Trump’ın gelişi Ortadoğu’daki gelişmeleri nasıl etkiler?

img

İSTANBUL - Trump’ın yeniden başkanlığa oturmasının bölge siyasetine etkilerini değerlendiren gazeteci Aykan Sever, Trump'ın Ortadoğu’da İsrail üzerinden bir dizayn süreci yürüttüğünü vurgulayarak, bölgede çözümün Demokratik Kondefedaralizm fikriyatıyla geleceğini belirtti. 

 
Donald Trump, 20 Ocak'ta yemin ettikten sonra ABD’nin 47’inci Başkanı olarak göreve başladı. Göreve başlarken ilk cümlesi “Amerika’nın altın çağı tam şu anda başlıyor” olan Trump, yayılmacı, cinsiyetçi ve savaş çağrısı olan bir konuşma yaptı. Konuşmasında Meksika Körfezi’nin adını “Amerika Körfezi” olarak değiştireceği, Panama Kanalı’nı geri alacağı, Amerika’nın resmi politikasında kadın ve erkek olmak üzere sadece iki cinsiyetin olduğu gibi söylemlerde bulundu. Trump başkan olmadan önce de Grönland Adası'nı Danimarka'dan satın almak istediği ve Kanada'yı eyaletlerinden birisi olarak gördüğü gibi konuşmalar da yapmıştı. Trump'ın yaptığı açıklamalar ve gelecek planları, anti demokratik ve göçmen karşıtı politikaların uygulamaya konacağını, savaş politikalarının tüm dünyayı saracağını gösteriyor. 
 
Gazeteci Aykan Sever, Trump'ın yeniden göreve gelmesinin dünyaya ve Türkiye'ye olası etkilerini, Ortadoğu dengelerini nasıl etkileyeceğine dair değerlendirmelerde bulundu.
 
‘SERMAYEDARLAR ABD YÖNETİMİNDE TEMSİL EDİLECEK’
 
Donald Trump’ın ikinci kez seçilmesinin ABD toplumunun gerçek tercihini yansıtmadığını kaydeden Sever, ABD'de başkanlık makamına aday olmanın ön koşulunun Amerika'yı öteden beri yöneten elitlerin içerisinde olmak gerektiğini söyledi. Sever, “Trump yönetimiyle birlikte özellikle sermayedarlar artık doğrudan ABD yönetiminde temsil ediliyor. Bunun en bariz örneği Elon Musk'tur. Elon Musk bürokrasi düzenleme konusunda bakanlığa benzer bir pozisyon elde etti ve Amerikan yönetiminde etkili isimlerden birisi haline geldi. Elon Musk ve Trump arasında bir mutabakatın temelinde de Çin'e karşı düşmanlık var. Ayrıca Trump'ın önümüzdeki dönem politikalarında kendi istekleri doğrultusunda bir politika görmeyi isteyeceklerdir” diye belirtti.
 
‘TRUMP’LA BİRLİKTE NEOFAŞİZM TIRMANACAK’
 
Dünya devletlerinin, 3’ncü dünya savaşının seyrini yönlendirmek için kendi çıkarlarına göre siyaset değiştirdiklerini kaydeden Sever, “Amerika'da Trump’ın ikinci kez seçilmesiyle birlikte ABD’nin kendisini imparatorluk tarzında tanımlamaya çalıştığını görüyoruz. Trump'ın yemin töreninde Grönland ve Panama Kapısıyla ilgili açıklamalarının yanı sıra Kanada için 51. eyaletimiz demesi de bununla bağlantılıdır. 'Bütün dünya bizim olmalı ve dünyayı biz yönetmeliyiz' diye bakıyorlar. Bu aslında soğuk savaş döneminden çıkıldığını ve tamamen Amerikan kapitalizminin ve devlet yapısının yayılmaya çalıştığını gösteriyor. Tüm bunlar ABD devlet yapısını giderek daha faşizan bir yapıya dönüştürecek. Dünya kaynaklarının fiziki anlamda paylaşılması konusunda önümüzdeki dönemde Antartika ve Antartida’nın paylaşım alanları haline getirildiğini göreceğiz. Bu doğrultuda Amerikan yönetiminin Arjantin üzerinden Antartika’ya yönelik hazırlıkları var ve bu bölgeyi askerileştiriyor. Önümüzdeki süreçte belki Rusya’yla belli ölçülerde uzlaşmayı gündeme alabilirler. Ama Çin'le savaşı çok yönlü olarak yükseltecekler. Önümüzdeki dönem savaş Uzakdoğu'ya taşınabilir. Joe Biden yönetimi tam adı konulmasa da bir Uzakdoğu NATO'su oluşturdu. Yani orada oluşacak bir çatışmayı bütünlüklü bir stratejinin parçası olarak gündeme getirmek istiyorlar” ifadelerini kullandı. 
 
