Akademisyen Mecit: Kürt partilerinde çift başlılık tek listeyi engelliyor

img
HABER MERKEZİ - Irak ve Federe Kürdistan Bölgesi’nde 11 Kasım’da yapılması planlanan parlamento seçimleri için ortak liste oluşturamayan Kürt partilerini eleştiren akademisyen Rubar Mecit, “Seçimlere ortak bir listeyle katılabilsek Bağdat’taki siyasi meselelerde daha güçlü oluruz” dedi. 
 
Irak ve Federe Kürdistan Bölgesi’nde 11 Kasım’da yapılması planlanan parlamento seçimlerine 4 ay gibi kısa bir süre kaldı. Kürtler, hala seçimlere ortak listeyle girme üzerinde anlaşma sağlayamadı. Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) arasında süregelen fikir ayrılıkları, Kürt halkı adına güçlü bir temsiliyetin önüne geçiyor. Kürt kamuoyunda uzun süredir tartışma konusu olan "tek liste" seçeneği, iki büyük Kürt partisinin uzlaşmaz tutumları nedeniyle bir kez daha rafa kalktı. Yapılan çok sayıda toplantıya rağmen, KDP ile YNK arasında ortak liste konusunda somut bir uzlaşma sağlanamadı. Edinilen bilgilere göre, her iki parti de seçimlere bağımsız listelerle katılma yönünde eğilim gösteriyor. 
 
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Süleymaniye Üniversitesi akademisyenlerinden Rubar Mecit, her iki partinin seçimlere ayrı listelerle katılma eğiliminde olduğuna dikkat çekti. 
 
'HER PARTİ KENDİ GÜCÜNÜ GÖRMEK İSTİYOR'
 
2008 yılından bu yana Irak ve Federe Kürdistan Bölgesi’nde yapılan seçimlerde Kürt partilerinin farklı listelerle seçimlere katıldığını hatırlatan Rubar Mecit, bunun partilerin halk desteğini görmek istemesinden kaynaklandığını söyledi. Ortak listeyle girilmesi halinde sonuçların paylaşımı konusunda anlaşmazlık yaşanabileceğine dikkat çeken Rubar Mecit, "Her parti ne kadar oy aldığını, halk desteğinin ne kadar olduğunu görmek istiyor. Bu yüzden ayrı listeyle giriyorlar” dedi. YNK’nin Irak Federal Mahkemesi kararlarına daha çok bağlı kaldığını, bu nedenle merkezi hükümetle ilişkilerinde yasal zemini esas aldığını ifade eden Rubar Mecit, KDP'nin ise daha bağımsız hareket ettiğini dile getirdi. Mecit, bu farklı siyasi yaklaşımların seçim sürecinde ortak bir liste oluşturulamamasına neden olduğunu belirterek, "Bu süreçte, Kürdistan Bölgesi’nin Irak ile olan siyasi ilişkilerinde YNK'nin daha çok Irak Federal Mahkemesi’nin kararlarını kabul ettiği, bu kararlara göre hareket ettiği ve güvenini bu kararlar doğrultusunda oluşturduğu görülüyor. Özellikle maaşların ödenmemesi, halkın ekonomik hakları gibi konularda Irak Federal Mahkemesi’nin Kürt ve Irak halkının haklarını koruduğuna inanıyor. Buna karşılık ikinci büyük iktidar partisi olan PDK, YNK’den daha bağımsız hareket ediyor. Seçim sürecine girildiğinde her iki partinin siyasi ideolojisi ve yaklaşımı farklı olduğu için ortak bir liste oluşturulamıyor" diye belirtti.  
 
