Gazeteci Karadaş: Suriye yeniden dizayn ediliyor

img
İZMİR - HTŞ'nin Halep saldırısıyla başlayan sürecin ABD-İsrail'in tarafından bölgeyi yeniden dizayn etme planlarının sonucu olduğunu ve bu kapsamda olası seneryolara işret eden gazeteci-yazar Yusuf Karadaş, HTŞ ve SMO ile yola giren Erdoğan rejiminin de ciddi risklerle karşı karşıya olduğunu vurguladı.
 
Suriye'de 2011'den bu yana süren iç savaşta, 27 Kasım'da Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki cihatçı grupların Halep'e saldırmasıyla yeni bir boyuta geçildi. Kısa sürede Halep'i eline geçiren HTŞ, ardından 5 Aralık'ta Hama kent merkezini kontrol altına aldığının açıkladı ve Humus kentine ilerlemeye başladı. Suriye ordusu HTŞ ilerleyişi karşısında kentleri savunamazken, Irak ve Yemen tarafından Esad'a destek açıklamaları geldi. Fakat hedefine Şam'ı koyan HTŞ'nin ilerleyişi devam ediyor. HTŞ ile birlikte hareket eden Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) ise Kuzey ve Doğu Suriye kenti Minbic'in köylerine saldırı düzenlemeye başladı. Halep saldırısı ile başlayan süreçte Halep, Tel Rifat ve Şehba bölgelerinde katliamlar yaşandı, şehirlerdeki evler, fabrikalar, dükkanlar yağmalandı. Binlerce insan da Suriye Demokratik Güçleri (QSD) tarafından güvenliği sağlanan bölgelere göç etti. Göç yolları da paramiliter gruplar tarafından zaman zaman kesildi, sivil halka yönelik saldırılar düzenlendi.
 
 
Gazeteci, yazar Yusuf Karadaş ile Suriye'de yaşanan son gelişmeleri ve gelecek döneme ilişkin senaryoları konuştuk. 
 
Suriye’de HTŞ ve SMO’nun Halep’i ele geçirmesiyle başlayan sürecin bölgede 1 yılı aşkın süredir yaşananlardan bağımsız olmadığını vurgulayan Karadaş, 7 Ekim 2023'ten itibaren İsrail'in Gazze, Filistin ardından Lübnan ve Suriye'ye yönelik müdahalesinin bulunduğunu anımsattı. ABD'nin Ortadoğu'da “Direniş Ekseni” olarak tanımlanan İran ve onunla işbirliği halindeki güçlere karşı İsrail üzerinden bir dizayn siyaseti yürüttüğünü kaydeden Karadaş, "Rusya'nın Ukrayna savaşından kaynaklı dikkat ve enerjisini oraya yoğunlaşmış olması, buradaki pozisyonunun zayıflatmasına yol açmıştı. İran için de sadece Jîna Emînî eylemleri bile bölgedeki gelişmelerin yanı sıra içeride de rahat olmadığını görmeye yetiyor. Tüm bunları yan yana koyduğumuzda Suriye'de Rusya-İran ekseninde şekillenen tablonun tersine dönmesine yönelik müdahale için uygun zeminin oluştuğunu görüyoruz. Ukrayna istihbaratının HTŞ'ye eğitim verdiği, HTŞ donanımlarının ABD, İngiltere, NATO tarafından verildiği gerçeği de söz konusu. Toplamına baktığımızda HTŞ ve SMO'nun harekete geçmesi İsrail'in merkezinde olduğu bölgenin yeniden dizayn edilme politikasının bir devamı olarak işlev görüyor" dedi.
 
SURİYE’NİN 3’E BÖLÜNME SENERYOSU
 
HTŞ'nin Halep'ten sonra Hama'ya girmesinin de dikkat çekici olduğunu ifade eden Karadaş, şöyle devam etti: "HTŞ’nin Hama'da ilerlemesi, Hama, Humus ve Şam hattında Suriye'nin Irak'a benzer şekilde Sünni, Alevi, Kürt bölgelerine bölünmesi senaryosunun bir parçası olarak görülüyor. Kürtlere yönelik yaptığı 'ılımlı', 'bizim hedefimiz siz değilsiniz' yönündeki açıklamalar da böylesi bir senaryoyu düşündürüyor. Suriye'de HTŞ, SMO, Türkiye, İsrail, ABD'nin çıkarlarının kesiştiği nokta, Esad rejiminin gerilemesi, Rusya ve İran etkisinin sınırlandırılması biçiminde öne çıkıyor. Hem harekete geçirilen güçler hem de arkasındaki güçler bu noktada ortaklaşma içindeler."
 
