Cizre'de yaşananlara sözcükleriyle ışık tuttu

img

ŞIRNAK – Cizre’deki yasak sırasında bulunduğu bodrumlarda hayatını kaybedenlerden biri olan Cizre Halk Meclisi Eşbaşkanı Mehmet Tunç’un cezaevinde bulunduğu süreçte ve kuşatma sırasında kaleme aldığı notlar, o günlere ışık tutuyor. 

Kürt sorununa dair başlatılan ‘çözüm süreci’nin sonlandırılması ile 2015-2016 yılları  arasında çatışmalara sahne olan kentlerden biri, Şırnak’ın 130 bini aşkın nüfuslu Cizre ilçesiydi. Kolluk birimlerinin sokak ortasında işlediği cinayetler, baskılar, gözaltı ve tutuklamaların fütursuz bir hal alması üzerine yaşadıkları mahallelerin girişlerine barikatlar kuran ilçe sakinleri, “özyönetim” ilan edip kurdukları meclislerle komünal bir yaşamın temellerini atmaya başlandı. Bu süreçte kentte uyuşturucu kullanımı, taciz, tecavüz ve fuhuş olayları yaşanmadı. 
 
Akabinde devlet yetkilileri ile HDP’li siyasetçiler arasında yapılan görüşmeler sonucu mahalle girişlerine kurulan bu barikatlar kaldırıldı, hendekler de dolduruldu.  Fakat kısa süre içerisinde yeniden gözaltı ve tutuklama furyasına girişildi. Bunun üzerine ilçe halkı yeniden mahalle girişlerine barikatlar kurup, hendekler kazınca Şırnak Valiliği tarafından ilçede 14 Aralık 2015’te ‘sokağa çıkma yasağı’ ilan edildi.
 
Kentin dünyayla bağlantısı kesilirken, binlerce asker ve polis de hakim tepelere ve bölgelere konuşlandırıldı. Koca bir kent günlerce abluka altına alınıp, tanklardan yapılan top atışlarıyla evler yerle bir edildi. Maruz kalınan bu saldırılar karşısında direnmeye karar verenlerden biri Cizre Halk Meclisi Eşbaşkanı Mehmet Tunç’tu. 
 
Saldırılar karşısında Cudi Mahallesi’nde bulunan bir evin bodrum katına sığınan Tunç ve beraberindekiler, kimyasal dahil ağır silahlarla kullanılarak katledildi.
 
KALEME ALDIKLARI KİTABA DÖNÜŞTÜ
 
Tunç’un, cezaevinde tutuklu bulunduğu süreçte ve ilçedeki yasak sırasında kaleme aldığı yazılar ve mektuplar, Haziran 2017’de Mezopotamya Yayınları tarafından “Bi Me Serbilind Bin” adıyla kitap haline getirildi. Tunç, kendisinden geriye kalan, Kürtçe kaleme aldığı bu notlar ve mektuplarında örgütlü bireyin nasıl olması gerektiğine ve direnişin sadece sokakta değil, yaşamın her alanında olması gerektiğine vurgu yapıyor. 
Tunç’un kaleme aldığı notlar ve mektuplarında yer alan bazı bölümler şöyle: 
 
“Bugün Cizre direnişinin 26’ıncı günü. Devletin topyekûn saldırıları devam ediyor. Medyada on binlerce asker, SAT komandoları, tank ve topçu ile 21’inci yüzyılın tüm teknolojisi ile Cizre'ye saldırmak için hazırlandığı geçiyor. Ama direnişin 15’inci gününde de devletin kendisi Cizre direnişine karşı başarısız olduğunu itiraf etti. Bu yüzden öfkelerini Cizre halkı üzerinden kusmak istiyorlar. Özellikle bu direnişin öncüleri olan kadınlar hedef alınıyor. Devlet Cizre'de ilerleyemiyor." 
 
