AMED - DFG’ê da zanîn ku hejmara rojnamegerên girtî derketiye 63 kesan, di meha îlonê de 12 rojnameger hatine binçavkirin, 4 rojnameger hatine girtin, cezayê hefsê li 7 rojnamegeran hatiye birîn, naveroka 164 parvekirinên medyaya dijîtal û xwegihandina 268 nûçeyan hatiye astengkirin.
Komeleya Rojnamegeran a Dîcle Firatê (DFG) “Rapora Binpêkirin Mafan ên li Dijî Rojnamegeran ên Meha Îlonê” parve kir. Di raporê de hat gotin ku hejmara rojnamegerên girtî derketiye 63’yan, 5 sal û 9 meh û 15 roj cezayê hefsê li 7 rojnamegeran hatiye birîn. Di beşa nirxandinê ya raporê de jî hate gotin ku binpêkirinên li dijî rojnamegeran bi dawî nebûne û her meh bi binpêkirinan re rû bi rû dimînin. Bi domdarî DFG’ê got ku tevî van jî rojnameger li pey heqîqetê digerin, ji bo parastina rûmeta pîşeya xwe û parastina mafê agahîgirtinê yê gel li ber xwe didin. Di raporê de wiha hate gotin: “Di meha îlonê de li dijî mafên jiyan û ewlehiyê yên rojnamegeran gelek binpêkirin hatin kirin. Li gel binçavkirin û girtinan, gef li rojnamegeran hatin xwarin û rastî miameleya xerab hatin. Gelek caran hatin astengkirin ku nûçeyan neşopînin. Di qada azadiya fikr û xweîfadekirinê de rastî gelek binpêkirinan hatin. Derheqê wan de lêpirsîn hatin destpêkirin, doz hatin vekirin û ceza lê hatin birîn. Di vê mehê de gelek rojnameger li ber deriyên dadgehan bûn.”
HEJMARA ROJNAMEGERÊN GIRTÎ BÛ 63
Bi domdarî di raporê de ev tişt hatin gotin: “Di nava meha îlonê de em li bendê bûn ku bi berdana rojnamevanan hejmara rojnamevanên girtî kêm bibe. Lê mixabin nehatin berdan û ser re jî hinek rojnamegerên din hatin girtin. 4 xebatkarên çapemeniyê hatin girtin û şandin girtîgehê. Bi vî awayî hejmara rojnamevanên girtî bû 63.
Weke hûn dizanin Hevseroka Komeleya me Dîcle Muftuoglû hêj girtî ye. Ber bi dawiya meha îlonê ve der barê wê de îdianame hate amadekirin lê hêj dadgeha ku dê lê were darizandin û dîroka danişînê nehatiye diyarkirin. Heman rewş ji bo edîtorê Ajansa Mezopotamyayê (MA) Sedat Yilmaz jî derbasdar e. Di nava meha îlonê de danişîna doza hin rojnamevanên girtî yên weke Abdurrahman Gok, M. Şah Orûç, Remzî Akkaya û Hamdûlah Bayram hebû. Lê mixabin ji wan tu kes nehat berdan. Dê di hefteya ewil a meha cotmehê de danişîna Gerînendeyê Weşana Giştî yê Televîzyona Tele 1’ê Merdan Yanardag bê lidarxistin. Em dîsa dubare dibêjin ku bila Yanardag were berdan.
BINPÊKIRINÊN LI GIRTÎEHAN DIDOMIN
Li aliye din li girtîgehan binpêkirinên mafan ên li dijî rojnamevanan jî bi dawî nabin. Hevseroka me Dîcle Muftuoglû jî di nav de gelek rojnamevan di nava çar dîwaran de rastî binpêkirinên mafan hatin. Ev yek jî nîşan dide ku desthilata AKP’ê çiqas ji rojnamevanan ditirse. Nivîskar û rojnamevan Celalettîn Can ê tevî nexweş e jî hêj di girtîgehê de tê ragirtin, aciz bûye û rakirine nexweşxaneyê. Pişt re careke din şandine girtîgehê. Ev mûameleya li dijî Can ê li hemberî bêhiqûqiyê serî rakir û bi rojnameya Ozgur Gundemê re kete nava piştevaniyê û xwediyê sekneke birûmet e nayê qebûlkirin. Em dixwazin ku Can demildest bê berdan.