SMO'NUN FARKI
 
SMO’nun HTŞ'den farklı olarak doğrudan Türkiye'nin maaşlı cihatçı grupları olarak şekillendiğini söyleyen Karadaş, SMO'nun bu bağlamda önceliğinin Tel Rıfat ya da Halep'teki Kürt mahalleleri olduğunu kaybetti. Türkiye'deki iktidarın Fırat'ın batısında Tel Rıfat'tan sonra Minbiç'in de ele geçirmeyi hedeflediğini belirten Karadaş, "Bu gelişmeler de bunun bir fırsatı olarak görülüyor. İktidar yanlısı medyanın yaptığı haberlerde açık açık yazıldığı gibi MİT de sahada ve bu hedefi ortaya koyuyorlar. Erdoğan iktidarı SMO'ya 'Suriye'nin siyasi geleceğine sizi monte edeceğiz' sözünü veriyor. Türkiye'nin 2 hedefinden söz edebiliriz. İlki HTŞ ve SMO'nun kazandığı pozisyonu Astana sürecini kendi lehine güncellemek için kullanmak. Bunun devamı olarak da Esad'ın kendisiyle ön koşulsuz olarak masaya oturmasını sağlamak istiyor. Esad'la görüşmek istemesinin arkasında da asıl olarak Rojava'daki özerk yönetimin ortadan kaldırılması hedefi var. Suriye'deki tüm aktörlerin yönetimde yer almasından çok Kürtlerin statüsünü ortadan kaldırmak için Esad ile işbirliği yapma yaklaşımı söz konusu" diye belirtti.
 
'ERDOĞAN İÇİN RİSK BARINDIRIYOR'
 
Bölgedeki yeniden dizayn durumunun Erdoğan iktidarı açısından riskler barındırdığına dikkat çeken Karadaş, "Kürt sorununda 'Öcalan ile görüşme' çağrısı bile Türkiye yönetenleri açısından bir risklerden duyulan kaygıyı ve bu riskleri avantaja dönüştürme arayışını yansıtıyor. Mesela 2013-2015 süresinde Erdoğan iktidarının hem Suriye rejimini yıkmaya yönelik müdahaleye Kürtleri yedeklemek ve hem de ülke içinde başkanlık rejimi için Kürt hareketinin desteğini alma hedefi vardı. Ama Suriye'de Rojava gerçekliği başka bir tabloyu ortaya çıkardı. Türkiye'de 2015’teki seçimlerde AKP o döneme kadar ilk defa tek başına iktidar olabilecek oy çoğunluğunu kaybetti. Bugünkü süreçle ilgili düşündüğümüzde de bölgede attığı adımların kendisi için riskli olduğu açık. Burada hem riskleri ortadan kaldırmak hem de yayılmacı politikaları için alan açmak istiyor. Ancak bu durum bunların kendisine dönmesi ihtimalini ortadan kaldırmıyor. Ülkede demokrasi güçlerin bu politika karşısında güçlü bir seçenek haline geldiği oranda bu tablo değişecektir" ifadelerini kullandı.
 
'EMPERYALİZME KARŞI MÜCADELE'
 
Cihatçı grupların kullanışlı olamayacağını gördükleri yerde kendi pozisyonunu korumak için her şeyi göze alabileceğini söyleyen Karadaş, bölgede İŞİD'in zayıflamış olsa da bölge gerçekliği olarak birçok şey anlattığını aktardı. Emperyalistler ve Türkiye’deki iktidar gibi bölge gericilikler arasındaki paylaşım mücadelesinin HTŞ benzeri cihatçı örgütlere yaşam alanı sağladığını belirten Karadaş, "Emperyalistler gitmeden, işgaller son bulup halklar kendi geleceklerini kendilerini belirlemeden, bölgede hakların barış ve demokrasi içinde yaşayacağı bir gelecek kurulamadan bu tehdidin ortadan kalkması mümkün değil. Geçmişte Libya ve Irak örneği bunun göstergesi. Irak 20 yıldır sorunlarını aşabilmiş değil, Libya 2011'den beri ciddi bir kaos içinde. Müdahalelerin yaşandığı ülkeler büyük bir yıkım yaşıyor, halkları ölüm, göç ve yoksullukla yüz yüze kalıyor. Bölge 100 yıldır dünyanın en önemli enerji kaynaklarını bulunduruyor. Dünyanın en önemli ticaret yolları kavşağında yer alıyor. Böyle bir coğrafyada güçler arasındaki egemenlik savaşı devam ettiği sürece, halklar etnik, dinsel, kimliksel bölünmelere, ülkeler yıkımlara uğramaya devam edecek. Kendi geleceklerini kendilerinin belirlemesi, halkların kendilerine kader olarak dayatılan bu politikalara karşı birleşmeleriyle mümkündür. Bu politikalara itiraz etmeyen hiçbir politika Ortadoğu'da barış ve demokrasiyi inşa etmeyi sağlayamaz" diye konuştu.
 
