Term: Çîroka pevçûna Qanaxî û Ûsikîyan

img

AMED - Romana Hisên Kemal a bi navê "Term", ji Weşanên Wardozê derket. Nivîskar di romanê de dikeve pey şopa çîroka pevçûna gundê Qanaxî û eşîra Ûsikîyan. Her ku çîrokê vedikole; bi êşek, janek, trajediyekê re rû bi rû dimîne. 

Hisên Kemal, di sala 1963’yan de li gundê Kifrîyê yê bi ser Pirsûsa Rihayê ve ji dayik bû. "Term", romana wî ya yekemîn e û berhemên wî yên ji bo weşanê têne amadekirin hene. 
 
Demekê li hêla Besniyê, pevçûneke mezin di nava gundê Qanax û eşîriteke Sirûcê de çêbûye. Qanax, gundekî hêleke wê li Samsatê dinêre, hêlek li Besnîyê. Di sînorê Rihayê de ye lê gundê Semsûrê ye. Rêya vî gundî bi qasî ku bi Semsûrê dikeve, bi Rihayê jî dikeve. Nivîskar li pey şopa vî şerî ji Semsûrê heta Amedê, Riha, Sirûc û Binxetê digere û her ku axê vedide; bi êşek, janek, trajediyekê re rû bi rû dimîne. Hisên Kemal ji bo vê serpêhatiyê di destpêka berhemê de van hevokan xêz dike: 
 
“Li Semsûrê li ber deriyê mizgeftekê, bi temenê xwe yê nêzî nodî, bes parsekek mabû şahida wan rojan… Rojekê li kolanên Semsûrê, li dûmahiyên şarmendîya kevnar digeriyam. Di nava kolan û çarşîyên bajarê kevn de, rêberê min li ser nivîskên mizgeft û dûmahîyên dêran, li ser xêrat, çeşme û hemaman, bi qasî zanibû agahî dida min. Ez li ber nivîseke Mizgefta Kabeyê sekinîbûm û ketibûm hewla xwendina tîpên erebî yên di nava hevdu da belav dibûn. Rêberê min bi enîşka min girt û bi wê de pîrek raberî min kir… Di şûna xwe de, mîna zikrê sofiyan bi pêş ve bi paş ve hêl dibû. Em nêzî wê bûn, min dibihîst di ber xwe de bi xwe re dipeyivî. ‘Min çi kir gundîno… Bajarîno… Min çi kir?’ Di nava zikrê wê de çend nav jî digotin: Serdar… Gulîzer, Suloyê pîsik… Awzer… Qanax… Çolo…”
 
Nivîskar vedigere Rihayê lê pîrê jibîr nake. Ew zikrên pîrê meraqek di dilê nivîskar de bi cih kiriye. Bi porê xwe yê hinekirî, diranê xwe yê bi tenê carinan ji nişkave tê bîra wî. Rojeke êdî hew dikare pêşiya vê meraqê bigire, dikeve pey şopa qiseta pevçûna Qanaxî û Ûsikîyan. Ew çîroka ku malbatan tertûbelav dike, zarokan sêwî dihêle û domahiya xwînrijiyê dike:
 
“Awzer Axa, şeva ku Ûsikîyan cerd birin ser Qanaxê, bi guleyekê, di nava deriyê odeya xwe de hat kuştin. Zibêde û zarokên din çûn hêla Meletiyê, nava merivên xwe. Fat, li Qanaxê ma; zarokên xwe sêwî mezin kirin. Sîno, Mala Eyşê bir Rihayê. Wê jî zarokên xwe sêwî mezin kirin. Sado û Kurdo, roja ku Çolo kuştin sînor derbas kirin. Wextê derbas dibûn, cendirme bi wan hesîyan. Kurdo bi guleyên cendirmeyan hat kuştin. Termê Kurdo bi paşiya cemseyekê ve girê dan, li gundên Sirûcê gerandin; ka kesî nas dikir…? Sado li kuştina Kurdo nesekinî. Sînor derbas kir. Xebera mirina Kurdo da Ûsoyê Temir Axa. Dû ra çû Helebê, nik apê xwe yê Îso. Qanax jî mîna berindirê belav bû. Mîna xerabeyekê li serê çiyayên Besnîyê ma…” 
 
Romana "Term" a Hisên Kemal, herikbar e û xwedî zimanekî hilû ye. Xwîner dema bixwîne wê gelek peyvên resen jî hîn bibe.
 