'DİRENİŞİN ÖYKÜSÜ YENİDEN YAZILIYOR'
 
Çocuklarının geleceği için direnişi seçtiklerini dile getiren Tunç, yasağın 37’inci gününde de şunları kaleme almıştı: “...Bugün direnişin 37’inci günündeyiz. Bu saatten sonra ne olacağını bilemiyoruz. Bizler direniyoruz. Yıllardır zulüm gören Botan halkı için bir şeyler yapmak istedik. Umutlarımız var. Kürt Özgürlük Hareketi, 1977'den beridir uzun soluklu bir savaş veriyor. Bu direniş bayrağı nasıl ki Mazlumlardan, Agitlere ulaşmışsa, onlardan da bize ulaştı. Cizre'de ki misyonumuz da şuan budur. Bizler çocuklarımızın geleceği için direniyoruz. Bizler mevcut olanın değişmesini istiyoruz. İnsanların istedikleri şekilde köylerde ve şehirlerde yaşamasına izin vermiyorlar. Bu yüzden göçmen yaşama artık yeter diyoruz. Artık kimsenin bu devlete güvenmemesi gerekir. Nasıl ki Ermeni, Asuri ve Keldani halkları yok edildi, şimdi de Kürt halkı yok edilmek isteniyor. Bu devlete karşı halk umudunu yitirmiştir. Geçen yıl, ‘Bizler liberal olan kişilere benziyoruz. Bundan dolayı gençlerimiz arkamızda gelirse bizler daha da güçleneceğiz’ demiştim. Nasıl ki bu direniş atalarımızdan bize kalmışsa, bizler de bu mücadeleyi kaldığı yerden devam ettireceğiz. Direnişin öyküsü yeniden yazılıyor. Unutulmuş bir halkın aklında, dirilişten sonraki gün kurtuluşa bir köprü inşa eder."  
 
‘CİZRE’DE BİR SOYKIRIM GERÇEKLEŞTİRİLİYOR’
 
Mehmet Tunç, arkadaşlarıyla bodrum katında bulunduğu esnada ise şunları kaleme aldı: 
 
"Burada yaşananları anlatabilmek için burada olmak lazım. Başlangıçta 3-4 yaralımız vardı ve onların güvenliği için başka bir bodruma götürdük. Bulunduğumuz adresi verdiğimiz için o bodrum bombalandı. Bazıları da o zaman yaralandı. Su almaya giden bir çocuk hedef alınarak vuruldu. Şimdi toplamda 29 yaralı var. Ama ne yazık ki biz tedavi etmesini bilmediğimiz için yaralılardan 4 kişi yaşamını yitirdi. Şimdi battaniyenin içinde bizimle birlikteler. Burada bulunanların hepsi açılan ateş sonucu yaralandı. Bu yaralılardan 2 çocuğun durumu ağır. Bundan birkaç gün önce 50'ye yakın Üniversite öğrencisi Cizre'ye geldi. O öğrencilerden Cihan Karaman hayatını kaybetti. Öğrencilerden bazıları yaralı. Yapılan bombalamada bende yaralandım ve şok geçirdim. Belki de iç kanama geçirmişimdir. Yasaktan kaynaklı sokağa çıkan her bir kişi hedef seçilerek vuruluyor. Halk da bu yüzden yardıma gelemiyor. Yasaklar adı altında bir katliam yaşatılıyor Cizre'de. Yaralılar bulunduğumuz bodrum katının 5’inci katında bekletiliyor. Binanın üç katı da tanklarla vurulmuş. Burada bir trajedi var. Cizre’de bir soykırım gerçekleştiriliyor. Cizre'yi yıkıyorlar, boşaltıyorlar." 
 
‘BİZE NE DİYEBİLİR MİYDİK?’
 
Sistem eleştirisinde bulunduğu bir yazısında ise, kapitalist sistem ve liberalizm felsefesinin kendilerini insanlıktan çıkardığını ve o kandan tepkisiz bir toplumun yaratıldığını belirten Tunç,  “Bizleri günahlarının ortakları yaptılar. Eğer bizler eşit olsaydık, yaşananlardan bize ne diyebilir miydik?” ifadelerini kullanıyor.
 