NEOFAŞİZMİN GÖÇMEN POLİTİKASINA YANSIMASI
 
Trump'ın yemin töreninden hemen sonra, “Amerikan tarihindeki en büyük sınır dışı operasyonunu başlatacağız” sözlerine de değinen Sever şunları söyledi: “Bu neofaşizm dediğimiz anlayışın göçmen meselesine yansımasıdır. Göçmenlere yönelik bu politika insan hakları ve demokrasiye aykırıdır. Ama bu karar Trump'ın tek başına vereceği bir karar değil. Amerikan toplumunun aynı zamanda iş gücüne ihtiyacı var. Amerika’da olduğu söylenen 11 milyon kaçak göçmen, aynı zamanda Amerika'nın işgücü açığını kapatıyor. Trump iki gün önce buna dair adımlar atmaya başladı. Fakat göçmenleri sınır dışı etme konusunda çalışacak kurumlara para ayıramıyorlar. İki günde sınır dışı edilen kişi sayısı 500'ün altında. Buna dair Meksika'yla bir anlaşma yaptılar ve Meksika devleti sınır bölgesinde kamplar kurarak, sınır dışı edilen göçmenleri oralarda barındırıp kendi ülkelerine dönmelerini sağlayacak. Ama eğer 11 milyon civarında insanı sınır dışı ederlerse hem Amerika hem de Meksika ciddi problem yaşar. Bu hiç gerçekçi değil.”
 
‘IMEC PROJESİ İÇİN İBRAHİMİ ANTLAŞMASI YENİLENEBİLİR’
 
Trump'ın olası Ortadoğu politikalarını da değerlendiren Sever, “Ortadoğu’da dizayn edilmek istenen süreç henüz sonuçlanmamış. Dolayısıyla orada güç olmak isteyen tüm devletler kendi çıkarları doğrultusunda bir politika üretiyor. Burada ABD’nin seçilmiş Dışişleri Bakanı Rubio'nun açıklamalarına bakıldığında, Eylül 2023'te düzenlenen G-20 liderler zirvesinde, Hindistan'dan Avrupa'ya kadar uzanacak Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nu (IMEC) İbrahim Anlaşmalarını yenileyerek bir eksen oluşturmaya çalışıyor. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Ürdün, İsrail, Mısır, Kıbrıs ve Yunanistan bunları fiilen bir araya getirerek. Yani bununla İsrail'in bir anlamda meşruiyeti de genişletmeye çalışılacak. Yine buna bağlantılı olarak ABD yönetimi, Kıbrıs'ı kendi askeri üstüne dönüştürmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.   
 
ABD’NİN QSD İLE MÜTTEFİKLİĞİ 
 
Trump'ın yönetime gelmesinin Demokratik Suriye Güçleri (QSD) ile ittifakı da etkileyeceğini ama net değişiklikler olmayacağını kaydeden Sever, Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun HTŞ'ye güvenmediği ve QSD ile birlikte çalışmaya devam edecekleri yönünde açıklamalar yaptığını anımsattı. QSD ile müttefikliğin DAİŞ’e karşı mücadelenin ötesine geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu kaydeden Sever, "Trump yemin etmeden önce Erdoğan'a 'Mevcut anlaşmaları bozmak için fırsat olarak görme' dedi. Ondan sonra Türkiye F-16'larla saldırılarını arttırdı. ABD buna karşı somut bir tepki göstermedi, aksine seyrediyor. Kürtler şu ana kadar çok tutarlı bir politika izledi. Yani mümkün olduğu kadar geniş bir diplomasiyle kendi direnişlerini beslemeye ve güçlendirmeye çalışıyorlar. Türkiye ise bütün bu çekişmelerin içerisinde bir an önce Rojava'yı boğmak istiyor. Süreçten galip olarak çıkıp Ortadoğu’daki diğer güçlerin ortağı olmak istiyor” diye aktardı.
 
