Trump’ın gelişi Ortadoğu’daki gelişmeleri nasıl etkiler?

img

İSTANBUL - Trump’ın yeniden başkanlığa oturmasının bölge siyasetine etkilerini değerlendiren gazeteci Aykan Sever, Trump'ın Ortadoğu’da İsrail üzerinden bir dizayn süreci yürüttüğünü vurgulayarak, bölgede çözümün Demokratik Kondefedaralizm fikriyatıyla geleceğini belirtti. 

 
Donald Trump, 20 Ocak'ta yemin ettikten sonra ABD’nin 47’inci Başkanı olarak göreve başladı. Göreve başlarken ilk cümlesi “Amerika’nın altın çağı tam şu anda başlıyor” olan Trump, yayılmacı, cinsiyetçi ve savaş çağrısı olan bir konuşma yaptı. Konuşmasında Meksika Körfezi’nin adını “Amerika Körfezi” olarak değiştireceği, Panama Kanalı’nı geri alacağı, Amerika’nın resmi politikasında kadın ve erkek olmak üzere sadece iki cinsiyetin olduğu gibi söylemlerde bulundu. Trump başkan olmadan önce de Grönland Adası'nı Danimarka'dan satın almak istediği ve Kanada'yı eyaletlerinden birisi olarak gördüğü gibi konuşmalar da yapmıştı. Trump'ın yaptığı açıklamalar ve gelecek planları, anti demokratik ve göçmen karşıtı politikaların uygulamaya konacağını, savaş politikalarının tüm dünyayı saracağını gösteriyor. 
 
Gazeteci Aykan Sever, Trump'ın yeniden göreve gelmesinin dünyaya ve Türkiye'ye olası etkilerini, Ortadoğu dengelerini nasıl etkileyeceğine dair değerlendirmelerde bulundu.
 
‘SERMAYEDARLAR ABD YÖNETİMİNDE TEMSİL EDİLECEK’
 
Donald Trump’ın ikinci kez seçilmesinin ABD toplumunun gerçek tercihini yansıtmadığını kaydeden Sever, ABD'de başkanlık makamına aday olmanın ön koşulunun Amerika'yı öteden beri yöneten elitlerin içerisinde olmak gerektiğini söyledi. Sever, “Trump yönetimiyle birlikte özellikle sermayedarlar artık doğrudan ABD yönetiminde temsil ediliyor. Bunun en bariz örneği Elon Musk'tur. Elon Musk bürokrasi düzenleme konusunda bakanlığa benzer bir pozisyon elde etti ve Amerikan yönetiminde etkili isimlerden birisi haline geldi. Elon Musk ve Trump arasında bir mutabakatın temelinde de Çin'e karşı düşmanlık var. Ayrıca Trump'ın önümüzdeki dönem politikalarında kendi istekleri doğrultusunda bir politika görmeyi isteyeceklerdir” diye belirtti.
 
‘TRUMP’LA BİRLİKTE NEOFAŞİZM TIRMANACAK’
 
Dünya devletlerinin, 3’ncü dünya savaşının seyrini yönlendirmek için kendi çıkarlarına göre siyaset değiştirdiklerini kaydeden Sever, “Amerika'da Trump’ın ikinci kez seçilmesiyle birlikte ABD’nin kendisini imparatorluk tarzında tanımlamaya çalıştığını görüyoruz. Trump'ın yemin töreninde Grönland ve Panama Kapısıyla ilgili açıklamalarının yanı sıra Kanada için 51. eyaletimiz demesi de bununla bağlantılıdır. 'Bütün dünya bizim olmalı ve dünyayı biz yönetmeliyiz' diye bakıyorlar. Bu aslında soğuk savaş döneminden çıkıldığını ve tamamen Amerikan kapitalizminin ve devlet yapısının yayılmaya çalıştığını gösteriyor. Tüm bunlar ABD devlet yapısını giderek daha faşizan bir yapıya dönüştürecek. Dünya kaynaklarının fiziki anlamda paylaşılması konusunda önümüzdeki dönemde Antartika ve Antartida’nın paylaşım alanları haline getirildiğini göreceğiz. Bu doğrultuda Amerikan yönetiminin Arjantin üzerinden Antartika’ya yönelik hazırlıkları var ve bu bölgeyi askerileştiriyor. Önümüzdeki süreçte belki Rusya’yla belli ölçülerde uzlaşmayı gündeme alabilirler. Ama Çin'le savaşı çok yönlü olarak yükseltecekler. Önümüzdeki dönem savaş Uzakdoğu'ya taşınabilir. Joe Biden yönetimi tam adı konulmasa da bir Uzakdoğu NATO'su oluşturdu. Yani orada oluşacak bir çatışmayı bütünlüklü bir stratejinin parçası olarak gündeme getirmek istiyorlar” ifadelerini kullandı. 
 