 
Tunç, kaleme aldığı Kürtçe şiirinde ise adete yaşananlara ışık tutuyor. O şiirin dizeleri şöyle;
 
EZ HEME
 
Ey kor bibe çavên te dinya 
Barana li ser axa min birin
Û çermê min ziwa kirin
Û doz ji dozê tune kirin
Ez çawa dengê xwe nekim
Çîngeçînga şûşeyên sar 
Evîn ser jê kirin
Ken bi girî kirin 
Ez çawa dengê xwe nekim 
Şkêr û zêvî bi hestiyan tijî kirin 
Ez çawa dengê nekim
Mirovan dikin gorê û mirovatiya pîroz 
Ji vê dinyayê koçber dikin
Dê bila biaxivin 
Kelepçeyên destbir
Çend sal in beriya ku kes bi min re bijî ez hevlatiyekê bi nivîska xwe re dikim
Şeveke şiyar bûme 
Di ber dengê Mazlûman 
Di careke de ez bêjim
Eger tenê ji bo 
Wan qehremanên dîroka me be 
Û eger tenê ji bo 
Wê dayika pîrbûyî ku heta niha 
Kur wê nas nake
Ûeger tenê ji bo wan hesretên kêfxerab 
Û pakrewanan mbe 
Ez ê bêjim ez heme.”
 
‘BELKİ ÖNCEKİLER GİBİ ÖZGÜRLÜĞÜ GÖRMEYEBİLİRİZ AMA…’
 
Mehmet Tunç, yaşananları ve beklentilerini kaleme alıp, o dönem yaşananlara ışık tutarken, bir TV programı bağlanıp söylediği son sözleri de hala herkesin kulağında çınlıyor. Tunç’un son sözleri şunlar oldu: “Bizden öncekiler gibi biz de özgürlüğü  göremeyebiliriz. Ama bu uğurda bizler mücadele ediyoruz ve cezaevlerine düşüyoruz.  Ama biliyoruz ki gelecekte bizimle birlikte gülecekler ülkemin çocukları... Bütün Kürtler şunu iyi bilmeli. Botan'daki direniş Kürt halkı için onur meselesi olmalı. Kürt halkı için bu bir şeref meselesiyse eğer, bu gençler barikatlar arkasında halkını koruyorlarsa yurtdışındaki Kürtlerin de şunu bilmesi gerekir; Şimdi Botan düşerse eğer bu savaş bitecek mi? Ben buna hiç inanmıyorum. Botan düşerse milletvekilleri, belediye eşbaşkanları ve belediye meclis üyeleri o sandalyelerde oturamayacak. Şimdi Cizre'de bir kırım politikası yürütülüyor. Diğer isyanlarda da Cizre'de böyle bir politika geliştirildi. Havalar soğuk diye insanlar bir yürüyüş düzenleyemiyorlar. Bazıları ise tutuklanır diye basın açıklamaları yapmıyorlar. İnsan onur ve şeref sahibi olmalıdır. İnsanın şerefi, onuru gittiğinde zamanın kölesi olur. Bugün özellikle Kuzey Kürdistan'da yapılan bir işgal hareketidir. Bunu uçaklar, tanklar ve toplarla yapıyorlar. Bu nedenle Kürt halkı eğer ayağa kalkacaksa şimdi ayağa kalkması gerekir. Biz öldükten sonra kimse gelmesin, kimse çocuklarımızın yüzüne bakmasın. Kimse evimizi, pencerelerimizi tamir etmesin. Yardım falan göndermesinler. Direniş yenildikten sonra kusura bakmasınlar, gelmesin." 
 

