Rojnamevan Amed Dîcle: Kujer ji aliyê tîmek profesyonel ve hatiye amadekirin

  • rojane
  • 11:12 28 Kanûn 2022
  • |

ENQERE - Rojnamevan-nivîskar Amed Dîcle anî ziman ku di Komkujiya Parîsê de gelek pirs li benda bersivê ne û got: “Herka bûyerê nîşan dide ku kujer ji aliyê ekîbek profesyonel ve hatiye amadekirin.”

 
Li dijî Navenda Çanda Kurd a Ahmet Kaya li paytexta Fransayê Parîsê di 23’ê kanûnê de êrişek çekdarî pêk hat. Di êrişê de Endama Konseya Rêveber a KCK’ê Emîne Kara (Evîn Goyî), endamê Tevgera Çandê hunermend Mîr Perwer (Mehmet Şîrîn Aydin) û welatparêzê kurd Abdurrahman Kizil hatin qetilkirin û 3 welatî jî birîndar bûbûn.   
Ewilî William M., ku her sê welatiyên kurd qetil kir, ewilî bi hêceta “rewşa tenduristiya wî ne li gorî şertên binçavkirinê ne” birin klînîkek psîkiyatriyê û paşê li ser nerazîbûnê biryara darizandina wî hat dayîn. 
 
Dîsa li Parîsê di 9’ê Çileya 2013’an de jinên siyasetmedar ên kurd Sakîne Cansiz, Fîdan Dogan û Leyla Şaylemez bi heman rêbazî û êrişê hatibû qetilkirin. 
 
Rojnamevan û nivîskar Amed Dîcle behsa hûrguliyên Komkujiya Parîsê ya duyemîn ji ajansa me re kir. 
 
‘DIVÊ KU KUJER DI ÇAVDÊRIYA POLÎSAN DE BÛYA’ 
 
Dîcle diyar kir ku kujer William M., di 12’ê kanûnê de ji girtîgehê hatiye berdan û bi şûr êriş biriye ser kampa penaberên ji Cezayîrê lê dimînin û piştî demek di hefsê de hatiye hiştin 11 roj beriya komkujiya 23’ê kanûnê hatiye berdan. Dîcle da zanîn ku yên li Fransayê bişert tên tehliyekirin divê ji cihê lê dimînin dûr neçin cihekî din û got: “Ez tam cihê mala wî nizanim. Lê bi kîlometreyan dûrî Navenda Çanda Kurd a Ahmet Kaya ye. Nikare bi çeke were wir û êrişa çekdarî pêk bîne. Divê di çarçoveya yasayî de jî nêzî wir nebe. Divê ku di çavdêriya polîsan de bûya. Her wiha kolana ku êriş lê hat kirin jî di çavdêriya polîsan de ye.” 
 
‘HAYA WÎ JI CIVÎNÊ HEYE’ 
 
Amed Dîcle diyar kir ku divê kujerê ku di çavdêriya polîsan de bûya roja 23’ê mehê saet li derdora 11.35’an hatiye navenda çandê û wiha dibêje: “Roja êrişê saet 12.00’an ji bo 10’emîn salvegera Komkujiya 9’ê Çileya 2013’an wê civînek derbarê amadekariya bîranînê de bihata lidarxistin. Ji bo bîranîna Sakîne Cansiz û hevalên wê. Diviyabû bi Komîteya Amadekar a mezin re civînek ji 60 kesan pêk bê. Lê di kêliya dawî de ji ber bernameyeke din civîn saetek an du saetan tê paşxistin. Wusa dixuye ku êrişkar di dema hevdîtinê de hatiye. Ji ber ku kesên ku dê saet di 12:00’an de beşdarî civînê bibin, tê çaverêkirin ku nîv saet, 20 deqîqe berê werin. Di çenteyê wî de 60 guleyên yedek hebûne. Ji hejmara guleyan tê fêmkirin ku agahiya wî heye ku çend kes dê beşdarî civînê bibin. Civîn ne veşartî ye, lê ne mimkûn e ku kesekî ku tu têkiliya wî bi komeleyê re tune ye bi civînê dizanibe. Nexwe pir eşkere ye ku li pişt kujer tîmeke profesyonel heye ku vê agahiyê dane wî û bi cebilxaneyek guleyan hatiye ber komeleyê.” 
 