'BİRLİK SAĞLANMAZSA PARÇALANMIŞLIK DERİNLEŞİR'
 
Kürt partileri arasında yalnızca KDP ve YNK'nin değil, diğer bazı siyasi yapıların da kendi listeleriyle seçimlere katılacağını anımsatan Mecit, bu durumun Kürtler arası birliğin sağlanmasını zorlaştırdığını söyledi. Seçimlerde farklı listelerle yer alınmasının doğal olduğunu ancak, Kürt halkının haklarının savunulması ve sorunların çözümü konusunda ortak bir tutumun da şart olduğunu vurguladı. Mecit, "Kürdistan Bölgesi’nde başka bir ittifak listesi de var. Diğer bazı partiler kendi siyasi ideoloji ve fikirlerine göre seçime katılmak istiyor. Onlar da seçimde yer almak, plan ve programlarını hayata geçirmek istiyorlar. Her partinin kendi ideolojisi, fikri ve yaklaşımı olabilir. Ancak Kürt halkının haklarını savunmak ve bölgedeki sorunları çözmek açısından Kürt tarafları arasında bir birlik olması gerekir. Seçimlere farklı listelerle giriyorlar ama mesele Kürdistan’daki sorunların çözümü olduğunda birlik sağlanmalı. Bu farklılıklar doğal olarak farklı sonuçlar doğuracaktır. Belki de bu nedenle Kürdistan Bölgesi’nde hükümet kurulamıyor, taraflar birbirine yaklaşmıyor ve parçalanmışlık Kürt evinin içine kadar giriyor” diye konuştu. 
 
'ORTAK LİSTE İLE GİRİLSEYDİ GÜÇLÜ BİRLİKTELİĞİMİZ OLURDU'
 
“Kürdistan’daki iç sorunlar Bağdat’ta bir boşluk yaratmamalı” diyen Mecit, “Kürdistan Bölgesi’nde Kürt tarafları arasında pek çok sorun olduğunu biliyoruz. Bu iç sorunlar, Irak’ın siyasetinde bir boşluk yaratmamalı. Bu sorunlar kendi içimizde çözülmeli. Biz Irak siyasetine tek sesle, tek renk olarak katılmalıyız. Ancak bu şekilde tavrımız güçlü olabilir. Eğer seçimlerine ortak bir listeyle katılsaydık, Bağdat’ta siyasi meselelerde daha güçlü bir birlikteliğimiz olurdu. Bu, demokrasi açısından çeşitli yakınlaşmaları beraberinde getirirdi. Fakat günümüzde de, tarihsel olarak da baktığımızda da şimdiye kadar böyle bir birliktelik sağlanmadı" ifadelerini kullandı.  
 
‘TEMEL SORUNLARDA ORTAK DURUŞ YOK'
 
Mecit, Kürdistan Bölgesi’ndeki temel sorunlara da dikkat çekerek, “Şu an Irak’taki Arap kardeşlerimizle birlikteyiz, fakat kendi hak taleplerimizi ortaklaştıramıyoruz. Duruma baktığımızda birçok sorunun çözümünde ortak bir duruş yok. Örneğin; maaş sorunu, petrol sorunu, Peşmerge güçlerinin örgütlenmesi ve çift yönetim sorunu gibi. Bugün çift başlılık resmi olarak sona ermiş görünse de fiilen hala devam ediyor” dedi. 
 
