AKP’ê ji ber operasyona ku Hêzên Çekdar ên Tirk (TSK) di 23’ê Nîsanê de li dijî Herêma Federal a Kurdistanê dabû destpêkirin, encamên ku dihat hêvîkirin bi dest nexist, vê carê dîsa dest bi gefên êrişa li ser Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê kir. Serokkomarê AKP’yî Tayyîp Erdogan, ku ji hewldanên xwe yên dîplomatîk ên li hemberî DYA û Rûsyayê nekarî encamekê bigire, di rojên derbasbûyî de sînyala operasyonê dîsa dê êrişî Rojava bikin da. Piştî Erdogan, Wezîrê Karên Derve Mevlût Çavuşoglu û Wezîrê Parastinê Hulusî Akar jî daxuyaniyên bi heman rengî dabûn, di tezkereya ku duh bi îmzeya Serokomariyê hat Meclîsê de hat xwestin ku operasyonên derveyî sînor saleke din bê dirêjkirin. Tê çaverêkirin ku tezlereya Iraq, Sûriye û Lubnanê vê hefteyê di Civata Giştî ya Meclîsê de were gotûbêjkirin.

 

Hevserokê Partiya Herêmên Demokratîk (DBP) Keskîn Bayindir, operasyonên leşkerî yên gengaz ên Tirkiyeyê yên li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê, nêzîkatiya mûxalefetê ya li hemberî pirsgirêka Kurd û hewldanên dîplomatîk ên Erdogan nirxand. 

 

‘ERDOGAN KONTROLA XWE WINDA KIRIYE’ 

 

Bayindir, diyar kir ku îqtidara AKP'ê bi piştgiriya hêzên emperyalîst ev 20 sal in hem li Rojhilata Navîn hem jî li welêt polîtîkaya zilm û şer dimeşîne û got: “Ji ber van polîtîkayên îqtidar birêve dibe, hem li hundir hem jî li derve bi tena serê xwe ma. Serdanên Erdogan ên li Amerîkayê û Rûsyayê mînaka bi tenê mayînê ye. Erdogan niha hemî kontrola xwe winda kiriye, ew di her alî de asê maye. Nikare çareyekê bibîne. Ji hemû têkiliyên navneteweyî yên dîplomatîk, siyasî û aborî veqetandî û îzolekirî ye."

 

‘ÎQTIDARÊ JI BO ŞER QEYD Û BENDAN GIRÊ DAYE’ 

 

Bayindir diyar kir ku îqtidara AKP'ê ya ku di siyaseta hundir û derve de ketiye xitimandinê, îro dîsa dixwaze bikeve qadê ku êrişî Kurdan bike û li rêyên nû digere û di civîna Desteya Ewlehiya Netewî (MGK) ya di 30’yê Cotmeh 2014’an de li dijî têkoşîna kurdan bi biryara “Plana Têkbirinê” pê li kumandayê kiriye û wiha got: “Ji wê demê û vir ve, îqtidarê ji bo avakirina rejîma zordarî, şîdet û şer qeyd û bendên xwe bada ye. Ji ber bidawîbûna polîtîkayên şer ên Erdogan li Rojhilata Navîn, ku ew bi salan e dimeşîne, ew xwe amade dike ku îro dîsa êrişî Bakur û Rojhilatê Sûriyê bike.” 

 

MUXALFET DI FERQA FELAKETÊ DE YE 

 

Bayindir destnîşan kir ku Erdogan hewl dide ku muxalefetê bi siyaseta xwe ya di bin navê "Bekaya Dewletê” de bide pey xwe û got: "Dibe ku ji bo vê gotinê hîn zû ye, lê belê muxalefet dixwaze ji Erdogan û îqtidara wî rizgar bibe. Muxalefet di ferqa felaket û polîtîkayên xeter ên îqtidarê de ye.” 