‘TETIKKEÊŞ EVÎN GOYÎ NAS DIKE’ 
 
Dîcle li ser şahidiya kesên qala bûyerê dikin rawestiya û wiha domand: “Hunermend Mîr Perwer û Abdurrahman Kizil li ber deriyê komeleyê sekinîne. Evîn Goyî jî dengê guleyan dibihîze û ber bi derî ve tê. Erişkar ango kujer êrişî wê jî dike. Li miqabilî komeleyê restorana Avesta heye. Berê xwe dide wir û piştre dîsa tê û dixwaze di derenceyên komeleyê de derkeve jorê, li wir êrişî Evîn Goyî dike û çend guleyan berî serê wê dide. Kujer wê nas dike. Ez dibêjim berê wêneyê Evîn Goyî nîşanî wî dane. Piştre gule li restorana Avestayê jî direşîne. Xwediyê restoranê yek ji rêveberên navenda çandê ye. Piştre berê xwe dide berberxaneyek kurdan û diçe gule li wir direşîne. Yên li hundirê berber direvin paş û kujer dikeve hundir. Di vê kêliyê de dixwaze şarjora xwe biguherîne û ciwanên li wir pêşgîrê diavêjin ser sîleh û serê wî û wî zeft dikin. Piştre teslîmî polîsan dikin.” 
 
PIRSÊN KU LI BENDA BERSIVÊ NE 
 
Dîcle diyar kir ku di navbera restorana Avesta û berber de hin dikanên din jî hene û wiha got: “Yên ku dibêjin ‘kujer bi sedemek nijadperestî êriş kiriye’, dema mirov li vê mînakê dinêre jî ew tişt pûç dibe. Tetikkêş ji bilî du sê cihan êrişî tu cihekî din nake. Cade bi dikanên biyaniyan tije ye. Kurd, tirk, lîbyayî, fasî, efrîkayî û gelek kesin din hene. Ji ber vê yekê jî rasterast kurdan û di nav kurdan de jî hin kesan kiriye hedef û êrişî wan kiriye. Ji bo vê jî amadekariyek û agahiya îstîxbaratê hewce dike. Divê kujerê ku di bin çavdêriyê de bûya 11 beriya êrişê ji heman sûcê êrişê ji hefsê tê berdan. Kesek ji hefsê bi şert tê berdan, li naverasta Parîsê çawa hat cihê bûyer, bi ewqas cebilxane çawa hat, vê cebilxaneyê çawa û ji kê temîn kir? Piştî ku temîn dike bi ewqas gule çawa çûye ber navenda çandê? Ev di serê meriv de pirs in. Ev pirs hemû li benda bersivê ne.” 
 
‘WESAYÎTA KU TETIKKEÊŞ DANIYE WIR A KÊ YE?’
 
Dîcle anî ziman ku ev hemû di nav 30-40 deqîqeyan de pêk hatiye û polîs jî 40 deqîqe şûnve hatiye cihê bûyerê û got: “Ambulans jî nîv saet şûnve hatiye cihê bûyerê. Birîndar ji ber windakirina xwînê jiyana xwe ji dest didin. Herka bûyerê yanî şiklê pêkhatina bûyerê wisa dide xuyakirin ku kujer ji aliyê tîmek profesyonel ve hatiye amadekirin. Tetikkêş bi wesayîtekî datînin ber navenda çandê. Ev wesayît aydî kî bûye? Hê jî nehatiye gotin ku aydî kê ye. Meqam ango rayedarên Frasnî vê tespît kirin an na. Lê ne mimkin e ku tespît nekiribin. Çimkî li her aliyî kamerayên mobeseyê hene.” 
 
‘ÎSTÎXBARAT, EVÎN GOYÎ NAS DIKE’ 
 
Dîcle destnîşan kir ku Evîn Kara rasterast hedef hatiye girtin û wiha axivî: “Şoreşgerek, aktîvîstek, siyasetmedarek 34 salan e. Li Fransayê temsîliya têkoşîna jinan dikir. Berê jî li Rojava li dijî hovîtiya DAIŞ’ê têkoşiyaye. Di dema Şoreşa Rojava de xebatên jinan bi rê ve biriye. Di şerê li dijî DAIŞ’ê de birîndar bûye û ji bo tedawiya xwe li Fransayê bidomîne hatiye wir. Ji bo satatûyek yasayî hebe daxwaza îltîcayê dike. Lê belê çi feyde dewleta Fransayê daxwaza wê red dike. Pêvajoyê li dadgeha bilind dewam dikir. Îhtimalek mezin îstîxbarata tirk dizanibû ku Evîn Goyî li Fransayê ye. Ez wisa difikirim ku yên ku qetlîamê amade kirin, haya wan jê hebûye.” 
 
