İklim alanında çalışma yapan sivil toplum örgütleri, Mereş’in Afşin ilçesinde hayata geçirilmek istenen "A Termik Santrali Genişletme Projesi”ne dair yazılı açıklama yaptı. "Afşin Elbistan’daki yeni kömürlü termik santral projesi iptal edilsin" başlığıyla yayımlanan açıklamada, Afşîn-Elbistan A ve B santrallerinin toplamda 8 ünitesi bulunduğu, mevcut termik santrallerin çevreye ve halk sağlığına verdiği zarar verdiği ifade edildi. 

 

Açıklamada, "Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ne, toplam 688 MW kapasitede 2 ünite daha eklenmesi planlanıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yeni bir termik santral büyüklüğünde olan ek üniteler için 27 Aralık 2024’te ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu Kararı’ verdi” bilgisi paylaşıldı. 

 

SANTRALLERİN ZARARLARI 

 

Açıklamada, bölgenin yeni bir kömürlü termik santrali daha kaldıramayacağı vurgulandı. Açıklamada, santrallerin insan sağlığına ve ekosisteme verdiği zararlar şu şekilde sıralandı:  

 

“* Afşin-Elbistan A Termik Santrali'nin emisyon verileri, yönetmelik sınırlarının sekiz kata kadar aşıldığını gösteriyor. Karbonmonoksit (CO), Kükürt Dioksit (SO²), Azot Oksitler (NOx) ve Toz (PM10) değerlerini içeren bu emisyonlar, kalp ve solunum yolu problemlerinden kansere kadar pek çok hastalığa neden oluyor. Ek üniteler var olan kirliliğe ek hava kirliliği anlamına gelecek. 

 

* Sağlık Bakanlığı’na bağlı Elbistan Sağlık Grup Başkanlığı’nın kayıtları, Afşin Elbistan A Santrali’nin açılışını takiben bölgedeki kanser vakalarının sekiz kat arttığını ortaya koyuyor.

 

* İki santralin sağlık etkilerinin incelendiği modelleme çalışmasına göre, bu santraller kuruluşlarından 2020 yılına kadar 17.500 erken ölüme neden oldu. Eklenmesi planlanan iki ünitenin de tüm baca gazı filtreleri eksiksiz yapılsa bile 2268 erken ölüme yol açacağı öngörülüyor. Sağlık etkilerinin toplam ekonomik maliyeti ise 88 milyar TL. 

 

* Santralin genişletilmesi, hem bölge halkını susuz bırakacak hem de içme, kullanma ve sulama sularını tehlikeye atacak. Çevresel Etki Değerlendirme Raporuna göre ek üniteler Afşin ilçesinin bir yılda tükettiği suyun sekiz katı su tüketecek. 

 

* Bölgede yapılan akademik çalışmalar; santrale yakın topraklarda arsenik, kadmiyum, kurşun, çinko, mangan ve molibden gibi ağır metallerde ve iz elementlerde önemli artışlar olduğunu gösteriyor. Halk sağlığını tehdit eden bu durum tarımsal verimin düşmesine neden olarak geçim kaynaklarının da azalmasına yol açıyor. 

 

* Kömür tüketimi iklim değişikliğinin başlıca nedenlerinden olduğundan, yeni kömürlü termik santral kurmak Türkiye’nin 2053 net sıfır karbon hedefi ile de çelişiyor. Sağlıklı ve güvenli bir yaşam için yeni kömürlü termik santral projeleri iptal edilmeli.”

 

İMZACILAR 

 

Açıklamada imzası bulunan sivil toplum örgütleri şöyle: 350 Türkiye, Avrupa İklim Eylem Ağı, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Fosil Yakıtların Ötesi, Greenpeace Türkiye, Mekanda Adalet Derneği, Sürdürülebilir Ekonomi ve Finans Araştırmaları Derneği, Temiz Hava Hakkı Platformu, TEMA Vakfı, Türetim Ekonomisi Derneği, Yeşil Düşünce Derneği ve YUVA.