MA / Tolga Güney

Diğer başlıklar

19/06/2025
23:46 Netanyahu’dan Hamaney’e yine suikast tehdidi
22:09 İBB soruşturmasında 2 gözaltı daha
22:06 Rezan’da Arî Kültür Merkezi Açıldı
21:59 Depremzedeler için destekler 30 Haziran’da bitiyor: Süre sınırlaması kaldırılsın
21:09 Avukatı tutuklanan Ekrem İmamoğlu'ndan ilk tepki
21:05 Hatice Arat, 18 yılın ardından tahliye edildi
20:49 İmamoğlu'nun avukatı tutuklandı
20:38 Uyuşturucuya karşı nöbet 6’ncı gününde
20:30 Mêrdîn Kalesi'nin etrafında yangın çıktı
19:53 İran'da iki tutsağa idam cezası verildi
19:38 Pîran'daki yangın bölgesine inceleme yapıldı
19:33 Özerk Yönetim ile Şam arasında 'enerji' anlaşması
19:26 PYD Eşbaşkanı Hiso: Halkların irade devrimi başlatılsın
19:22 GÖÇ-DER’den 'köye dönüş' çağrısı
18:53 İzmir'de makilik alanda yangın
18:34 'KHK'lilerin iadesi toplumsal barış için önemli bir adımdır'
18:00 DEM Parti’den AKP’nin kanun teklifine tepki: Ölümü dayatıyor
17:32 Efrîn'de katledilen genç için eylem: Anlaşma ihlal edildi
16:55 DEM Parti'den Silivri'de açıklama: Tüm arkadaşların yaklaşımı barışın hep beraber tesis edilmesi yönündeydi
16:52 İran İnsan Hakları Örgütü: Savaş bahanesiyle baskılar artıyor
16:17 Balıkesir'de 2 yangın
16:10 Cemil Bayık’ın annesi vefat etti
15:29 Barış Annesi Latife Dağ hayatını kaybetti
15:26 Adana'da yangın söndürme uçağı düştü
15:11 KYK'den kadın öğrencilere 'İmamoğlu protestosu' uzaklaştırması
14:59 Dr. İlhan Diken mezarı başında anıldı
14:56 Pasur davasında parmak izine dair rapordaki çelişkilerin giderilmesi istendi
14:31 BES TİS öncesi taleplerini açıkladı
14:23 HDK soruşturmasında 2 tahliye
13:51 KRT TV çalışanlarının eylemi 16’ncı gününde
13:49 Colemêrg’te hasta tutsak Giyasettin Sevmiş için açıklama
13:46 Wan Kent Konseyi Eşbaşkanı Doğan tahliye edildi
13:37 Af Örgütü’nden Türkiye raporu: Polis şiddeti, tanıklıklar ve videolarla belgelendi
13:34 Köylülerle görüşen Temelli: Zeytinimize ve toprağımıza göz diktiler
13:17 Gazeteci Şahin davasında mütalaa hazırlanacak
13:15 Meclis kapısından seslendiler: Gerekirse açlık grevine gireceğiz
13:07 İsrail-İran savaşı 7’nci gününde: Hastane hedef alındı
13:02 Konfederasyon ve meslek odaları: Zeytinlikleri madenciliğe açan kanun teklifini geri çekin
13:00 HDP'li Selman Günbat tahliye edildi
11:53 Valilik Cilo Buzulları'nı yok etmekte kararlı!
11:52 MKG'den hasta tutsak gazeteci için dayanışma
11:36 Ayşegül Doğan: Komisyon için taslağımız hazır
11:27 Zeytinlikleri madene açacak kanun teklifi görüşmeleri gergin başladı
10:48 Erxenî'de kaybolan 9 yaşındaki çocuk ölü bulundu
10:48 DEM Parti heyeti 'süreç' görüşmesi için Silivri'de
10:30 Barolardan Meclis'e 17 maddelik çözüm önerisi
10:25 İHD’den ‘Barışa giden yol’ buluşması: Asker ve PKK'lilerin aileleri bir araya gelecek
10:07 Rojhilatlı Ebdulla Hicab: 'Jin, jiyan, azadî' alternatif bir zihniyettir
09:59 PJAK Yöneticisi Mûînî: Kürt güçleri ortak hareket etmeli
09:49 6 kez 'iyi halli' raporu verilen Çetin Arkaş'ın tahliyesi yeniden ertelendi