NEOFAŞİZMİN GÖÇMEN POLİTİKASINA YANSIMASI
 
Trump'ın yemin töreninden hemen sonra, “Amerikan tarihindeki en büyük sınır dışı operasyonunu başlatacağız” sözlerine de değinen Sever şunları söyledi: “Bu neofaşizm dediğimiz anlayışın göçmen meselesine yansımasıdır. Göçmenlere yönelik bu politika insan hakları ve demokrasiye aykırıdır. Ama bu karar Trump'ın tek başına vereceği bir karar değil. Amerikan toplumunun aynı zamanda iş gücüne ihtiyacı var. Amerika’da olduğu söylenen 11 milyon kaçak göçmen, aynı zamanda Amerika'nın işgücü açığını kapatıyor. Trump iki gün önce buna dair adımlar atmaya başladı. Fakat göçmenleri sınır dışı etme konusunda çalışacak kurumlara para ayıramıyorlar. İki günde sınır dışı edilen kişi sayısı 500'ün altında. Buna dair Meksika'yla bir anlaşma yaptılar ve Meksika devleti sınır bölgesinde kamplar kurarak, sınır dışı edilen göçmenleri oralarda barındırıp kendi ülkelerine dönmelerini sağlayacak. Ama eğer 11 milyon civarında insanı sınır dışı ederlerse hem Amerika hem de Meksika ciddi problem yaşar. Bu hiç gerçekçi değil.”
 
‘IMEC PROJESİ İÇİN İBRAHİMİ ANTLAŞMASI YENİLENEBİLİR’
 
Trump'ın olası Ortadoğu politikalarını da değerlendiren Sever, “Ortadoğu’da dizayn edilmek istenen süreç henüz sonuçlanmamış. Dolayısıyla orada güç olmak isteyen tüm devletler kendi çıkarları doğrultusunda bir politika üretiyor. Burada ABD’nin seçilmiş Dışişleri Bakanı Rubio'nun açıklamalarına bakıldığında, Eylül 2023'te düzenlenen G-20 liderler zirvesinde, Hindistan'dan Avrupa'ya kadar uzanacak Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nu (IMEC) İbrahim Anlaşmalarını yenileyerek bir eksen oluşturmaya çalışıyor. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Ürdün, İsrail, Mısır, Kıbrıs ve Yunanistan bunları fiilen bir araya getirerek. Yani bununla İsrail'in bir anlamda meşruiyeti de genişletmeye çalışılacak. Yine buna bağlantılı olarak ABD yönetimi, Kıbrıs'ı kendi askeri üstüne dönüştürmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.   
 
ABD’NİN QSD İLE MÜTTEFİKLİĞİ 
 
Trump'ın yönetime gelmesinin Demokratik Suriye Güçleri (QSD) ile ittifakı da etkileyeceğini ama net değişiklikler olmayacağını kaydeden Sever, Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun HTŞ'ye güvenmediği ve QSD ile birlikte çalışmaya devam edecekleri yönünde açıklamalar yaptığını anımsattı. QSD ile müttefikliğin DAİŞ’e karşı mücadelenin ötesine geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu kaydeden Sever, "Trump yemin etmeden önce Erdoğan'a 'Mevcut anlaşmaları bozmak için fırsat olarak görme' dedi. Ondan sonra Türkiye F-16'larla saldırılarını arttırdı. ABD buna karşı somut bir tepki göstermedi, aksine seyrediyor. Kürtler şu ana kadar çok tutarlı bir politika izledi. Yani mümkün olduğu kadar geniş bir diplomasiyle kendi direnişlerini beslemeye ve güçlendirmeye çalışıyorlar. Türkiye ise bütün bu çekişmelerin içerisinde bir an önce Rojava'yı boğmak istiyor. Süreçten galip olarak çıkıp Ortadoğu’daki diğer güçlerin ortağı olmak istiyor” diye aktardı.
 
