fail tutuklandı
12:09 3 genç gözaltına alındı
12:02 Antalya Cezaevi’nde ayakta sayım ve pişmanlık dayatması
11:52 Wan’da sanat atölyesi düzenlendi
11:38 Amed Barosu'ndan Kürt sorununa çözüm raporu
11:34 İnşaat İşçilerinin direnişi kazanımla sonuçlandı
11:33 Avukatlardan Abdullah Öcalan ile görüşme başvurusu
11:29 Qileban'da orman kıyımı
11:27 Kocaeli'nde halk otobüsünde bir kişi öldürüldü
11:15 Gar Katliamı'na giden süreç kimler tarafından nasıl örüldü?
11:14 Gazeteci Ertaş'a 1 yıl 3 ay ceza
10:56 TÜİK: Genç işsizlik arttı
10:54 'Özgürlük' kampanyası 1 yılını doldurdu
10:40 Hezex’te Kur'an kursunda kalan 2 çocuk 3 gündür kayıp
10:30 Îdir’dan tepki: Baskılar karşısında geri adım atmayacağız
10:18 DEM Parti'den Îdir tepkisi: Diz çöktüremeyeceksiniz
10:15 Kadınlar 'özgürlük' mitingi için çalmadık kapı bırakmıyor
10:05 Gar Katliamı 9'ncu yılında: Unutmayacağız, unutturmayacağız
10:01 Belediyeden kadınlara kanser taraması desteği
09:40 DEM Parti: Halk egemenliği Kürtler özelinde ihlal edildi
09:37 Yoğun bakımdaki tutsağın annesi: 2 gün kelepçeyle tutuldu
09:26 Polisten gazete dağıtımcısına taciz, okuyucularına tehdit
09:11 Uluslararası Delegasyon üyeleri: Kürtler kimlikleri nedeniyle cezaevinde
09:10 Tarım ve orman arazilerine 2 yeni JES
09:09 İsmi olmayan örgüt toplatma kararına gerekçe yapıldı
09:08 Büyükbeşe: Hakikat yolunda inatla yürümeye devam edeceğiz
Kesanbilici: Tecrit ancak cesaretli tutumla kırılabilir
09:07 Qileban'da yaşam maden tehdidi altında
09:06 Sarıkaya: Abdullah Öcalan küresel mücadelenin temellerini ördü
09:00 10 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:47 Îdir'de DEM Parti binasına polis baskını: Eşbaşkan gözaltına alındı
08:26 Yargıtay Mızraklı'ya verilen hapis cezasını onadı
08:10 Çocuklar komisyonu kararı Resmi Gazete'de
09/10/2024
23:30 Semsûrlu kadınlar: Mücadelemizi büyüteceğiz
23:25 Öğretmenlik Meslek Kanunu Teklifi'nin 6 maddesi daha kabul edildi
23:18 Düzce'de iş cinayeti
22:59 Gever’de gençlerden 9 Ekim protestosu
22:53 Silêmanîye’de ziyaretlerini tamamlayan gazetecilerden açıklama
21:29 İluh Hastanesi için sağlıkçılardan uyarı
21:04 MSB: Bir asker hayatını kaybetti
20:28 KHK eylemi 300'üncü haftasında
20:20 İstanbul’dan mitinge çağrı: Tecrit topyekun karşı çıkışla kırılabilir
19:55 Meclis’te AKP dönemindeki kadın katliamlarını saydı
19:45 Koçyiğit’ten ‘sıfır tolerans’ sözlerine tepki: Yaşayamıyoruz, nefes alamıyoruz
19:36 Gar Katliamı paneli: Hakikati ortaya çıkaralım adalet yerini bulsun
19:24 Riha’da kapı kapı ‘özgürlük mitingi’ çalışması
19:15 18 yıldır faaliyet yürüten Tarlabaşı Toplum Merkezi mühürlendi
19:04 Mêrdîn’de kadınlar polis barikatını aştı: Yaşamdan vazgeçmeyeceğiz
18:55 Olof Palme Vakfı’ndan DEM Parti’ye enternasyonel dayanışma
18:07 Katliam faili Gülel’e ikinci kez ‘iyi hal’ indirimi
17:56 Koçyiğit’ten Meclis’e çağrı: Barışın koşulları var, görev al
17:39 DBP’li Yorulmaz serbest bırakıldı
17:30 Keskin Bayındır: Komploya karşı direneceğiz
17:13 Özgürlük Mitingi’ne çağrı: Önceliğimiz barış
16:42 Otizmli çocuğa tecavüz davasında 30 yıl ceza
16:28 Riha'da 10 Ekim anması: Anılarına bağlı kalacağız
16:15 DEM Parti’den Meclis’e ‘kadına dönük şiddet’ için araştırma önergesi