‘RAPORA OTOPSIYÊ YA KUJERÊ BERÊ NÎNE’ 
 
Dîcle destnîşan kir ku dewlet ango hikûmeta Fransayê çawa ku qetilkirina 3 jinên kurd eşkere nekir vê qetilxwînê jî eşkere nekiriye û got: “Qetilxwîna din pir eşkere ji aliyê MÎT’ê ve hatibû kirin. Binerin hê jî rapora otopsiyê ya kujerên din li holê tune ye. Çimkî gotin miriye û doz betal bû. Ev bi destê dewletê hat kirin. Ser dosyeyê girtin. Niha adeta dosye hatiye betalkirin. Dewleta Fransayê wê komkujiyê ronî nekir.” 
 
‘WEK BÛYERA EDLÎ HAT DOSYEKIRIN’ 
 
Dîcle diyar kir ku dewleta Fransayê div ê komkujiya duyemîn de jî heman daxuyaniyan da û wiha berdewam kir: “Ji ber ku komkujiya ewil eşkere û ronî nekir, ev komkujiya duyemîn qewimî. Niha jî dozger kujer ji sûcê edlî darizand. Wek dosyeyek terorê lê nehat nihêrtin. Halbûkî tişta ku wê ewilî dozgerî bikira berhevkirina agahî û belgeyan bû. Hê 24 saet derbas nebû biryara ku gotin dîn e dan û wî li klînîkek psîkiyatriyê razandin. Dixwazin bi van hewldanan ser bûyerê bigirin.”
 
‘FRANSA GAVÊN ŞÊNBER NAVÊJE’
 
Dîcle da zanîn ku Civaka Demokratîk a Kurd li Fransayê (CDK-F) bi Wezîrê Dadê re hevdîtin kir û li ser îtîraz û nîşandana nerazîbûnan tetikkêş hat binçavkirin û piştre jî hat girtin. Dîcle got her çiqas dewleta Fransayê vê êrişê wek qetlîamek li dijî kurdan dibîne û qebûl dike jî lê ji bo pêvajoya dozê û dosyeya dozê gavên şênber û qanihbûnê navêje û kurd dixwazin demildest hêzên pişt qetlîamê werin eşkerekirin û bûyer bi hemû hûrguliyên xwe were ronîkirin. 
 
Dîcle destnîşan kir ku nobeda li navenda çandê ya kurdan û dostên wan didome û hê jî karûbarên otopsiya cenazeyan neqediyaye. 
 