Diğer başlıklar

14/12/2020
19:16 ABD’de toplu aşılama başladı
19:12 İHD'nin 'İnsan hakları nöbeti' 4'üncü gününde
19:07 Hrant Dink davasında savcı mütalaasını mahkemeye sundu
18:25 Benzin ve motorine zam
18:12 HDP'li Aydemir'den avlanan dağ keçilerine ilişkin soru önergesi
17:52 İki polisi öldürdükleri iddiasıyla yargılanan kişilere beraat
17:43 Canan Kaftancıoğlu hakkında hapis istemi
17:32 Beştaş: Gençlerin yüzde 72’si yurt dışına gitmek istiyor
17:25 Dersim’de 15 gün eylem etkinlik yasağı
17:05 İklim değişikliği zeytin ve zeytinyağını vurdu
16:53 İki kez gözaltına alınan şiddet faili serbest
16:47 Denizli'de 3 işçi yaşamını yitirdi
16:28 İktidara seslendiler: KHK'leri iptal edin
16:24 DİB: Asgari Ücret Komisyonu işçi karşıtı
16:13 Erdal Eren mezarı başında anıldı
16:12 ‘Geçmişin Sesi Amida Konserleri’ antik kent Eğil’de devam ediyor
15:55 50 dernek ve federasyondan avlanmaya ‘dur’ çağrısı
15:13 Depremde hasar gören İzmir Halk Sağlığı Laboratuvarı boşaltıldı
14:44 Ağır hasta tutuklu Turan hastaneye kaldırıldı
14:37 Öztürk: Özyönetim direnişleri ‘Çöktürme Planı’nı alaşağı etti
14:23 'Kobanê soruşturması'nda 26 siyasetçi hakkında tutukluluğa devam kararı
14:21 Batman'da hamile kadına saldırı
14:12 Akdeniz’de fırtına ve yağış: Ev ve seralarda su baskını
14:12 Aydeniz'in babası toprağa verildi
14:12 TTB: Asistan hekimler salgının yükünü taşıyamıyor
14:05 Bakan Pakdemirli’ye tepki: Atamalar sizin sorumluluğunuzda
13:45 Sur’da yıkım sürüyor
13:39 İzmir’de deniz taştı: İki yurttaş yaşamını yitirdi
13:30 TJA aktivisti Şimşek için hapis talebi
13:04 Yıl içinde 130 gazeteci salgın haberleri nedeniyle tutuklandı
12:51 HDP’den yasakların yıldönümüne ilişkin açıklama: Kürt halkı ayakta
12:37 Nusaybin'de arazi kavgası: 4 yaralı
12:28 Kocaköy Belediyesi Eşbaşkanı’na 9 yıl hapis cezası
12:27 Hava saldırılarında 2 yılda 20 sivil yaşamını yitirdi
12:07 DBP Eş Genel Başkanı Aydeniz'in babası hayatını kaybetti
12:07 Erbaş'ın cenazesi ailesine teslim edildi
10:16 İşte Türkiye'nin Libya ve Karabağ'a gönderdiği paralı savaşçıların isimleri
10:16 Payzın: Programlara çağrılmayacaklar listesi Ankara’dan geliyordu
09:57 HDP Kadın Meclisi: Tacizcilerin uykuları kaçacak
09:21 Batman’da kağıt toplayıcısına polis şiddeti
09:02 'Tecavüz kültürünün normalleştirilmesine izin vermeyeceğiz'
09:02 Dayanışmayla ‘Gomidas’ yeniden sahneye taşınıyor
09:01 ‘Federe Kürdistan’ı Erdoğan yönetiyor’
09:01 Dede: Tecrit kalksın ki sorunlar çözülebilsin
09:00 4 kişinin faili polise verilen 11 yıl ‘hukuka uygun’ bulundu
09:00 Asgari ücreti işçilerin mücadelesi yükseltir
09:00 14 ARALIK 2020 GÜNDEMİ
00:21 Trump yaptırımları içeren yasayı veto edeceğini duyurdu
13/12/2020
23:14 KDP’den HPG’lilere saldırı: 3 yaralı
21:18 Sobadan sızan gazdan zehirlenen çocuk yaşamını yitirdi