 

Sernavên din

14/06/2021
11:08 Dozgerê Doza Kobanê bi heman şahidê veşarî lêpirsînên cuda bi rê ve dibe!
11:07 Doza JÎTEM’ê ya Enqereyê: Hişyariya neyên danişînê li bersûcan kirin
10:22 PDK Şandeya Aştiyê asteng dike
09:11 Çalakiya greva birçîbûnê 200 roj li pey xwe hişt
09:10 Malbata Şenyaşar: 3 salin kiryar di ber me re derbas dibin
09:09 Ekolojîst: Hilweşandina ekolojîk a piştî şer siyasî ye
09:08 Revend: PDK û MÎT dê sivîlan bikûje, wê PKK berpirsiyar nîşan bide!
09:08 Li Eynwerdê şopên berxwedanê û Sayfo mîna roja destpêkê ne
09:07 Greva birçîbûnê di roja 200’an de ye: Daxwaz azadiya Ocalan e
09:07 Gelê Wanê: Em heya dawiyê bi HDP’ê re ne
09:00 ROJEVA 14'Ê HEZÎRANA 2021'AN
13/06/2021
19:09 Girtiyên siyasî: Îxanet nayê qebûl kirin
17:02 KNK: Dest ji astengkirina dostên kurdan berdin
16:30 Di bombebarana Tirkiyeyê de 4 kesan jiyana xwe ji dest da
15:41 'Pêşî li sûcê Tirkiyeyê yên li dijî kurdan bigirin'
14:59 Delegasyona Navneteweyî: Demildest Tirkiye vekişe
14:17 Pirsên faşîst ên ezmûna fînalê betal bûn
13:29 Walitiya Mûşê Zozanên Şênê qedexe kir
12:27 Malbata Şenyaşar: Heta ku heq cihê xwe bibîne em ê têbikoşin
12:22 Şewata li Pîranê didome
12:14 Endamên Şandeya Aşitiyê ji Hewlêrê hatin dersînorkirin
10:11 Li Rihayê mirina biguman a jinekê
09:39 Prof. Gunday: Li dijî bloga îqtidarê, bloga demokrasiyê divê
09:08 Çalakiya greva birçîbûnê di roja 199'emîn de dewam dike
09:07 Ava bermayî ya Heskîfa nû bêyî bê dawerivandin diherike gola bendavê
09:06 Paylan: Sirf ji bo zavê wî du SÎHA'yan bifiroşe aboriyê lewitandin
09:05 Peymana Stenbolê temînata jiyana jina ye
09:04 Keşîşxaneya St. Thomas hindik maye xera bibe
09:03 106'emîn salvegera Seyfoyê: Suryanî li benda hevrûbûyîn û lêborînê ne
09:02 Endama Ege TUHAY-DER'ê Altan: Em ê bi berxwedanê karibin tecrîdê bişikînin
09:00 ROJEVA 13'Ê HEZÎRANA 2021'AN
08:50 Rêveberên HDP’î hatin girtin
08:29 Di qezaya trafîqê de 2 mamosteyan jiyana xwe ji dest da
08:28 Li Gebarê şewat derket
12/06/2021
20:37 Îro 6 hezar û 76 kesên din jî bi Covîd-19'ê ketin
18:22 'Ocalan 22 sal in li ber xwe dide'
17:18 Şandeya Aştiyê ya hat binçavkirin, dest bi greva birçîbûnê kir
16:27 ‘Tê xwestin ku rola pêşeng a jinan were asteng kirin’
15:44 Sengawî bertek nîşanî PDK’ê da: Qiyamet jî rabe, ez ê gule ne berdim
15:40 Xizmên Windayan li aqûbeta Keremoglu pirsîn
15:29 Li ber deriyê sînor bang kirin: Li dijî dagirkeriyê rabin
14:51 Di çalakiya ‘Rûniştina F’ de hat xwestin ku Osman Kose were berdan
14:41 ÎHD'ê xwest nexweşê pençeşêrê Çakal were berdan
14:36 Şewata li Çiyayê Gorseyê dîsa dest pê kir
14:09 Polîsên Elman û PDK'ê endamên Şandeya Aştiyê binçav kirin
14:07 ÎHD: Girtiyê nexweş Kara berdin
13:54 Başaran: Em ê bibin deng û rengê jinan
13:47 Dayikên Şemiyê li kujerên Mûrat Aslan pirsîn
13:21 Li zanîngehê pirsa nijadperest: Divê kîjan partiya kurdan were girtin?
13:07 Siyasetvan Ferîdun Yazar li ser gora xwe hat bibîranîn