ORTADOĞU'DA ÇÖZÜM
 
Ortadoğu’daki savaş ve kaosun emperyalist ve sömürgeci politikalarla bitirilmesinin mümkün olmadığını kaydeden Sever, “Sömürgeci politikalar yerine Sayın Abdullah Öcalan'ın ifade ettiği demokratik konfederalizmin altını çizmek istiyorum. Yüzyıl önce Sykes-Picot Anlaşması ile Ortadoğu'yu dizayn ettiler. Ama bu herhangi bir problemi çözmedi. Bugünkü savaşların temelinde de bu yatıyor. Bu güçlerin hayalinde paylaşmak, birlikte bir yaşam yok. Ortadoğu'nun geleceği, ortaklaşan, insan haklarına saygılı, herkesin kendini ifade edebildiği bir tür demokratik yönetimden geçiyor. Böyle bir anlayışı hep beraber gündeme getirip ayağa kaldırabilirsek, ancak çözüm olabilir.  Bu nedenle şuan görebildiğimiz en iyi çözüm demokratik konfederalizmdir” dedi.
 
MA / Esra Solin Dal

Diğer başlıklar

09/10/2025
22:27 Gever sokaklarında 9 Ekim pankartları
22:15 THY Silêmanî seferlerine başlayacağını açıkladı
21:59 İstanbul Altın Rafinerisi operasyonunda 20 tutuklama
21:47 Hamas: Kalıcı ateşkes başladı
21:31 ‘Sürecin başarısı için mücadele edeceğiz’
20:45 DEM Parti’den önerge: Kamu görevlilerinin sorumluluğu açığa çıkartılsın
20:24 Trump Ortadoğu turuna çıkıyor, Türkiye programda yok
20:04 Maxmûr’da komploya karşı yürüyüş
19:31 Amedspor‘un yeni Teknik Direktörü Sinan Kaloğlu
19:30 Meclis Genel Kurulu'nda Gar Katliamı tartışması
19:06 QSD: Geçiş hükümeti güçleri Tişrîn çevresini bombaladı
18:32 'Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü vazgeçilmez bir gerekliliktir'
18:07 Amedspor’dan transfer yasağı iddialarına yalanlama
18:03 KESK’in Ankara yürüyüşüne çağrı
17:47 ‘Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı komployu boşa çıkardı’
17:35 30 yıl 9 ay ardından İl Göç İdaresi’ne gönderildi
17:29 Amed’te 9 Ekim yürüyüşü: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü sağlanana kadar mücadele edeceğiz
17:25 Kuzey ve Doğu Suriye kentlerinde 'komplo' protestosu
17:18 Girê Spî’ye 'güvenli dönüş' çağrısı
17:09 Nobel Edebiyat Ödülü Krasznahorkai’ye verildi
17:06 Barzani-Erdoğan görüşmesi bitti
16:59 Komisyon Amed'e gidecek
15:45 9 Ekim protestoları: Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü barış için en somut adım olacak GÜNCELLENİYOR
15:32 Gazeteci Rahime Karvar'a hapis cezası talebi
15:29 AB'den Eylül iklim raporu
15:09 Gemi söküm tesisine ÇED muafiyetine tepki çekti
15:00 Gazeteci Reyhan Hacıoğlu'nun duruşması ertelendi
14:56 QSD’den geçici hükümetin saldırılarına ilişkin açıklama
14:30 Neçirvan Barzani Fidan’la görüştü
14:22 Özel’den İmralı ziyareti açıklaması: Önce AKP tutumunu belirlesin
13:59 DFG: Gizli tanıklarla gazetecilik faaliyetleri kriminalize edilemez
13:54 30 yıl sonra tahliye olan Erden'e kitlesel ziyaret
12:59 78 yaşındaki ağır hasta tutsak Bese Ecer ölüme terk edildi
12:57 Gar Katliamı: 'Adalet Arayışında 10 Yıl' raporu açıklandı
11:35 Ayşegül Doğan: Süreç kritik bir aşamada
11:25 'Kitaptan propaganda' davası görüldü
11:13 '10 Ekim Gar Katliamı'nda adaletin nasıl gelmediğini teşhir edeceğiz'
11:07 'Demokratik Toplum Manifestosu komployu boşa düşürdü'
11:06 31 yılın ardından Efrîn'e dönmek için bekliyor
10:50 Gizli tanık açıkladı: Gök, Kurkut'un öldürülmesini fotoğraflayandır
10:35 İsrail ve Hamas planın ilk aşamasında anlaştı
10:34 Amed’te havai fişek kullanımı izne bağlandı