19:24 Koronadan 218 vefat, 26 bin 919 yeni vaka tespiti
19:09 HDP’nin Soylu’ya ‘Zehir zıkkım olacak’ cevabı TT oldu
18:37 Bakanlığın kayyım raporuna tepki: Külliyen yalan
18:24 Park halindeki kamyonette bir kişi ölü bulundu
18:01 Şantiye alanında toprak kaydı: 2 işçi yaşamını yitirdi
17:56 Bülbül'den Soylu'ya: Sen Esat Oktay isen biz de Kemal Pir'iz
17:27 Sydney’de tecrit protesto edildi
17:00 'Bütün halk, açlık grevleri taleplerine sahip çıksın'
16:20 TRT Arabi muhabiri öldürüldü
16:06 Ercan Akmut için donör kampanyası
15:58 Amedspor 6’ncı sıraya yükseldi
15:44 AKP’nin övündüğü üniversitelerin 273 bölümünde öğretim üyesi yok
14:58 Esnaf boş sokaklara dükkân açtı
14:50 ‘HDP ülkenin tek çıkış yoludur’
14:40 İHD: Türkiye’de insan hakları Magna Carta’dan daha geride
14:00 Şengal’de nöbet 12’nci gününde
13:58 Din alimlerinden protesto eylemlerine destek
13:38 Türk-İş: Asgari ücret toplumun kabul edeceği rakam olmalı
13:26 İstanbul’da erkek şiddeti
12:47 Dersim Belediyesi eski Eşbaşkanı Altun açlık grevine başladı
12:20 62 kadın örgütünden ortak açıklama: Sessiz kalmayacağız
11:47 İstanbul’da mezarlıklarda yer kalmadı
11:38 Bir doktor daha Kovid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi
11:12 Tutuklu yakını: Talepler karşılanmazsa eyleme katılacağız
11:02 Sanat Galerisi’nde yangın
10:45 40 yıl geçti: Erdal Eren hala 17 yaşında
10:22 HDP'li meclis üyesini KHK’linin kimlik numarasıyla ihraç ettiler
10:05 Eğitim Sen: Uzaktan eğitimle öğrencilerin başarı oranı düştü
10:03 27 yılda 200 kez evi basıldı: Cezaevinde olan eşinin adresini sordular
09:51 'Gençlik tecride karşı sessiz kalmayacak'
09:31 'Amedspor'un mücadelesi sahayla sınırlı değil'
09:30 Konuk: Hasta tutuklulara fiili idam uygulanıyor
09:29 ‘İktidar emekçiye vermekten ziyade almayı planlıyor’
09:23 Yüksekova’da 10 ayda 117 esnaf kepenk indirdi
09:22 Diyarbakır Barosu ÇHM Başkanı: Kolluk, devletin kirli vitrini
09:07 Kürt sanatçılar: Özgürlüğün yolu ulusal birliktir
09:06 Siyasi partilerden ortak çağrı: Açlık grevleri sahiplenilmeli
09:04 Açlık grevleri 17'nci gününde: Herkes adım atmalı
09:03 Acay’ın cenazesi 135 gündür ailesine verilmiyor
09:03 Yasını mücadeleye dönüştüren Botanlı kadın
09:00 13 ARALIK 2020 GÜNDEMİ
00:35 Oluç’tan Soylu’ya: Yolsuzluğu, hukuksuzluğu temsil ediyorsunuz
12/12/2020
23:53 SOHR: Türkiye İdlib’deki Serman gözlem noktasından çekildi
22:51 Eğitim Sen: MEB bütçesi eğitimin ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak
21:39 Ceyhan Cezaevi'nde açlık grevinde olan tutuklulardan çağrı
21:03 Nesli tükenmekte olan çizgili sırtlana araba çarptı
20:25 Kayıp 3 sivilin cenazesi bombardıman alanında bulundu
19:54 Rojnews muhabiri gözaltına alındı
19:17 Kovid-19’dan 222 kişi daha hayatını kaybetti