Sernavên din

01/01/2023
17:18 Nobeda li dijî tecrîdê didome
17:08 Li Kolombiyayê bi 5 hêzên çekdar re agirbest
16:03 Di Operasyona Birûska Cizîrê de 40 DAIŞ’î hatin girtin
14:34 Ji bo Kûrtayê di êrişên bi çekên kîmyewî de jiyana xwe ji dest da şîn hat danîn
14:13 Li ser sînor 30 kolber hatin qetilkirin
13:52 Di qezaya li Cizîrê de kesekî jiyana xwe ji dest da
13:42 Kesên li Parîsê hatin qetilkirin dê bi girseyî bên oxirkirin
12:55 Rojhilat û Îranê sala xwe bi berxwedanê derbas kirin
12:52 Li Mûsilê hezar û 500 mayinên DAIŞ’ê hatin îmhakirin
12:03 Malbata Şenyaşar: Bila sala 2023’yan bibe sala azadiyê
11:18 Bîlançoya sûcên Tirkiyeyê yên li Girê Spî
11:12 Dozgerê Komarê li mala xwe bi awayekî mirî hat dîtin
10:35 Endama Qebîleya Amazonê bû Wezîra Gelên Xwecihî
10:05 Sala nû bi zeman dest pê kir
10:04 Hevseroka GOÇÎZDER’ê Kandal: Em ê têkoşîna xwe bidomînin
09:36 Rêya M4'ê hat topbarankirin
09:17 Foza Yûsif: Sûriye di ferqa lîstika Tirkiyeyê de ye
09:12 Roja ewil a 2023’yan: Bi berxwedanê ketin sala nû
09:10 ‘Jin, jiyan, azadî ku keda jinên kurd e serdest hejandin’
09:00 Ataşê ÎHD’î: Divê cihekariya di înfazê de bê bidawîkirin
09:00 ROJEVA 1'Ê ÇILEYA 2023'YAN
31/12/2022
22:40 Ciwanan tecrîda li Îmraliyê bi stîkiran şermezar kir
22:34 Demîrtaş ji bo sala nû peyamek parve kir: Bila bibe sala azadiyê
20:44 KCD’ê, DBP’ê û HDP’ê serdanên xwe yên gel domandin
20:34 Meclisa Ciwanan a HDP’ê ji bo sersalê peyamek weşand
18:16 Çavûşoglû têkildarî hevdîtina bi Sûriyeyê re daxuyanî da
17:02 Denîz Poyraz di rojbûna xwe de li ser gora xwe hate bibîranîn
16:20 Serdanên piştevaniya ji bo DBP’ê didomin
15:56 Ji ÎHD’ê banga dawî ya salê: Hemû girtiyên nexweş berdin
15:30 Girtiyê ku hat sirgûnkirin di hucreya yek kesî de tê ragirtin
15:15 Bayindir: Sala nû wê bibe sala azadiya gelê kurd
15:05 Operasyona 'Birûska Cizîrê' didome: 32 endamên DAIŞ'ê hatin girtin
14:59 Bi bombeyên qedexekirî êrişî gundê Sîda hat kirin
14:20 Girtiyê nexweş Gurban di hucreya yek kesî de tê ragirtin
13:56 Dayikên Şemiyê: Em bi hesreta windayên xwe 2023'yan pêşwazî dikin
13:55 Çalakiya malbatên windayan: Bila kêlikek gora bapîrê min jî hebe
13:38 Pirtûka 'Henaseya Jiyanê' ya nivîskarê girtî Mahîr Bagok der çû
13:24 Li Silêmaniyê bi dehan zilam êrişî jinekê kirin
13:05 Peyama Malbata Şenyaşar a roja dawiya salê: Bila sala 2023’yan bibe sala edaletê
13:04 Girtiyên li Girtîgeha Xarpêtê greva birçîbûnê bi dawî kirin
12:52 Li Girtîgeha Afyonê jimartina li ser pêya li girtiyan tê ferzkirin
11:22 Ji bo qurbaniyên Komkujiya Parîsê dê merasîm bê lidarxistin
11:03 Girtîgehê ji ber 14 dirûşman 14 meh cezayê ragihandinê li girtiyan birî
10:50 Berdana nivîskarê kurd hat taloqkirin
10:44 Bûldan û Sancar: Sala 2023 dê bibe sala bihara gelan
10:25 Bertek nîşanî biryara bo Fîncanci dan: Heke vegotina rastiyan sûc be em jî sûcdar in
10:11 Li her perçeyekî Kurdistanê Dilxwazek: Dê muhtacî kurdan bibin
09:52 Di Doza Kobanê de bêyî parastin biqedin biryara mutalayê hat dayîn
09:47 Parêzerê Abdullah Ocalan: Piştgirî berdewam bike dê tecrîd bê rakirin
09:04 Ji ber sondaja TPAO'yê gundek bê av maye
09:02 Dengê kolanên Wanê: Çare Tifaqa Ked û Azadiyê ye