Di nav binpêkirinên rapora me ya meha îlonê de ku balê dikişînin ser sansur û qedexeyên li qada medyaya dîjîtal jî. Xwegihandina gelek nûçeyan hate astengkirin û hewl didin amûrên medyaya dijîtal kontrol bikin. Bi vî awayî dixwazin hem organên medyayê, hem jî welatiyên ku medyaya dîjîtal bi awayekî çalak bi kar tînin têxin bin kontrola xwe.
Ev hemû dane û binpêkirinen mafan ên diqewimin rewşa ku welat tê de ye radixe ber çavan. Ji bo ku civakê dîzayn bikin, tiştên neyînî yên diqewimîn neyên dîtin asteng bikin û rastiyan di tariyê de bihêlin berê xwe didin rojnamevanan. Mixabin di vê mijarê de berxwedaneke têrker dernakeve holê. Ji ber vê yekê weke her meh em dîsa bang dikin; em li dijî bêhiqûqiyan denge xwe bilindtir bikin û ji bo welatekî demokratîktir û mirov bikare lê bijî û ji bo medyayek û civakeke azad em qîr bikin.”
Daneyên di raporê de wiha ne:
BINPÊKIRINÊN MAFÊN EWLEHÎ Û JIYANÎ YÊN ROJNAMEVANAN
Rojnamevanên Hatin Binçavkirin: 12
Rojnamevanên Hatin Girtin: 4
Rojnamevanên Rastî Tundiyê Hatin: 3
Rojnamevanên Gef lê Hatine Xwarin: 2
Rojnamevanên Hatine Astengkirin: 10
Li Girtîgeha Binpêkirinên Mafên Rojnamevanan: 6
BINPÊKIRINÊN LI SER AZADIYA FIKR Û RAMANÊN ROJNAMEVANAN
Rojnamevanên ku Rastî Lêpirsînan Hatin: 6
Rojnamevanên Doz li Wan Hatine Vekirin: 2
Hejmara Rojnamegerên Ceza lê Hatiye Birîn: 7
Cezayê Girtîgehê: 5 sal û 9 meh û 5 roj
Cezayê Pereyan: 848 roj cezayê pere yê edlî hate birîn
Rojnamevanên ku Dozên Wan Didomin: Hejmara Dosyayan: 40
Hejmara Kesan: 55
Hejmara Rojnamevanên Girtî: 63
ASTENGKIRIN Û SANSURA LI SER SAZIYÊN ÇAPEMENIYÊ
Biryara Qedexeyên Weşanê: 11
ASTENGKIRINA XWEGIHANDINA ÎNTERNET-MEDYAYA DIJÎTAL
Nuçeyên Hatine Qedexekirin: 268
Astengkirina Xwegihandina Tora Civakî: 164
ROJNAMEGERÊN NIHA DI GIRTÎGEHÊ DE
* Abdurrahman Gok - Edîtorê Ajansa Mezopotamyayê
* Ahmet Metîn Sekîzkardeş - Rojnameya Zamanê
* Ahmet Uzan - Midûrê Nûçeyan a Rojnameya Sabah Egelî
* Alî Aşîkar - Rojnameya Azadiya Welat
* Alî Unal - Nivîskarê Rojnameya Zamanê
* Aytekîn Gezîcî - Rojnameger - Nivîskar
* Baran Karadag - Xebatkarê Rojnameya Azadiya Welat
* Bariş Pehlîvan - Rojnameger
* Batûhan Çolak - Rojnameger
* Celalettîn Can - Nivîskar
* Cengîz Dogan - Gerînendeyê Giştî yê Weşanê yê Rojnameya Mavî ve Kent
* Çetîn Çîftçî - Nûçegihanê Rojnameya Bugunê yê Parlamentoyê
* Derya Ren - Nûçegihana JINNEWS’ê
* Devrîm Ayik - Xebatkara Kovara Ozgur Halkê