MA / Zeynep Durgut

Diğer başlıklar

02/07/2025
09:11 'Anız yangınları felakete yol açıyor'
09:09 Mexmur'da ambargo: Hastaların tedavisi engelleniyor
09:08 İran'da Kürtlere baskı arttı: Özerklik talebi bastırılıyor
09:06 Erdîş festivaline katılan gençler: Kültürümüzü özgürce yaşamak istiyoruz
09:05 Gurbetelli Ersöz Kadın Gazetecilik Ödülleri: Mirası ilham oldu
09:05 Gimgim festivalinden: Özgür kadın özgür toplum demektir
09:04 Mutabakat sonrası Serêkaniyê, Girê Spî ve Efrîn'de son durum
09:03 Îdir Barosu Başkanı Tutulmaz: İktidar her adıma karşılık yasal adım atmalı
09:02 'Emekçiler sürecin öznesi olmalı'
09:00 02 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:17 ‘Madımak’ta adalet sağlanamadı’
01/07/2025
23:31 MİT Başkanı İbrahim Kalın Hewlêr'i ziyaret etti
23:23 'Jin, jiyan, azadî' diyen yönetmen yeniden gözaltında
23:07 Tetwan'da binler festival konserinde buluştu
22:48 Gözaltına alınan 23 öğretmen serbest bırakıldı
22:15 Amed, Agirî ve Êlih'te halk buluşmaları: Devlet şeffaf davranmalı, adım atmalı
21:43 Çiğdem Doğu: Kürt halkı kendi kendini yönetmeli
Ayten Dêrsim: Her mahallenin komünü olmalı
21:34 Emekçiler 'Kayıma karşı ne yapmalı' sorusunu tartıştı
20:52 Torun: Meclis sürecin yasal düzenlemelerini bir an önce hayata geçirsin
20:28 Mêrdîn'de Demokratik Toplum bulaşmalarının startı verildi
20:17 Cizîr’de kadın katliamlarına karşı yürüyüş
20:00 Hindistan'da fabrikada patlama: En az 36 işçi yaşamını yitirdi
19:55 Orman yangıları nedeniyle 50 binden fazla kişi tahliye edildi
19:41 Amed'de bir kadın katledildi
19:26 KESK İzmir Şubeler Platformu'ndan gözaltı protestosu
19:13 Bakırhan, Avrupa'dan gelen heyetle bir araya geldi
18:45 İHD: Yangına müdahaledeki gecikme yaşamı tehdit ediyor
18:29 Seferihisar'da yangın: Başkandan yardım çağrısı
18:12 Kayyım protestolarında 5 tahliye
17:53 Özel'den 'Leman' açıklaması: Saygısızlığa da linçe de izin vermem
17:35 Sekasur'da başlatılan çadır nöbeti devam ediyor
17:21 Öğretmenler yürüyüşünde 23 gözaltı
17:05 HDK'den Leman açıklaması: İfade özgürlüğünü savunacağız
16:49 Erdoğan: Mizah kisvesiyle yapılan açık bir kışkırtmadır
16:24 Reşat Aşan ilk duruşmada tahliye edildi
16:24 Petrolün içme suyuna karıştığı köyde inceleme yapıldı
16:23 İzmir’deki gözaltılara tepki
16:18 DEM Parti komisyon taslağını Kurtulmuş’a sundu
16:14 İzmir'de 10 bin hektar alan yandı
15:45 İran’da altı ayda 424 kişi idam edildi
15:21 DEM Parti’nin komisyon için sunacağı taslağın detayları
15:06 Beyoğlu’nda provakatif buluşma
15:01 İHD Ankara Gençlik Komisyonu kuruldu
14:47 CHP kurultayı davasında ‘görevsizlik’ kararı kaldırıldı
14:45 Tarım Orkam-Sen TİS taleplerini açıkladı
14:37 Emekliler TÜİK’e yürüdü: Artık yeter
14:33 Nimet Tanrıkulu’nun davası eksik hususlar gerekçesiyle ertelendi
14:20 Tülay Hatimoğulları’ndan TESK’e ziyaret
14:18 Avrupa’dan gelen heyetten DEM Parti'ye ziyaret