09:19 Yangın felaketinin 1'nci yılı: Yaralılar yaşam, aileler adalet mücadelesinde
09:18 Hazırladığı albümle Alevi katliamlarıyla yüzleşmeye çağırıyor
09:17 Uyuşturucuya karşı nöbetteler: Gelin gençlerimizi kurtaralım
09:16 Gar Katliamı'nda ölen Güney Doğan'ın babası: Onların hayali barıştı
09:15 Eskişehir Cengiz Holding'in siyanürlü altın madeni projesine direniyor
09:14 Tutsak Oğuzsoy: Avukat diye tanıtılan kişiler tehdit, gardiyanlar darp etti
09:13 Hüsünbeyi: Ortadoğu'daki savaşa karşı iç barışı sağlamak önemli
09:12 'Katılımcı Bütçe' ile halk karar alma sürecinde özne olacak
09:11 Marija Arsenkova: Öcalan ve PKK doğru olanı yaptı sıra Türkiye'de
09:10 EMEP Genel Başkanı Aslan: Birleşik mücadeleye ihtiyaç var
09:09 İzmir susuzlukla karşı karşıya
09:07 Akademisyen Berwarî: İran demokratikleşmezse önümüzdeki yüzyılı kaybeder
09:06 Jineolojî’den Rojda Yıldız: Anasoylu değerler yeniden yeşertilmeli
09:00 19 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
18/06/2025
23:06 Türkiye, Guherze’yi bombaladı: 65 dönüm alan yandı
22:48 Trump: İsrail-İran durumu için 1 saat içinde toplantı yapılacak
22:41 İran'dan İsrail'e yeni füze saldırısı
22:32 Fed faiz kararını sabit tuttu
22:27 Meclis Başkanı ve Divan üyesi arasında ‘Ermeni soykırımı’ gerilimi
22:00 KRT TV çalışanları sokaktan seslendi: Hakkımızı alana kadar mücadele edeceğiz
21:47 Uyuşturucu karşı nöbet 5’inci gününde: Çocuklarımıza sahip çıkalım
21:09 Duran Kalkan: Sıra Türkiye’de, tek kurtuluş yolu Önder Apo’nun çözümünde
20:51 İzmir’de kadınlar barışı konuştu
20:42 İran'dan 'Umman'a heyet gönderildi' iddialarına yalanlama
20:30 İstanbul'da Deniz Poyraz anması: Mutlaka hesap soracağız
20:01 Abdullah Öcalan'ın doğduğu evde ilk kez Kürtçe klip çekildi
19:57 Rêya Armûşê Belediyesi’nde eşbaşkan seçimi 23 Haziran’da
19:45 DEDAŞ çiftçinin buğday ve trafosunu haciz etti
19:13 DEM Parti’den TÜSİAD’a ziyaret
19:11 Êlih’te çocuk istismarı protesto edildi
19:04 KHK’liler: İşlerimize iademiz gerçekleşsin
19:00 İran’dan 3 uçak Umman’a gitti
18:56 Maden yasası teklifi Eskişehir’de protesto edildi
18:52 İYİ Parti ve DEVA ‘ortak çalışma grubu’ kurdu
18:42 KESK’li kadınlar MEB’i protesto etti
18:35 İran'dan Trump'a yanıt: Hiçbir İranlı yetkili Beyaz Saray'ın kapılarında yalvarmayı talep etmedi
18:04 Baro başkanları Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ile görüştü
17:17 Balıkesir'de 2 bölgede orman yangını
17:11 Amed’deki yangında 4 kişi ölmüştü: İhmaller zinciri raporla ortaya çıktı
16:58 DEM Parti Kurtulmuş ile görüştü: Komisyonun kurulup yazın çalışmasında hemfikiriz
16:50 ‘GGM'lerde cinsel ve fiziksel şiddet yaşanıyor’
16:23 Özel’e saldıran Tengioğlu hakkında iddianame hazırlandı
16:03 Baro başkanları AKP grubunu ziyaret etti
15:49 HDP basın çalışanının adli kontrol tedbiri kaldırıldı
15:46 DEM Parti heyetinden MÜSİAD ziyareti
15:42 İşten çıkarmalara tepki: Birleşik emek mücadelesi kazanacak
15:41 Elektrik akımına kapılan çocuk yaşamını yitirdi
15:40 Eğitimciler, ekonomik ve özlük haklarının düzeltilmesini istedi