16:07 Özerk Yönetim’den Serêkaniyê ve Girê Spî için açıklama
15:33 2024 Nobel Kimya Ödülü sahipleri açıklandı
15:29 ‘Katliamlara karşı sesimizi yükseltmekte kararlıyız’
15:26 Komplo protestolarında 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' vurgusu
15:15 Kadın mücadele deneyimleri tartışıldı
15:14 Hakları gasp edilen inşaat işçilerinden eylem
15:14 Mêrdîn'de sağlıkta şiddete tepki
15:00 Gözaltındaki sanatçılar yarın adliyeye sevk edilecek
14:56 Savunma Bakanlığı 'mayın' sorularını yanıtsız bıraktı
14:54 Misirc Belediye Eşbaşkanı Aktin serbest bırakıldı
14:53 Van Valisi'nden 13 gün sonra Kabaiş açıklaması
14:36 CHP'li başkana 'rüşvet verme' davası
14:35 Hesekê ve Qamişlo'da onbinlerden komplo protestosu
14:26 CHP’den DEM Parti’ye ziyaret: Ortak mücadele vurgusu
14:09 Sağlıkçılardan ‘Vergide adalet’ talebi
14:08 Ermeni Soykırımı ifadesine beraat
13:53 İmam Hatip Lisesi'nde öğrenciye cinsel taciz
13:15 Erdoğan, Bahçeli'nin açıklamalarını 'takdirle' karşıladı
13:09 Posta çalışanlarının talepleri
13:08 Avukatlardan kadın katliamları protestosu
12:34 Birçok kentte 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' grafitisi
12:29 Fabrika patlamasında yaralanan işçi yaşamını yitirdi
12:23 İzmir’de sinagoglara boyalı saldırı
12:13 CHP'den DEM Parti'ye ziyaret
12:00 CHP'nin Gar Katliamı anıtı açılışına aileler ve heykeltıraş katılmadı
11:42 Mêrdîn'de gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
11:31 DEM Parti: Demokratikleşmenin yolu tecridi kırmaktan geçiyor
11:26 Kuzey ve Doğu Suriye'de komplo protestoları
10:18 DEM Parti’den tarımın desteklenmesi için kanun teklifi
10:16 DBP'den 9 Ekim açıklaması: Bize düşen çözümü örgütlemektir
09:44 Misircê Belediye Eşbaşkanı gözaltına alındı
09:30 İstasyon Meydanı’na çağrı: Amed’den çözüm yolu sunuyoruz
09:18 Kadınlardan yetkililere: İzleme, konuşma, şiddeti önle
09:17 Giyadîn'de ekoloji tahribatına karşı eylem planı
09:16 Xerîb Hiso: Serêkaniyê ve Girê Spî işgali komplonun devamıydı
09:15 Av. Şahin: ‘Umut hakkı’ için bir saniye dahi beklenmemeli
09:14 Hasta tutsak Gemicioğlu için AYM'ye 'infaz durdurma' başvurusu
09:14 Yönetmen Öz: Kürt sineması ‘sınır ötesi sansüre’ maruz kalıyor
09:13 Êzidîler 9 Ekim Anlaşması'na geçit vermedi
09:12 Ünsal: Barış konuşulacaksa İmralı kapıları açılmalı
09:11 İki kadın sessiz bir gözle coğrafyalarını tanıtıyor
09:10 Şitilay'ın tahliyesi 4’üncü kez ertelendi
09:09 Mehmet Öcalan: Hukuksuzluk komplocuların onayıyla sürüyor
09:09 Bayındır: Ortadoğu Rojavalaşmalı
09:04 Yüzlerce bağcıdan geriye 3'ü kaldı
09:03 Barış Heyeti'nden Padel: Öcalan çatışmalardan çıkış yolu bulandır
09:00 09 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:05 Aileler Gar Katliamı Anıtı'nın açılışına katılmayacak
00:27 Meclis'te çocuklar için komisyon kurulması kabul edildi
00:13 'Hatırlatmak bir daha yaşanmasını önleme mücadelesidir'
08/10/2024
22:48 İsrail'den Şam'da İran Büyükelçiliği yakınına saldırı
21:57 Mêrdîn'de kadın doktora darp ve tehdit
21:48 ANHA: Türkiye saldırısında bir genç katledildi
21:31 Kadın katliamlarına öfke büyüyor
20:32 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' talebi gündemde
19:45 Ev ev, kapı kapı 'özgürlük' mitingi çalışması