Amerikan Üniversitesi tarafından Federe Kürdistan Bölgesi'nde bu yıl 6'ncısı düzenlenen Ortadoğu Barış ve Güvenlik Forumu'na, ilk kez Suriye Demokratik Güçleri (QSD) Genel Komutanı Mazlum Ebdî ile Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Dış İlişkiler Dairesi Eşbaşkanı Îlham Ehmed de katıldı. Mazlum Ebdî'nin 6 Kasım'da düzenlenen foruma katılması ve KDP Başkanı Mesut Barzani'yle görüşmesi, Kürdistan'da Kürt ulusal birliğini kolaylaştırıcı bir adım olarak yorumlandı. Uluslararası siyasi çevrelerce Ortadoğu ve Suriye'deki gelişmeler ekseninde değerlendirildi. 

 

Ebdî'nin foruma katılmasını değerlendiren gazeteci Mervan Özdemir, forumun isminin önemli olduğunu ifade etti. Forumun Ortadoğu'nun içinden geçtiği sürece de hitap ettiğini dile getiren Özdemir, "Bu forumlar Kürdistan Bölgesi'nde uzun zamandır yapılan forumların bir parçası olarak şekilleniyor. Devamı demeyeceğim. Çünkü forumlar birbirinin bir devamı olarak şekillenmiyor. Mesela önceki forumlarda alınan kararların bir sonraki yıl düzenlenen forumlarda değerlendirildiğini çok görmüyoruz. Bu forumun Duhok'ta gerçekleşmesinin de bir önemi var. Aslında Kürdistan Bölgesi'nde öne çıkan forumlardan biri Neçirvan Barzani öncülüğünde düzenlenen MERI  forumudur. Hewler'de her yıl düzenleniyor. Kürdistan Bölgesi'nde YNK öncülüğünde de her yıl düzenlenen bir forum var. Aslında Duhok'ta bu defa Mesrur Barzani'nin düzenlemiş olduğu bir forum gördük. Neçirvan Barzani KDP'nin bir kanadı olarak Hewler'de, Mesrur Barzani KDP'nin bir başka kanadı olarak Duhok'ta, YNK ise hakim olduğu Süleymaniye'de her yıl bu tür forumlar düzenliyor. Bu tür forumların düzenlenmesinin temel amacı aslında siyasi ve ekonomik olarak bir lobi oluşturmak biraz daha. Siyasi kariyer veya PR çalışması olarak şekilleniyor. Kişilerin isimlerini duyurduğu, biraz daha reklamlarını yapma olanağına sahip olduğu bir zemin sunuyor. Bu forumun da böyle bir anlamı var" ifadelerini kullandı.

 

'SEMBOLİK DÜZEYDE KALIYOR'

 

Kürdistan Bölgesi'nin Arap siyaseti ile iç içe bir bölge olmasından kaynaklı forumların sadece Kürtlerle sınırlı olmadığına dikkat çeken Özdemir, Türkmen, Arap, Fars ve daha birçok devletten siyasi aktörlerin dahil edildiğini kaydetti. Yıllardır bu tür forumları izlediklerini ancak forumlarda, "Biraz saman alevini andıran mesajlar" ortaya çıktığına dikkat çeken Özdemir, "Bu forumlarda bir kararlaşmaya gidilmiyor. Sonraki forumun programını çıkarmıyor. Yani o an, güncel gelişmelere ilişkin, yeri geldiğinde radikal, yer geldiğinde sıra dışı olduğuna inandığımız mesajlar biraz saman alevi gibi, o an gündemde bomba gibi düşebiliyor, önemli bir yer edinebiliyor. Ama toplumun hafızasına baktığımızda bir hafta bile etkisini sürdüremiyor. Bu açıklamalar kısa sürede etkisini yitiriyor. Çünkü devamlılığı sağlanan açıklamalar değil. Biraz günü kurtaran, popülist mesajların öne çıktığını düşündüğümüz bir yerde duruyor" diye konuştu. 

 

Forumların Ortadoğu düzeyinde hazırlandığı; ancak halkların ortak yaşamının inşası, demokrasi kültürünün gelişimi, kadın haklarının tanınması veya gençlerin geleceği, istikrar ve barışın sağlanması yönündeki konuları içermediğine dikkati çeken Özdemir, "Eğer bunları içerseydi, biraz daha içerik anlamında güçlü olabilirdi. Ama bu haliyle sembolik düzeyde kalıyor. Altı doldurulamıyor. Bu anlamıyla Ortadoğu'nun mevcut siyasi aktörlerini bir nebze de olsa etkileyebilir. İktidar güçlerini birbirine bir nebze yaklaştırabilir. Aralarındaki mesafeyi açabilir; fakat, genel Ortadoğu'daki duruma yön veren, önünü açan ya da önünü tıkayan bir yerde durmuyor. Biraz daha nötr" diye belirtti. 

 

KÜRT KAMUOYUNUN BEKLENTİSİ 

 

Bu yıl düzenlenen forumun Kürtler açısından ulusal birlik konusunda mesajların verilmesi açısından önceki yıllara göre daha farklı bir forum olduğunu belirten Özdemir, "Bunu ilk başlatan YNK'ydi. Süleymaniye'de İlham Ehmed'i bir foruma ilk defa davet eden YNK oldu. Bu kadar uzun yıllar sonra Rojava'nın statüsünün konuşulmaya başlandığı bir döneme giriyoruz. Ağır saldırılar, ağır bedeller ödendiği biliniyor. Bütün bunların sonucunda Kürtlerin Rojava'da bir özne olduğu gerçekliği bütün dünyada kabul edilebilir bir seviyeye ulaştı. Bunların sonucunda artık Rojava'nın nasıl bir statüye sahip olacağı tartışılmaya başladı. Rojava kendi emeğiyle bugünlere geldi. Yıllardır Kürt kamuoyunun beklentisi böyle bir ulusal birliğin gerçekleşmesi yönündeydi. Aslında yıllar önce neden böyle bir görüntü ortaya çıkmadı; onu da sorgulamak gerekiyor" şeklinde konuştu. 

 

'GEREKLİLİKLERİ YERİNE GETİRİLMELİ'

 

Îlham Ehmed ile Mazlum Ebdî'nin daha önce Silemanî'deki bir foruma katılmak için kentte gittiklerini ve Türkiye'nin havalimanını bu nedenle bombaladığını, KDP'nin de bu saldırıyı meşru göstermeye çalıştığını hatırlatan Özdemir, şöyle devam etti: "Aynı isimler Süleymaniye'de karşılanınca gösterilen tavır da sorgulanmalı. Yıllarca Rojava devriminin neden hedef alındığının da sorgulanması gerekiyor. Ama her şeye rağmen sevindiren bir görüntü ortaya çıktı. Forumda ortaya çıkan fotoğrafı aşırı idealize etmek yerine bunun gerekliliklerinin yerine getirilmesini sağlamak gerekiyor. Bu saatten sonra bu fotoğrafı Kürt halkının ulusal birlik programının içerisine dâhil etmemiz gerekiyor. Bu ilk değil. Ama KDP bunu ilk defa gerçekleştiriyor. KDP bunun neden daha önce yapılmadığının, Duhok'ta ortaya çıkan fotoğrafın neden geciktiğinin de eleştirisini vermelidir, bana göre. Bunun özrü de belki dilenmelidir." 

 

MA / Ahmet Kanbal