ORTADOĞU'DA ÇÖZÜM
 
Ortadoğu’daki savaş ve kaosun emperyalist ve sömürgeci politikalarla bitirilmesinin mümkün olmadığını kaydeden Sever, “Sömürgeci politikalar yerine Sayın Abdullah Öcalan'ın ifade ettiği demokratik konfederalizmin altını çizmek istiyorum. Yüzyıl önce Sykes-Picot Anlaşması ile Ortadoğu'yu dizayn ettiler. Ama bu herhangi bir problemi çözmedi. Bugünkü savaşların temelinde de bu yatıyor. Bu güçlerin hayalinde paylaşmak, birlikte bir yaşam yok. Ortadoğu'nun geleceği, ortaklaşan, insan haklarına saygılı, herkesin kendini ifade edebildiği bir tür demokratik yönetimden geçiyor. Böyle bir anlayışı hep beraber gündeme getirip ayağa kaldırabilirsek, ancak çözüm olabilir.  Bu nedenle şuan görebildiğimiz en iyi çözüm demokratik konfederalizmdir” dedi.
 
MA / Esra Solin Dal

Diğer başlıklar

23:08 İdlib'in kuzeyinde araç hedef alındı: 1 ölü
23:02 Êzidî kadınlardan Öcalan'ın mesajına yanıt: Mücadelemiz daha da güçlendi
22:53 Çandar: QSD'deye 'terör' diyen sürece karşı provokasyoncudur
22:26 DEM Parti'li Bozan: Anadilde eğitim için adımalar atılmalı
21:50 Suzan Elik için hastane önünde açıklama
21:41 Yürüyüşçüler kadınlarla atölyelerde bir araya geldi
21:38 Amedspor olağanüstü kongreye gidiyor
21:20 Özgürlük yürüyüşçüleri şölenle karşılanacak
20:22 İsrail'in protesto edildiği eyleme polis saldırdı
20:00 İzmir’den seslendiler: Filistin halkı yalnız değildir
19:27 Küresel Sumud Filosu Türkiye Delegasyonu: İsrail 48 yurttaşı alıkoydu
19:23 223 işçinin direnişi sürüyor: Hakkımızı istiyoruz
19:15 'Kürtçe'ye yönelik ayrımcı politiakalar derhal sonlandırılmalı'
19:02 Kezban Konukçu: Milyonerlerin sayısı artarken yoksulluk da artıyor
18:29 HDP binasına saldırdan kişi cezaevine girmeyecek
17:49 Çandar: Trump çok kazançlı çıktı Türkiye’nin ise ne aldığı belli değil
17:42 İran’da Beluc kadın kardeşi yerine gözaltına alındı
17:28 Hatimoğulları ve Bakırhan Alevi kurum temsilcileriyle bir araya geldi
17:23 ÖHD’den komisyon’a genişletilmiş rapor: Umut hakkı güvence altına alınmalı
17:15 Prof. Dr. Erdem: Ademi Merkeziyetçilik anayasal bir ilke olmalı
16:59 Kadınlardan ‘Öcalan’a özgürlük’ yürüyüşü
16:52 Musa Anter İzmir'de anıldı
16:28 Narin Güran davasında 3 tahliye
15:14 Marmara Denizi’nde deprem
15:12 Komisyonda konuşan ÖHD Eş Genel Başkanları: ‘Umut hakkı' demokratikleşme için önemlidir
15:00 Gazeteci ve siyasetçilerin adli kontrolleri kaldırıldı
14:57 ‘Sanal devriye’ ile kapatma kararına itiraz reddedildi
14:48 Kadın yürüyüşçüler Xelfetî'de: Önderliğimizin özgürlüğü kırmızıçizgimizdir
14:01 İstanbul Barosu’ndan Adalet Nöbeti
13:39 Amed’de şüpheli kadın ölümü
13:35 Hukukçu Gülseren: Mevzuat düzenlemeleri gündeme alınmalı
13:23 Gundikê Melê'de 300 yıldır kurulan sofra: Tamtamûk
13:11 İHD: ESP’lilere dönük işkence iddiaları soruşturulmalı
12:40 İsrail'in 'Sumud Filosu'na müdahalesine soruşturma
12:39 Kadınlar ‘Özgürlük Yolu'nda yürüdü
12:32 Geçiş Hükümeti, Tişrîn Barajı çevresini bombalıyor
11:48 Foza Yûsif'tan kadın yürüyüşüne mesaj: Rebêr Apo'nun özgürlüğünün zamanı
11:37 'Tavsiyeleri en kısa sürede Meclis Kurulu'na iletmeyi umuyoruz'
11:32 Xarpêt'te gazeteciye saldırı
11:31 Yürüyüşçülerden mezarlık ziyareti: Minnettarız