10:26 Gar Katliamı’nın üzerinden 10 yıl geçti: ‘İnsanlık suçu’ yargıya takıldı
09:20 Prof. Dr. Erdem: Somut atılabilecek adım çok, yeter ki irade ortaya çıksın
09:07 Dorşîn'de ağaç kıyımı devam ediyor
09:06 Cezaevinde 'bomba' ayrımcılık
09:05 'Kadınlar, Abdullah Öcalan'ın fiziki özgürlüğü için alanlara akacak’
09:03 Komploya tanıklık eden Barış Anneleri: Kara bir gündü
09:02 Salih Müslim: Komplo bitmedi, Önder Apo hala rehin
09:00 09 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:03 Erden 30 yıllık tutsaklığın ardından tahliye oldu
08/10/2025
23:27 Trump: Gazze anlaşması için Ortadoğu'ya gidebilirim
23:18 Efrîn’de zeytin hırsızları bir kişiye işkence etti
22:52 Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê'nin yolları hala kapalı: Türkiye engelliyor
22:42 Komisyon toplantısı bitti: Öcalan'la görüşme belirsizliği süreci zora sokacak
22:12 Hak İnisiyatifi Derneği: İnfaz düzenlemeleri bir an önce yapılmalı
22:02 Gurbetelli Ersöz Kadın Gazetecilik Ödülleri sahiplerine verildi
20:52 Mehmet Metiner: Kürt-Türk ittifakı için gerekli adımlardan kaçınmamalıyız
20:36 İşçilerin direnişi 70'inci gününde
20:01 Abdullah Öcalan’dan ödül törenine mesaj: Gurbetelli silinmez bir iz bıraktı
19:47 Êlih’teki 'özgürlük' mitingine çağrı
19:44 Riha’da komploya karşı yürüyüş çağrısı
19:40 MSD: 6 yıllık işgal sonlandırılsın, geri dönüş sağlansın
19:35 İzmir'de 10 Ekim Gar Katliamı anması
19:32 MEBYA-DER temsilcileri komisyonda: Ailelerimizin rızası için Öcalan ile görüşün
19:00 KHK eyleminde Gar Katliamı'nda yaşamını yitirenler anıldı
18:56 Kaçırılan Kürt gencinden iki gündür haber alınmıyor
18:22 BM önünde 'Öcalan'a özgürlük' eylemi
17:45 Sekasur’daki çadır nöbetine kadınlardan destek
17:17 Korkmaz ve Demir’in taziyesine kitlesel ziyaret
17:07 Tülay Hatimoğulları Hewler’de: Öcalan’ın dört parça Kürdistan’da barış için çalışacağını biliyoruz
17:03 İdam kararı olan Kürt aktivist sınır dışı elilmek isteniyor
16:44 Yürüyüşten dönen kadınlar çiçeklerle karşılandı
16:21 'AİHM'in Demirtaş kararına itiraz çözümsüzlükte ısrardır'
15:54 32 yılın ardından tahliye olan Efrînli tutsak GGM'ye götürüldü
15:48 Nobel Kimya Ödülü'nü kazananlar açıklandı
15:14 'Cezaevlerindeki keyfi uygulamaları son verin'
14:49 Amed'de doğa talanına karşı kitlesel yürüyüş
14:43 İHD’den Dêrsim’deki ekolojik talana karşı ortak mücadele çağrısı
14:42 Komisyonun 14'üncü toplantısı başladı
14:38 Eğitim Sen Wan Şubesi’nden Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi açıklaması
14:31 Meclis’te AİHM kararına itiraz protestosu
14:23 Sanatçılardan 'barış istiyoruz' çağrısı
14:17 Doğa düşmanı yasa için AYM’ye itirazda bulunuldu
14:08 Adana’da fırtına çatılara zarar verdi
13:39 9 Ekim uluslararası komplo birçok kentte protesto edilecek
13:34 Katılımcı Bütçe oylamasında son 2 gün
13:31 DEM Parti Adalet Bakanlığı önünde: Ayak oyunlarıyla zaman kazanılmaya çalışılıyor
13:02 10 Ekim Gar Katliamı anma programı açıklandı
12:31 Trump görüşmesinin detayları
12:03 Erdoğan: DEM Parti ile neler yapılabileceğini konuştuk
11:59 Kurtulmuş, partilerin grup başkanvekilleriyle bir araya geldi
11:57 İSİG: Eylül ayında 206 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi
10:51 QSD Komutanı: Geçiş hükümeti güçleri ateşkesi ihlal ediyor
10:08 ‘Sürecin başarıya ulaşması komployu boşa çıkartacak’