14:01 IFJ: Hong Kong’da basın özgürlüğündeki sorunlar sürüyor
13:54 Dumlu Cezaevi'ndeki tutsaklara soruşturma
13:52 Leman dergisine erişim engeli
13:48 Leman dergisi çalışanlarının emniyetteki ifadeleri tamamlandı
13:47 Gemlik’te 3.0 şiddetinde üçüncü deprem
13:41 Barış ve Demokratik Toplum Süreci’nde kritik hafta
13:24 İran: ABD güvence vermezse müzakere yok
13:21 İstanbul'un enflasyonu belli oldu
13:17 Erxenî’de şüpheli ölüm
13:11 Gemlik'te 4.2 büyüklüğünde deprem
13:08 İmamoğlu: Bu ülke kumpaslarla uyanmak zorunda değil
13:08 31 yılın ardından ‘Herne Pêş’ marşıyla karşılandı
13:06 DAD'tan Madımak açıklaması: Hakikatleri Araştırma Komisyonu kurulsun
12:50 Bakırhan: Komisyon kurulsun, demokratikleşme adımları atılsın
12:30 Avrupa’dan gelen heyetten Öcalan ile görüşmek için dilekçe
12:20 Bakan Yumaklı’dan yangınlara dair açıklama
12:04 Gemlik'te deprem
11:28 Bahçeli LeMan Dergisi’ni hedef aldı
11:19 Hatay’da yangın yayılıyor: 27 uçak, 105 helikopter nerede?
11:18 AB’nin dönem başkanlığı Danimarka'ya geçti
11:17 Elkê'de 3 bölgeye girişlere yasak
11:17 DEM Parti: Muhalefeti bastırmaya yönelik her yaklaşımın karşısındayız
10:58 Fotoğraf yarışmasında dereceye girenlerin ödülleri verilmedi
10:53 ABD, Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırdı
10:52 Beyoğlu'nda gösteri ve yürüyüşler bir gün yasak
10:51 İstanbul'un 24 ilçesinde 8 saatlik elektrik kesintisi
10:49 Türkdoğan: Komisyon kurulursa siyasi ve hukuki zeminin önü açılacak
10:34 IHRNGO: Yeni yasa casusluk suçlamalarıyla idam riskini arttırıyor
10:13 Manisa'nın 3 ilçesinde orman yangını
09:40 İzmir'deki orman yangını 3'üncü gününde
09:25 Bayındır: Küresel gelişmeler Ulusal Kongre'yi zorunlu kılıyor
09:22 Gimgim’de kadınlar kültür, doğa ve özgürlük için buluştu
09:13 Feride Eralp: Kadınların özgür olduğu bir barış için çalışalım
09:12 Antakya'da yangın sürüyor
09:11 Tutsakların turşusuna 'stok' gerekçesiyle el konuldu
09:10 Hesandîn'de ÇED'siz faaliyet: Geri dönüşü zor tahribat uyarısı
09:08 Fatma Bostan Ünsal: Söylem dışında siyasi ve hukuki adımlar atılmalı
09:07 Riha'da çocuğa tecavüz davasının duruşması görülecek
09:06 Baro başkanları: TBB yasa izleme ve gözlem heyetleri kurmalı
09:05 Rozerin Çukur’un ailesinden AYM’ye tepki: Adaleti bulamadık
09:05 Seferi Yılmaz: Savaş rantçılarına karşı herkes barış için çalışmalı
09:02 Yazar Taç: Sürece sıkı sıkıya tutunalım
09:00 01 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
07:45 İzmir'de CHP'lilere operasyon: Tunç Soyer gözaltına alındı
00:23 Tetwan festivali: Biz kadınlar sürece hazırız
30/06/2025
23:56 LeMan'ın Beyoğlu'ndaki binasına saldırı
23:43 LeMan: Sürülen lekeyi kabul etmiyoruz
23:23 Amed’de Demokatik Toplum Buluşmaları: Daha çok örgütlenmeliyiz
22:36 Agirî’de Demokratik Toplum Bulaşmaları sürüyor
22:29 Trump, Suriye'ye yaptırımların hafifletilmesine ilişkin kararname imzalayacak