* Dîcle Muftuoglû - Hevseroka Komeleya Rojnamegeran a Dîcle Firatê
* Dîlan Oynaş - Xebatkara Rojnameya Azadiya Welat
* Elîf Ersoy - Berpirsyarê Karên Nivîsan ê Kovara Yuruyuşê
* Eray Gozutok - Belavkarê Rojnameya Atilimê
* Ercan Gun - Midûrê Nûçeyan ê Fox TV’yê
* Erdal Susem - Edîtorê Kovara Eylûlê
* Erol Zavar - Xwedî û Midûrê Karên Nivîsan ê Kovara Odakê
* Ferhat Çîftçî - Nûnerê Rojnameya Azadiya Welat ê Dîlokê
* Firat Can Arslan - Nûçegihanê Ajansa Mezopotamyayê (MA)
* Farûk Gungor – Rêveberê Haber Reportê
* Gultekîn Avci - Nivîskarê Rojnameya Bugunê
* Hamdullah Bayram - Xebatkarê Rojnameya Yenî Yaşamê
* Hasan Taşar - Nûçegihanê TRT’ê yê Enqereyê
* Hatîce Duman - Xwedî û Midûrê Karên Nivîsna ê Rojnameya Atilimê
* Hudaverdi Yildirim - Edîtorê Nûçeyan ê Can Erzincan TV’yê
* Îbrahîm Karakaş - Xebatkarê Rojnameya Yenî Yaşamê
* Îsmaîl Çoban - Midûrê Karên Nivîsan ê Azadiya Welat ê berê
* Kadîr Koç - Midûrê Karên Nivîsan ê Azadiya Welat ê Berê
* Kenan Karavîl - Gerînendeyê Giştî yê Weşanê yê Radyo Dunyayê
* Mehmet Baransu - Nivîskarê Rojnameya Tarafê
* Mehmet Şah Oruç - Rojnameger
* Mehmet Gundem - Rojnameger
* Melîh Gasgar - Nûçegihanê Ajansa Nûçeyan a Cîhanê yê Balikesirê
* Merdan Yanardag - Gerînendeyê Giştî yê Weşana TELE1’ê
* Mîktat Algul - Gerînendeyê Giştî yê Weşana Mezîtlî FM’ê
* Mîkaîl Barut - Rojnameger
* Mûrat Çapan - Midûrê Karên Nivîsan ê Berpirsyar ê Kovara Noktayê
* Mûrat Verîm - Rojnameger
* Mûstafa Gok - Nûnerê Dovara Ekmek ve Adalet ê Enqereyê
* Mûstafa Unal - Rojnameya Zamanê
* Nadiye Gurbuz - Edîtora ETHA’yê
* Osman Çalik - Gerînendeyê Giştî yê Weşanê yê Radyoya Samanyolu Haberê
* Ozden Kinik - Xebatkarê TRT’ê
* Ozlem Seyhan - Rojnameger
* Recaî Morkoç - Edîtorê Buroya Herêma Antalyayê yê Ajansa Nûçeyan a Cîhanê
* Remzî Akkaya - Rojnameger
* Rifat Soylemez - Xwediyê Rojnameya Adana Haberê
* Samî Tunca - Midûrê Karên Nivîsan ê Kovara Mucadele Bîrlîgiyê
* Sedat Yilmaz - Edîtorê Ajansa Mezopotamyayê
* Semîh Elîtaş - Xebatkarê Rojnameya Azadiya Welat
* Serkan Sedat Guray - Produktorê Bernameyê yê Burç FM’ê
* Sertan Onal - Rojnameya Halkin Gunlugu
* Sîbel Mustafaoglû - Xebatkarê Azadiya Welat
* Sûha Çardakli - Xebatkara Rojnameya Azadiya Welat
* Taner Talaş - Rojnameger
* Turgut Usul - Nûçegihanê TRT’ê
* Tulay Canpolat - Nûçegihana Rojnameya Sabahê yê Enqereyê
* Zafer Ozcan - Edîtorê Aboriyê yê Rojnameya Bugunê
* Ziya Ataman - Nûçegihanê Ajansa Nûçeyan a Dîcleyê (DÎHA)