12:40 Di doza Soma de daxwaza reda dadgerî red kirin
12:01 Di 70 saliya wî de ew winda kirin
11:49 Cendirmeyan mudaxileyî welatiyên ku sewalên xwe xwestin kirin
11:06 Malbata Şenyaşar: Di doza me de qanûna serdestan tê sepandin
10:55 Turkdogan: AYM manipulasyonê dike, ew însan dikaribûn bihatana rizgakirin
10:00 Li 35 gundên Bedlîsê qedexeya derketina derve hat ragihandin
09:55 Çevîrmen: Divê pêşîniya me daxwazên girtiyên di greva birçîbûnê de ne
09:01 Term: Çîroka pevçûna Qanaxî û Ûsikîyan
09:01 Çalakiya greva birçîbûnê di roja 198'emîn de dewam dike
09:01 'Divê em berxwedana girtiyan mezin bikin'
09:01 Ji ber hişkesaliyê berên wan qels bûne
09:01 28 sal in kiryarên rojnamevan Karaagar nehatine dîtin
09:01 Di şert û mercên dijwar de dixebitin
09:01 Li serê her kuçeyekê Amedê zarokên tên xebitandin hene
09:01 'Heya xizanî hebe, dê pêşî li ber karkeriya zarokan neyê girtin'
09:01 Welatiyên Mexmûrê: Bêdengiya NY'yê nayê qebûlkirin
09:01 Jinan dest bi amadekariyên mîtînga Stenbolê kirin
09:00 ROJEVA 12'Ê HEZÎRANA 2021'AN
08:48 Şewata li Kerboranê dewam dike
08:47 Eskerekî din mir
08:42 Motosikleta polîsan li zarokan qelibî: Yek jê giran 4 birîndar
11/06/2021
23:27 CÎK: Hevkariya kurdan a bi dagirkeran re heram e
19:56 Îro 69 kesên din jî ji ber Covîd-19'ê mirin
19:54 Endamê HDP'ê yê hatibû binçavkirin hat berdan
19:25 Dayika Aştiyê Muhteber Bor jiyana xwe ji dest da
16:55 Şandeya Şopandina Çalakiya Greva Birçîbûnê: Bila binpêkirinên mafan bi dawî bibin
16:41 ‘Rejîma tecrîda li Îmraliyê bi dawî bikin’
16:40 Hevşaredarê Wanê Avci bi şertê kontrola edlî hat berdan
16:15 Polîsan destûr neda nimêja cenaze bê kirin!
16:12 Şandeya KCD û DBP'ê serdana esnafên Şirnexê kir
15:50 Li Cizîrê kesek hat binçavkirin
15:27 ‘Divê girtîgeh ji bo venêrîna şandeyên serbixwe werin vekirin’
15:23 Banga rakirina tecrîdê li Wezareta Dadê kirin
15:23 Piştî daxwaza dozger darizandina parlamenterê HDP'î sekini
15:01 TOHAV û OHD’ê serdana Malbata Şenyaşar kirin
14:50 Li qûntara Cûdî banga xwedî derketina li xwezaya Kurdistanê kirin
14:49 ‘Her kes dizane kî mafya ye’
14:48 Berdevkê Artêşa Iraqê: Ya ku tê jiyîn dagirkeriyek mezin e
14:34 Ciwanên ku têkiliya dewlet-mafyayê teşhîr kirin hatin binçavkirin
14:26 ‘Şewatên li heremê bi zanebûn tên derxistin?’
14:25 Baroya Amedê: Di 8 salan de 494 zarokên karker mirin
14:10 Li Pasûrê paletiya kurmê hevrîşimê nehat kirin
13:39 ÎSÎG: Di 8 salan de herî kêm 513 zarok li ser kar jiyana xwe ji dest dan
13:23 Têkiliyên ‘dewleta kûr’ û PKD’ê yên bi hevre dîsa ket rojevê
13:08 Di Festîvala Filman a Navnetewî de navê ‘Kurdistan’ sansûr kirin!
12:43 Parêzer, malbat û wasiyê Ocalan serî li dozgeriyê dan
12:42 Turkdogan: Windabûneke maf tune ye pêvajoya AYM’ê didome
12:25 Ahmet Turk: Divê birêz Barzanî gotinên xwe ji bîr neke
11:47 Mirina leşkerekî din a gumanbar
11:19 Avci û yên pêre sewqî edliyê kirin