19:06 HDP’liler Soylu’yu sıra kapaklarına vurarak protesto etti
17:11 Beştaş: Bakan Soylu, Kemal Kurkut’un katledilmesini sözleriyle akladı
17:02 Ankara ve Manisa’da kadın cinayeti
16:52 Yangında bir bebek yaşamını yitirdi
16:52 Devrimci 78'liler Federasyonu Erdal Eren'i andı
16:52 Erdoğan: Salgında artış hızı düştü
16:32 Cezaevlerinde açlık grevi 16’ncı günde
16:23 Meclis’e 29 yeni fezleke
16:22 İçişleri Bakanlığı bütçesi görüşmelerinde tansiyon yükseldi
16:17 Sancar: Soykırımı tahrik ve teşvik suçu işliyorlar
16:07 Van’da tencere tavalı doğalgaz protestosu
15:11 İki cenaze aylar sonra gece defnedildi
15:03 HDP’li Siirt İl Genel Meclis üyesine uzaklaştırma
14:17 35 kiloya düşen hasta tutuklu Çakmak’ın tahliyesi istendi
13:39 Muş'ta 5 kişi tutuklandı
13:35 805 Yurttaş’tan Bahçeli’ye: Attığımız taş yerini bulmuş
13:22 Cumartesi Anneleri: Çocukken buradaydım şimdi çocuğumla buradayım
13:18 Önerarı'nın failleri 24 yıldır bulunamadı
12:03 İran muhalif gazeteci Ruhullah Zem’i idam etti
11:43 Cizre'de iki kişi gözaltına alındı
11:43 Trabzon’da 6 hasta tutuklu tedavi edilmiyor
11:42 Yasağın ikinci haftasında sessizlik hakim
09:54 42 kişinin can verdiği yolda çığ riski sürüyor
09:49 Asgari ücretliye vergi soygunu
09:47 Zrîng’ın 9’uncu sayısı çıktı
09:40 Federe Kürdistanı krize sokan yönetim anlayışı
09:28 HDK Eş Sözcüsü Sedat Şenoğlu’nun susma hakkı ‘suç’ sayıldı
09:15 Dersim’deki cemaat faaliyetlerine HDP ve CHP'den tepki
09:15 8 Mart kartına ‘motive edici’ fezlekesi
09:03 Bozgeyik: Asgari ücrette sarayın kriterleri esas alınıyor
09:03 Cizre'de yaşananlara sözcükleriyle ışık tuttu
09:02 Kayıt dışı gözaltında işkence: TEM Şube'nin kameraları kapatılmış
09:02 ‘Tecrit kalkıncaya kadar mücadele edeceğiz'
09:02 Son 10 ayda 160 genç gözaltına alındı
09:00 12 ARALIK 2020 GÜNDEMİ
11/12/2020
22:59 'HDP’yi kapatmak yerine ağzınızı kapatın'
22:47 CHP'liler Bakan Varank'ı sıralara vurarak protesto etti
21:38 İran, Erdoğan’ın Azerbaycan'da okuduğu şiir nedeniyle Tahran Büyükelçisi'ni çağırdı
21:14 HDP’den Bahçeli’ye yanıt: Vadeniz doldu
21:01 80 çalışanı işten atan şirkete sendikadan yanıt gecikmedi
20:39 İstanbul’daki barajlarda su oranı son 10 yılın en düşük seviyesinde
20:33 Hafta sonu uygulanacak yasağın ayrıntıları açıklandı
20:24 Bahçeli HDP'nin kapatılmasını istedi
20:02 Kovid-19'dan 226 kişi hayatını kaybetti: Şimdiye kadar ki en yüksek sayı
19:40 Gözaltındaki HDP'liler serbest bırakıldı
19:11 Kadınlardan 'Sessiz kalmadık, kalmıyoruz' mesajı
18:28 Ajanlık dayatmasını ailesi aracılığyla duyurdu
17:58 Gündelikçi çalışanlardan ‘Sessizlik eylemi’
17:55 Polis uyuşturucu karşıtı halk toplantısını engelledi
17:50 Kobanê soruşturmasında bir kişi daha tutuklandı
17:49 HDP sokak sokak halkın bütçesini anlatıyor