09:47 MKG ve DFG Gurbetelli Ersöz'ü andı
09:37 Temelli: Öcalan'ın altını çizdiği gibi müzakere zemininin oluşması gerekir
09:19 Amed'de uluslararası komplo protesto edilecek
09:17 Ünlü isimlere 'uyuşturucu' gözaltısı
09:15 Hesendîn'deki talana karşı dava yarın: Hukuksuzluk son bulmalı
09:13 Êlih büyük 'özgürlük' mitingine hazırlanıyor
09:11 9 Ekim yürüyüşüne çağrı: Çözüm için Öcalan özgür olmalı
09:10 1 milyon nüfuslu kentte tek bir otopark yok!
09:06 Yaşa: Öcalan İmralı'da tutulduğu sürece tecrit devam ediyor demektir
09:03 İzmir'de bağımlılığa karşı mücadele tartışılacak
09:00 Mehmet Öcalan: Söylenenlerin gerekleri yerine getirilmeli
09:00 08 EKİM 2025 GÜNDEMİ
00:01 Kuzey ve Doğu Suriye ile Şam arasında 'acil ateşkes' kararı
07/10/2025
23:52 Türkiye'nin Demirtaş başvurusuna tepki yağdı
23:33 Rojava Futbol Federasyonu CONIFA'ya üye oldu
23:00 Tebqa’da Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê için yürüyüş
22:54 Meclis komisyonu vakıf ve dernekleri dinleyecek
22:50 DEM Parti Eş Genel Başkanlarından AİHM'e itiraza tepki
21:12 Avrupa’da Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê’ye yönelik saldırılar protesto edildi
20:22 Eskişehir'de Rojin Kabaiş yazılamasına ırkçı saldırı
20:19 Şengal Özerk Yönetimi: Şêxmeqsûd ve Eşrefiyê halkının yanındayız
20:15 İran'da bir yılda bin 695 kişi idam edildi
20:07 İşten atılan 223 işçi: Kayyım anlayışı süreci sabote ediyor
19:39 Êlih’te 'özgürlük mitingi' hazırlıkları sürüyor
19:37 Türkiye AİHM'in Demirtaş kararına itiraz için Avrupa'ya heyet yolladı
19:32 Geçiş Hükümeti cezaevinde bir genci katletti
19:19 Geçiş Hükümeti'nin Dışişleri Bakanı yarın Türkiye'ye gelecek
19:13 'Türkiye, İsrail ile tüm ilişkilerini sonlandırsın'
18:33 Ankara'da su kesintileri sürüyor
17:09 DSÖ: Gazze'de 2 ayda 10 bin çocuğa akut yetersiz beslenme teşhisi konuldu
16:57 Tutuklu Abdülkadir Tatlı'nın cenazesi Farqîn'e uğurlandı
16:53 Af Örgütü Wan'da kadın örgütleriyle bir araya geldi
16:39 Yaşamını yitiren işçiler için taziye kuruldu
16:24 Meclis TV'den Kürtçe 'sansürü': Yayında ses kısıldı
16:19 Elkê ve Silopiya 'Barış istiyoruz çünkü' kampanyası için imza toplandı
16:12 Öğrencileri taciz eden İsmail Bayraktar’a beraat
15:58 30 yıllık tutsaklığın ardından halaylarla karşılandı
15:48 Wan'da şüpheli kadın ölümü
15:38 Özel'den Bahçeli'ye: Bir tek konuşmayan sensin
15:37 Danış ve Acar'ın taziyelerine kitlesel ziyaret
15:04 Meclis'te konuşan Yüksel Genç: Bu 26 yıllık bir yürüyüş
14:51 Tülay Hatimoğulları: Komisyonun Öcalan ile görüşmesi eşiğin aşılması için önemli
14:51 Ankara'ya yürüyen kadınlar, Meclis'te temaslarda bulunacak
14:40 Gazeteci Aslan'a soruşturma
13:52 İzmir'de Gar Katliamı anma programı açıklandı
13:49 Bahçeli hızını alamadı: Abdullah Öcalan’dan QSD için çağrı istedi
13:30 Komploya karşı Amed’de yapılacak yürüyüşe çağrı
12:56 DBP: HTŞ, Suriye’nin demokratik geleceği için tehdittir
12:39 Tülay Hatimoğulları: Barış Demokratik Cumhuriyet’in inşasını sağlar
12:38 Meclis'te 'Bijî Serok Apo' sloganı
12:03 Öktem cinayetinde gözaltı sayısı 13'e yükseldi
11:35 Hasta tutuklu ‘intihar etti’ iddiası
11:25 Fas'ta hükümet karşıtı protestolar 10'uncu gününde
11:19 Nimet Tanrıkulu’nun davası ertelendi
11:08 Nisêbîn Belediyesi 'Kültür ve Sanat Festivali' düzenleyecek