 

ÊRIŞEK MUHTEMEL WÊ KRÎZÊ KÛRTIR BIKE 

 

Bayindir diyar kir ku AKP pêşeroja xwe li ser tunekirina destkeftiyên Kurdan ava kiriye û wiha berdewam kir: "Ev jî polîtîkayeke dewletê ye. Polîtîkayên şer ên AKP'ê ya neteweperest bi salan e krîzên aborî, civakî û siyasî yên li welêt kûrtir dike. Êrişek muhtemel a Tirkiyeyê ya li ser Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê, dibe ku di nava krîzeke gelekî kûr de bê meşandin, dibe ku aloziyê hîn kûrtir bike. Dîsa, siyaseta ku ew hewl dide li Tirkiyeyê dîzayn bike, dibe ku bi rengek mezin têk biçe. Dibe ku meriv wê wekî tevgerek vala bihesibîne ku dibe ku hemî plansaziyên wî têk biçin. Ji ber vê yekê, em bi AKP’a ku ji kontrolê derketî re rûbirû bimînin. Ev şer wê biryarê bide? Me berê di pratîka wan ên şer de dîtin. Hewldanên dîplomasiyê yên ku dikin jî ji vê yekê tê. Bêguman, encama biryara şer dibe ku hewildanek pir bi êş û şewat bi xwe re bîne.” 

 

QEDERA DEWLETÊ BI PIRSGIRÊKA KURD VE GIRÊDAYÎ YE

 

Bayindir destnîşan kir ku qonaxa ku çareseriya pirsgirêka Kurd tê de hatiye asteke ku dê qedera dewletê diyar bike ye û got: " Ev pirsgirêk her wiha destnîşan dike ka ew çawa gihîştiye qonaxek ku ew ê hêza dijber hilweşîne û têxe nav qeyranekê. Ev wêne li Tirkiyeyê bi zelalî tê dîtin. Sedema derketina hin pêşniyarên çareseriyê di siyaseta Tirkiyeyê de tam ev e.” 

 

HELWESTEK DIJBER LAZIM E 

 

Bayindir bi bîr xist ku muxalefeta Tirkiyeyê di van demên dawî de ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd gelek nîqaş pêş xistine û heke li gorî pêşniyazên çareseriyê tevnegerin nîqaşên bi vî rengî ji bo wan bê wate ne û ew ê helwesta mûxalefetê bi zelalî bibînin. Bayindir anî ziman ku biryara tezkereyê wê vê hefteyê li Meclîsê bê nîqaşkirin û wiha got: “Helwesta dijber a li hember vê biryarnameya şer a îqtidarê dê bibe kaxezek turnosol. Em ê hişyariya xwe ya li hember şer bidomînin. Em ê muxalefetê li hember vî şerî hişyar bikin. Bêguman, dibe ku kurd bi vî şerî re rûbirû bimînin, lê encam dê ji bo gelên Tirkiyeyê balkêş be. Ji ber vê yekê divê muxalefet li hemberî vê biryara şer helwestê nîşan bide."

 

‘XELASIYA WAN NÎNE’ 

 

Bayindir diyar kir ku her êrişeke muhtemel a li dijî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê wê Tirkiyeyê di qada navneteweyî de bixe tengasiyê û sedema vê yekê helwesta Erdogan a di encama hewldanên dîplomatîk de û helwesta aktorên herêmê ye. Bayindir gotinên xwe wiha bi dawî kir: “Em baş dizanin ku tu arasteyek siyasî û leşkerî nikare îro Erdogan xilas bike. Êdî wê dema xwe tije kiriye. Ger ew îro di desthilatdariyê de ye, ji ber ku ew amûrê hêza di destê xwe de bikar tîne ye. Gelên Tirkiyeyê vê yekê baş dizanin. Ji ber vê yekê her gavek siyasî ya ku dê biavêje êdî wê pir zûtir wan têk bibe. Ji ber ku li dijî îqtidara AKP û MHP’ê ji her derê bertek tên. Hilbijartin kengê û di bin çi şert û mercan de be bila bibe, ev rastiyek e ku her kes pê dizane ku wê îqtidara AKP’ê biçe. Loma jî ew îro zimanê gefxwarinê bi kar tînin. Bi berdewamî gefxwarin, tepisandin û bikaranîna şîdetê li dijî muxalefetê xwe diparêze. Em encamên anketê dibînin. Îqtidara AKP û MHP îro bûne mîna marê birîndar. Divê muxalefet li berxwe bide.” 

 

MA / Ergîn Çaglar - Mehmet Erol