10:46 Gazeteci Murat Verim tahliye oldu
10:28 ‘Barışın inşası Abdullah Öcalan’ın özgürlüğünden geçiyor’
09:46 Tekli hücrede ölüme takipsizlik
09:38 Fransız tarihçi Ducange: Kürtlerin varoluş mücadelesi göz ardı ediliyor
09:24 46 yıl ‘kimliksiz’ yaşayan yurttaş sınır dışı edilecek
09:23 Mûş Barosu Başkanı: Vartinis katliamı davasında beklentimiz onarıcı adalet
09:22 KCDK-E Eşbaşkanı Zübeyde Zümrüt: Hedefimiz Önder Apo'nun özgürlüğü
09:08 Arap Sebxa aşireti lideri El Sûhan: Öcalan'ın mesajı QSD'ye desteğimizi pekiştirdi
09:07 Çorum’dan getirildiği Wan’da aynı anda 6 görev ‘yürütüyor’
09:06 Kuraklık Arçak ve Sıxke göllerini de vurdu
09:04 Tüm ayrıntılarıyla uluslararası komplo süreci
09:03 Serhat'ta 'Barış istiyorum çünkü' kampanyasına ilgi yoğun
09:02 ÖHD'li Altuntaş: Komitenin kararı hukuku keyfi kullanmak isteyenlere güç veriyor
09:01 Dokunduğu her hayatta iz bıraktı: MİT ajanları Nagihan’ı hedef aldı
09:00 02 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:38 İsrail’den Sumud Filosu’na saldırı: 200’ü aşkın gözaltı
01/10/2025
23:59 Hacı Lokman Birlik paylaşımına ceza
23:40 DEM Parti: Sumud Filosu'nun yanındayız
23:32 İsrail, Sumud Filosu'na saldırdı: Gözaltılar var
23:12 Yazar Rizgar Turhan 30 yıldan sonra tahliye edildi
21:57 Meclis açılışı resepsiyonu sona erdi
21:53 Tunç'tan 'Öcalan ile görüşme' açıklaması
21:14 İktidara çağrı: Sumud Filosu’nun güvenliğini sağlayın
20:26 MHP'li Feti Yıldız'dan Demirtaş sorusuna yanıt
20:24 ‘Şiddete uğrayan kadınların şikayeti işleme konulmuyor’
19:49 30 yıldan sonra tahliye edildi: Öcalan özgür olmadan kimse özgür olamaz
19:45 Şam’a bağlı güçlerden Tişrîn Barajı’nı saldırı
19:43 Meclis açılışına özel düzenlenen resepsiyon başladı
19:39 Cenevre’de ki eylem 245’inci haftasında
19:36 Umut Yürüyüşçüleri Curnê Reş'te: Komisyon cesur adımlar atmalı
19:32 223 işçi: Kayyıma hakkımız haram olsun
19:09 KHK eylemi 340’ıncı haftasında
19:03 Amedspor’a Kürtçe reklam nedeniyle verilen cezaya tepki
18:44 Yürüyüşçüleri karşılama çağrısı
18:27 Amedspor, Mehmet Altıparmak’la yollarını ayırdı
18:25 Wan'da öğrenci servisi ile TIR çarpıştı
18:10 TEV Çand üyeleri AK önünde: Abdullah Öcalan’a ‘umut hakkı’ tanınsın
17:59 Cûdî’deki yangın söndürüldü
17:57 İsmail Beşikçi normal servise alındı
17:23 Pervin Buldan: İmralı görüşmesi en kısa sürede olacak
17:04 AKP'den DEM Parti'ye nezaket ziyareti
16:37 DEM Parti, MHP, Erdoğan ve Kurtulmuş görüşmesi sona erdi
16:34 Erdoğan'dan Tülay Hatimoğulları'na 'el sıkma' özrü
15:59 Ayşe Barım hakkında tahliye kararı verildi
15:35 DEM Parti, MHP, Erdoğan ve Kurtulmuş bir araya geldi
15:28 Cûdî’de yangın
15:25 Erdoğan Meclis açılışında konuştu: Sürecin hassas olduğunun farkındayız
15:16 Şêxmeqsûd ve Eşrefiye Meclisi: Geçici hükümet sözlerini tutmalı
15:15 Ankara’ya yürüyen kadınlar 4 Ekim’de Adana’da olacak
15:14 Kadınlar, Amed'den meşalelerle Ankara'ya uğurlandı
15:07 Cizîr’de bir yurttaş darp edilerek gözaltına alındı
13:21 Êzidî kadın örgütlerinden Bağdat’a ‘Şengal’ uyarısı
13:19 Honduras’tan Kürt halkıyla dayanışma çağrısı
13:18 Semra Güzel tahliye edilmedi
12:42 Hikmet Kıvılcımlı düzenlenecek panellerle anılacak
12:18 Beluclar ‘Kanlı Cuma’da yitirilenleri andı