09:01 ‘Em ê di 2023'yan de ji bo azadiya fîzîkî ya Ocalan têbikoşin'
09:00 ROJEVA 31'Ê KANÛNA 2022'YAN
30/12/2022
22:22 Jinan ji Fransayê re got: We çima hişt ku ev komkujî çêbibe?
22:12 Li Reqayê 9 DAÎŞ’î hatin zevtkirin
22:02 Li Amedê civînên gel: Dê têkoşîna gelê kurd bi ser bikeve
19:59 Li Bernê mîtînga ‘Bila Komkujiya Parîsê bê ronîkirin‘ hat lidarxistin
19:11 Li Bornovayê 5 karker jiyana xwe ji dest dan
18:41 Yildizê ku înfaza wî 2 caran hatîbû şewitandin hat berdan
16:58 Ayşe Gokkan ji bo çekên kîmyewî werin lêkolînkirin serlêdan kir
15:51 Rojnamevan Can Dundar li ‘lîsteya gewr’ hate zêdekirin
15:35 Başaran: Em ê desthilata ku dijminê jinane têk bibin
15:09 Demîrtaş: Tenê delîlek dosyeyê heye ew jî beyanên Erdogan in
15:09 Li Çemçoyê êrişa bi çekên kîmyewî
14:58 Kedkarên tenduristiyê yên li Cizîrê hatibûn qetilkirin hatin bibîranîn
14:45 ‘Dê tu partiyên kurd serî netewînin’
14:30 ÎHD'ê li ber girtîgehê daxuyanî da: Sedema girtinan daraza alîgir e
13:50 Girtî bang li Meclisê kir ku biçin li kamerayan binêrin
13:13 Cenazeyên qurbaniyên Komkujiya Parîsê bi hêceta sersalê tên sekinandin
13:06 Malbat û wasiyê Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serî li dozgeriyê dan
12:33 Li Wanê zilamekî hewl da jinekê bikuje
12:27 Malbata Şenyaşar: Bendewariya me ya ji sala 2023’yan edalet e
12:13 Kesên li Îranê hatin qetilkirin bi girseyî hatin bibîranîn
11:46 Başaran: Sala 2023’yan dê bibe sala serkeftina kurdan
11:45 'Operasyona Birûska Cizîrê' didome: 52 endamên DAIŞ'ê hatin girtin
11:30 Li Herêma Kurdistanê ku dane lê hatine qedexekirin herî kêm 54 jin hatin qetilkirin
11:15 Girtiyên di greva birçîbûnê de: Vîtamîna B12 nadin me
10:59 AYM dê qutkirina alîkariya xezîneyê ya ji bo HDP’ê nîqaş bike
10:42 Wezîrê Karên Derve Sefîrê Iraqê ku komkujî îtîraf kiribû parast
09:49 ‘Tirkiye bi Ewropayê re li hev kir, tecrîd girantir bû'
09:14 Di hefteyekê de 2 caran girtiyê nexweş Ozkan rakirine nexweşxaneyê
09:06 87 rojnameger dê sala nû li girtîgehê pêşwazî bikin!
09:03 Dayika wî li ber HDP'ê lê digere, ew li girtîgehê di rojiya mirinê de ye
09:03 Li dijî ambargoyê û êrişan li ber xwe didin
09:01 Sala tecrîd û şer a siyasetê: Sedsala duyemîn dê bi çareserkirina pirsgirêka kurd dest pê bike
09:00 ROJEVA 30'Ê KANÛNA 2022'YAN
29/12/2022
21:06 Ji bo Îmraliyê serî li CPT'yê dan: Divê dawî li tecrîdê bê
20:10 Li Reqayê êrişa DAÎŞ'ê: Endamekî Hêza Ewlekariya Hundirîn jiyana xwe ji dest da
19:20 Biryara der barê Fincanciyê de hat şermezarkirin
18:19 KCD, DBP û HDP serdana gel kirin
16:57 Bi sedan kes çûn serdana şîna Çelîk
16:41 Fîncanci dîsa nehat tehliyekirin
16:26 Komeleya Jinan a Rosayê: Em berxwedana jinên Kurdistanê û cîhanê silav dikin
16:13 Serokê EMEP’ê Akdenîz çû serdana DBP’ê
16:08 Hevdîtina li gel rojnamevanan tê astengkirin
15:57 Li kolanên Strasbourgê bertek nîşanî komkujiya Parîsê dan
15:30 Fîncanci: Dixwazin tola erzînka zarokekî ku min li Cizîrê dîtibû ji min hilînin
15:04 Mizrakli ji Soylu re got: Nebî ku tu navê min ji bîr bikî, em ê hesabê ji hev bipirsin
15:01 Sancar: Em ê êrişan bi têkoşîna rêxistinkirî rawestînin
14:43 Demîrtaş ji ber pankarta li Edeneyê hatibû daliqandin gilî kir