22:23 Leman dergisine 'karikatür' soruşturması
22:18 Hasta tutsak Ayık için çağrı: Sağlık hakkına erişimi sağlansın
22:07 Kadın festivali Xecê ve Beser Şahin konseriyle sona erdi
21:39 ‘Nemrut Krater Gölü ve Kalderası tehdit altında’
21:36 Riha’da gerçekleştirilecek 250 halk buluşmasının startı verildi
21:31 Leyla Dolaş'ı katleden fail tutuklandı
21:26 Tülay Hatimoğulları'ndan Hatay'daki yangın için çağrı: Halk, kaderine terk edilmesin
21:16 Kadınlar uyuşturucuya karşı yürüdü
21:10 Aydın ve sanatçılar barışı konuştu: Herkes süreci sahiplenmeli
20:50 Erdoğan: Son hadiseler sürecin stratejik bir adım olduğunu teyit etmiştir
20:17 Antakya'da yangın sürüyor: 500 kişi tahliye edildi
19:53 Colemêrg'te 4.4 büyüklüğünde deprem
19:33 Mêrdîn'de Zeynep Kınacı ve Sema Yüce anması
19:00 DEM Parti Amed Gençlik Meclisi'nden çalıştaya davet
18:56 Barış Anneleri’nden TUAY-DER’e ziyaret: Barışa çok yakınız
18:51 Petrol içme suyuna karıştı, kadınlar valiliğin önünde toplandı
18:30 İstanbul'da 3 kişi tutuklandı
17:57 AFAD: Yangın mağdurlarına 162 bin lira destek verilecek
17:36 İstanbul için kuvvetli rüzgar uyarısı
17:32 Türk-İş: Açlık sınırı 26 bin 115 lira
17:29 Şirnex’te 'İklim ve Kıyı Kanunu’na tepki
17:07 Almanya'da enflasyon yüzde 2'ye düştü
16:32 Amed Ekoloji Meclisi'nden bildirge: Komünlerle doğayı savunalım
16:29 Temelli: Hukuki altyapı ve güvence sağlanmalı
16:20 Emekliler için araştırma önergesi
15:47 Kadınlar 'Jineoloji Atölyesi'nde bir araya geldi
15:38 Barışa İhtiyacım Var Kadın İnisiyatifi 8 Temmuz’da Ankara’ya çağırıyor
14:50 Bodrum'da yangın
14:40 Şirin Ebadi: Evin Cezaevi’nde tutsaklara yönelik işkence arttı
14:17 2 kişinin hayatını kaybettiği olayda barış sağlandı
14:06 Kadın festivali ikinci gününde
14:03 'Hayata Dönüş Operasyonu' davasında karar çıkmadı
14:01 Barolardan 'zeytinlik yasasına' karşı mücadele çağrısı
14:00 Berivan Araz'ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:58 Özgür Özel'den Saraçhane çağrısı
13:56 Kadın tutsaklara ‘Newroz kutlaması’ cezası
13:43 Kerim Boran cezaevinden çıktı
13:24 Antakya'da yangın yerleşim yerine ulaştı
12:48 CHP’den ilk açıklama: Partimizi teslim etmeyiz
12:00 CHP'nin kurultay davasında ‘görevsizlik kararına itiraz’ süreci beklenecek
11:37 Semsûr'da bir kadın katledildi
11:32 TÜİK’e göre işsiz sayısı 2 milyon 972 bin
11:30 DEM Parti ‘ara zam’ talebiyle İstanbul’da sahaya indi
11:21 Anneler: Birlik sağlanmalı
10:00 Abdullah Öcalan ile görüşmek isteyen isimler Türkiye'ye geliyor
09:53 Xêro Abbas: Sanatçılar sürece omuz vermeli
09:32 De Conca: Çözüm Öcalan’ın manifestolarında
09:30 3 kentte yangınlar kontrol altına alındı
09:03 DEM Parti İstanbul eşbaşkanı: Süreci demokratik zemine çekme görevi bize düşüyor
09:02 Şiddet uygulayıp tehdit ettiler: Burası Guantanamo
09:02 Mersin’deki sivil toplum örgütlerinden iktidara 'adım at' çağrısı