12:14 Kadınların ‘özgürlük yürüyüşü’ başladı: Barış için Öcalan’ı dinleyin
10:43 Amedspor’a bir kez daha ceza kesildi
10:00 Yönetmen Alper: 'Silah bırakın' deniliyorsa siyaset kanalları açılmalı
09:53 Federe Kürdistan'da 'hükümet' krizi: KDP iktidarını paylaşmak istemiyor
09:41 Peköz: Gazze meselesi Erdoğan için kapandı
09:29 Dorşîn'deki ağaç kıyımının görüntüleri
09:24 Yüksel Genç: Araştırmalarda Meclis’e birincil sorumluluk yükleniyor
09:14 Yargıtay'ın suç saymadığı 'Sayın Öcalan' ifadesinden infazı yakıldı
09:14 ÖHD’li Özgökçe: Demokratik entegrasyon için anayasal düzenleme şart
09:12 Sumud Filosu'nda yer alan Akılotu: Türkiye'yi de görmek istiyoruz
09:12 KESK 6 ilde KHK'liler için yürüyecek
09:11 Erziromlu yurttaşlar: Haklarımız tanınmalı
09:08 Dil kurumları tepkili: Sorunu böyle mi çözeceksiniz?
09:07 Siyasetçilerden komisyona çağrı: Başaktör ile görüşün
09:03 Bakırhan: Adım atılması gereken bir eşikteyiz, bu eşik samimiyetin fotoğrafı olacak
09:00 1 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:05 Adana'da Abdullah Öcalan graffitileri duvarlara işlendi
00:03 AK’ye çağrı: Öcalan’ın özgürlüğü için Türkiye’ye baskı yap
30/09/2025
23:08 Yurttaşlar barış için imza verdi
21:45 FilmAmed Festivali ödül töreniyle son buldu
21:37 ŞanoWan'ın 'Xulamê du Xudanan' oyununa yoğun ilgi
21:32 Amed'de kuyu temizleyen 4 kişi hayatını kaybetti
21:17 MGK’den 8 maddelik bildiri
21:13 Karasu: Önder Apo’ya yaklaşım sürecin ölçüsüdür
21:02 Riha'da şüpheli kadın ölümü
21:00 Bahai sanatçı Parya Merendiz’e hapis cezası
20:24 Can Holding soruşturması: 18 şirkete kayyım atandı
20:16 Gazze'de 66 bin 97 kişi katledildi
20:13 İzmir’de barış yürüyüşü: Mücadeleden vazgeçmeyeceğiz
20:09 Kayyımın kapattığı Nûjin Kadın Yaşam Merkezi yeniden açıldı
19:53 Mexmur Halk Meclisi Eşbaşkanı serbest bırakıldı
19:51 Suriye Geçiş Hükümeti askeri noktalarını artırıyor
19:12 Direnişteki işçilerden bordro yakma eylemi
19:10 ‘Rojin’in dosyası karanlığa terk edilemez’
19:08 İsrail Dera'nın batı kırsalında askeri kontrol noktası kurdu
18:53 Filipinler'de 6.9 büyüklüğünde deprem
18:47 Kameralara yakalanan NTV Washington temsilcisi: İçeride çok büyük kavga var
18:31 Kayıp olan büyükelçi ölü bulundu
17:54 Trump: Hamas'ın yanıt için üç, dört günü var
17:13 Taliban internet ve cep telefonu şebekelerini kesti
16:55 HABER-SEN: PTT mahkeme kararını yok sayıyor
16:39 Abdullah Öcalan’dan Êzidîlere mesaj: Yeni fermanlar yaşamayacaksınız
16:29 KYK yurdunda şüpheli kadın ölümü
16:23 Celile Türk ve Rıdvan Çelenk’in taziyelerine kitlesel yürüyüş
15:24 Meral Danış Beştaş’tan Kobanê Davası paylaşımı: 8 Ekim’i işaret etti
15:05 ‘Özgürlük yürüyüşü’ için Amed’e doğru yola çıktılar
14:28 Katledilen gazeteciler için 'Şehîd' sloganını atan yurttaşa hapis cezası
13:45 'Ölüm orucundaki Yılmaz'ın durumu kötüleşiyor'
13:42 Şirnex'teki doğa talanına TOKİ de dahil oldu
13:41 İktidara Amedspor çağrısı: Ayrımcı politikayı önlemek için adım attın
12:32 Hak ve hukuk örgütlerinden 3 aylık cezaevi raporu: İhlaller saymakla bitmiyor
12:23 Beşikçi’nin durumu iyiye gidiyor
12:18 Yoksulluk sınırı asgari ücretin dört katını aştı
12:17 Gazze’de ‘barış’ planına rağmen İsrail saldırıları devam ediyor