15:29 DEM Parti’den emekçiler ve emekliler için ara zam önerisi
15:22 Gazeteci Bilen'e 'cumhurbaşkanına hakaretten' beraat
14:57 Hatimoğulları ve Bakırhan uluslararası basınla buluştu
14:45 KJAR: Kadınlar olmadan İran halkları özgür olamaz
14:38 Tabip Odası'ndan yangın açıklaması: İnceleme yapılsın
14:38 Sağlıkçılar: Haklarımızı gasp ettirmeyeceğiz
14:36 DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu'ndan 16'lık zam tepkisi: Hakarettir
14:21 Hamaney: Asla teslim olmayacağız
14:08 Baro başkanları Yeni Yol Partisi’yle bir araya geldi
14:04 'Hukuk sindirme aracı değildir'
13:58 Deniz Poyraz Adana'da anıldı
13:33 Erdoğan’dan siyasi partilere sorumluluk çağrısı
12:51 Ayşe Şan'ın oğlu: Annem artık Kürt halkına emanet
12:47 16 baro başkanı Meclis’te İYİ Parti ile görüştü
12:45 Hüda Kaya hakkında ‘İkinci Kobanê Davası’ndan beraat kararı
12:44 Çocuğuna cinsel tacizden yargılanan failin tutuklanması talebine ret
11:47 ‘Ya hep beraber ya hiçbirimiz’
10:20 Ayşe Şan’ın naaşı defnedildi: Ana yurduna döndü
10:11 Doğuş Derya: Kıbrıs sorununun çözümü federal yapıyla mümkün
10:09 Yangından tazminata mahkum edilen DEDAŞ önlem almamakta ısrarcı!
10:00 İzmir'de 2 belediyede işçilerden eylem
09:59 Hasta tutsak Çam’ın eşi: Karar cinayete teşebbüstür
09:32 İstanbul’daki yurttaşlar: Adaletli barış olursa Türk-Kürt kardeşliği sağlanır
09:24 Gazeteci Moskofian: Netenyahu Ortadoğu’ya hükmetmek istiyor
09:19 Yazar Aktaş: Öcalan'ın belirttiği yeni bir bölge anlayışına ihtiyaç var
09:13 Jineolojî’den Aynur Sarıca: Toplum ve kadın köleliğine karşı görev aldık
09:12 'Teröre müzahir bölge' iddiasıyla binlerce hektar orman kökünden söküldü
09:10 Serhat kentlerinde festival vakti
09:09 Şengal Özerk Yönetimi: Öcalan'ın çağırısı Êzidî rönesansının temelidir
09:08 Cilo Buzulları tehlikede!
09:07 ‘Öcalan’ın paradigması Ortadoğu’da akan kanı durdurabilir’
09:05 Abdullah Öcalan’dan İsrail-İran savaşına çözüm önerisi
09:02 Wan’ın Kapıköy sınır kapısında yoğunluk
09:00 18 HAZİRAN 2025 GÜNDEMİ
08:59 Mithat Sancar İmralı Heyeti’nin yeni üyesi oldu
08:55 Ayşe Şan’ın naaşı 29 yıl sonra Amed’de
08:39 İsrail ve İran'ın karşılıklı saldırıları sürüyor
17/06/2025
23:12 Rusya: İsrail'in İran'a yönelik saldırıları nükleer felakete sürüklüyor
22:54 Almanya'dan İsrail'e destek
21:52 İsrail-İran tezkeresi Meclis'te kabul edildi
21:46 Uyuşturucuya karşı 4 gündür nöbetteler: Mücadeleyi yükseltelim
21:19 Tahran’da yoğun patlamalar yaşanıyor
20:50 İzmir'de Deniz Poyraz anması: Düşleri yarım kalmayacak
20:16 Trump: Hamaney'in nerede olduğunu biliyoruz ama şu an öldürmeyeceğiz
19:54 Ayşe Şan’ın naaşı yarın Amed’e getirilecek
19:45 10 Ekim Gar Katliamı belgeseli: Baba Ben de Gideyim mi?
19:33 KESK Dêrsim Şubeler Platformu: KHK’ler derhal iptal edilmeli
19:26 PEN üyesi Yavuzel hakkında zorla getirme kararı
19:21 ABD Başkanı Trump: İran hava sahasında tam kontrol sağladık
19:15 Akdeniz'de deprem
19:14 Açlık grevindeki Akgül'ün ailesinden adalet çağrısı
18:13 Sağlıkçılardan ‘eziyet yönetmeliğine’ ilişkin açıklama